Paragraaf 5.3 - Gedrag onderzoeken [2]

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

5.3 Gedrag onderzoeken

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt uitleggen dat je bij gedragsonderzoek kijkt naar de volgorde van handelingen die dieren of mensen doen

5.3 Gedrag onderzoeken

Waar kijk je naar bij gedragsonderzoek?

• Reden om gedrag te onderzoeken:
  - de zorg kunt aanpassen aan de behoeften van
  het dier
  - de dieren kunt trainen (aanleren of afleren
  van gedragingen)
  - weten waarom bepaald gedrag zich voordoet zodat
  je het kunt voorkomen
• Etholoog > iemand die gedrag (mensen en dieren) onderzoekt
  
• Ethologie > het onderdeel van biologie dat gedrag bestudeert

5.3 Gedrag onderzoeken

Handelingen & gedragsketen

• Gedrag kun je verdelen in kleine stukjes > handelingen
  - bijv. soep eten; lepel pakken > lepel in de soep doen
  > lepel in de mond doen > soep doorslikken
  - de handelingen moeten in bepaalde volgorde plaatsvinden
  - opeen volgende handelingen > gedragsketen

5.3 Gedrag onderzoeken

• Wat? Maken 5.3 – Opdracht 1 t/m 7
• Hoe? Blz. 118 t/m 120
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 7 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

Leerdoelen check

• Wat is ethologie?
  
  
• Waaruit bestaat een gedragsketen?

5.3 Gedrag onderzoeken

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de stappen van een gedragsonderzoek beschrijven en uitleggen welke middelen je daarvoor gebruikt
• Je kunt uitleggen hoe je het gedag van dieren of mensen noteert
• Je kunt conclusies trekken uit een gedragsonderzoek

5.3 Gedrag onderzoeken

Hoe gaat gedragsonderzoek?

• Ethogram > lijst met beschrijvingen van verschillende handelingen
  - wordt gebruikt om gedrag in kaart te brengen 
  - elke handeling krijgt een naam, afkorting en een omschrijving
  - je noteert alleen de feiten, geen oordeel (mening)
  
• Protocol > lijst met waargenomen handelingen en de aantallen
  waarin elke handeling voorkomt gedurende een bepaalde tijd
  
  
• Zie bron 5, blz. 122 voor verschillende manieren van 
  een protocol maken en de gegevens verwerken

5.3 Gedrag onderzoeken

Ethogram + protocol

Bijv. baltsgedrag bij kippen

1. haan krabt grond

2. haan staat dwars naast hen

3. haan trappelt naast hen

4. hen gaat zitten

5. haan treedt hen

5.3 Gedrag onderzoeken

• Wat? Maken 5.3 – Opdracht 8 t/m 15
• Hoe? Blz. 121 t/m 126
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 10 minuten
• Uitkomst? Opdracht 8 t/m 15 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

Leerdoelen check

• Wat is een ethogram?