Ecologie Les 4: Samenleven

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Samenleven

6.4 

VWO 5

Symbiose (samenlevingsrelatie)

mutualisme: gastheer en gast hebben voordeel.

commensalisme: gastheer heeft geen nadeel of voordeel. De gast heeft voordeel.

parasitisme: gastheer heeft nadeel, gast heeft voordeel.

Symbiose?

Spoelwormen en maretakken zijn goede voorbeelden van parasitisme.

• Mug en mens niet, waarom niet?

• Waarom is predatie geen parasitisme?

Symbiose?

Spoelwormen en maretakken zijn goede voorbeelden van parasitisme.

Symbiose is een langdurig samenleven (afhankelijkheid). 

Voedselrelaties

Meest voorkomende relatie is voedselrelatie: A eet B eet C

• Voedselketen
• Voedselweb

Hierdoor ontstaat een predator-prooirelatie, vorm van dynamisch evenwicht (biologisch evenwicht)

Voedselrelaties

Predator-prooirelatie:

Prooi en predator zijn 'in evenwicht'. 

Weinig prooi > minder predators

Veel prooi > meer predators

Houden elkaar in evenwicht!

Dynamisch evenwicht

 (Goed werkende) Interactie tussen voedsel en consument.

Hierdoor 'beheert de natuur zichzelf'.

Natuurlijke selectie speelt hier een rol: survival-of-the-fittest.

Regels voedselketen

• Begin met producent (meestal plant)
• Pijlen volgen de energiestroom
• Alle soorten apart vermelden
• Geen verzamelnamen, tenzij je niet anders kan. 
• Werk van L > R of Beneden > Boven
• Bekijk nogmaals de tekst voor bijzonderheden.

Verstoring

 Bij een voedselketen zorgen door mensen bedachte gifstoffen voor verstoring.

Door bij chemische bestrijding stoffen te gebruiken die persistent zijn, hopen deze op in de voedselketen: accumulatie.

• Biologische bestrijding: introductie van een roofdier van de plaagsoort.
• Chemische bestrijding: het bestrijden door middel van chemische stoffen.