Grammatica zinsdelen H1: persoonsvorm + zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Grammatica zinsdelen 

Hoofdstuk 1: persoonsvorm + zinsdelen

Hoofdstuk 2: onderwerp

Doel en lesplanning

Doel: je kent drie manieren om de persoonsvorm te vinden en je kunt een zin verdelen in zinsdelen. 

Je kunt het onderwerp vinden.

Planning:

• Voorkennis ophalen
• Uitleg persoonsvorm vinden (drie manieren)
• Uitleg zin in zinsdelen verdelen 
  
• Opdracht 2 maken en bespreken 

Welke drie manieren ken je om de PV te vinden?

Persoonsvorm - functie

Mijn ouders en ik / gaan / morgen / naar de Efteling.

• Geeft het getal (enkelvoud/meervoud) aan
• Geeft de tijd aan van een zin (tegenwoordige/verleden tijd)

Persoonsvorm - hoe te vinden?

Mijn ouders en ik / gaan / morgen / naar de Efteling.

- Zin vragend maken > eerste ww vooraan, is de pv

- Zin van tijd veranderen  > ww dat verandert, is de pv 
- Zin van getal veranderen > ww dat verandert, is de pv

Ik bak pannenkoeken met een nieuwe pan.

Ik bakte pannenkoeken met een nieuwe pan.

Ik bak pannenkoeken met een nieuwe pan. 
Bak ik pannenkoeken met een nieuwe pan?

Ik bak pannenkoeken met een nieuwe pan.

Ik en mijn zusje bakken pannenkoeken met een nieuwe pan.

Zin is van tijd veranderd.

Zin is van getal veranderd.

Zin is vragend gemaakt.

Wat is de persoonsvorm in deze zin?
Op Facebook heeft Marnix meer dan 700 vrienden verzameld.

1. Heeft
2. Verzameld
3. Marnix
4. meer

Wat is de persoonsvorm in deze zin?
Wat hebben jullie dit weekend gedaan?

1. Wat
2. hebben
3. gedaan
4. jullie

Zinsdelen

• Zinnen bestaan uit zinsdelen 
• Een zinsdeel is één woord of een groepje woorden die bij elkaar horen. 
  
• Voor de persoonsvorm staat maar één zinsdeel. 
• Let op: de werkwoorden staan soms apart van elkaar in een zin, maar zijn wel één zinsdeel

Hoe zou jij deze zin verdelen?
"Dit jaar ben ik op Jacob van Liesveldt begonnen."

Zin verdelen in zinsdelen 

Dit jaar / ben / ik / op Jacob van Liesveldt / begonnen.

1.  Zoek eerst de persoonsvorm en plaats daar streepjes 
2. Kijk welke woorden je voor de persoonsvorm kunt zetten (en die  in dezelfde volgorde blijven bij het 'husselen van een zin'). Plaats dan streepjes.

Zijn de zinsdeelstreepjes goed geplaatst?

Dit jaar zal / niemand / van klas 1E/ doubleren.

1. Ja
2. Nee

Zijn de zinsdeelstreepjes goed geplaatst?

Zetten / jullie / de afvalcontainer / op tijd / buiten?

1. Ja
2. Nee

Het onderwerp

1. Zoek de persoonsvorm (pv) en onderstreep hem.

2. Verdeel de zin in zinsdelen.

3. Stel de vraag: wie / wat + pv ?

4. Het antwoord is het onderwerp (ow)

Wat is het onderwerp?

De eersteklassers / gooiden / sneeuwballen /
naar de leraren.

1. de eersteklassers
2. eersteklassers
3. sneeuwballen
4. leraren

Wat is het onderwerp?

Lucian / is / gisteren / door het ijs / gezakt.

1. Lucian
2. gisteren
3. door het ijs
4. gezakt

Aan de slag (huiswerk)

Maak alle oprachten van grammatica H1 en H2:

H1: Persoonsvorm en zinsdelen

H2: Onderwerp

Dan zie ik jullie morgen weer! Fijne dag!!