6.5 Mens en milieu

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.5 Mens en milieu

Mens en milieu

Lesdoelen

Oorzaken en gevolgen beschrijven van uitputting en vervuiling

Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering beschrijven

Vorige les

Koolstofkringloop

Natuurbeheer- mens en omgeving

C en N kringlopen / Mens en mileu.

Milieuproblemen 

6.5 Milieuproblemen 

Vervuiling              +           uitputting             = Aantasting

Invloeden op het milieu

Invloeden op het milieu

Milieuproblemen - Uitputting & Vervuiling 

Oorzaken:

* Bevolkingstoename

* Gedrag mens

 

Uitputting

Fossiele brandstoffen zijn miljoenen jaren ontstaan uit plantenresten en dierenresten. 

Voorbeelden van fossiele brandstoffen zijn steenkool en aardgas. 

Fossiele brandstoffen zijn vervuilend voor het milieu. 

Fossiel brandstoffen raken op.   

Uitputting

De bekendste fossiele brandstoffen zijn:

Aardolie

Aardgas

Steenkool

Bruinkool

Fossiele brandstoffen

Fossiele brandstoffen

Energie wordt verkregen uit fossiele brandstoffen

De energie komt van de zon en is opgeslagen in de grond: deze brandstoffen zijn miljoenen jaren geleden ontstaan uit dode planten en dieren

In energiecentrales wordt door verbranding van fossiele brandstoffen elektriciteit opgewekt, dus de energie komt weer vrij

Wordt o.a. gebruikt voor huizen verwarmen, autorijden, transport van producten, plastic produceren, etc.  

Voorbeelden

Aardolie

Aardgas

Steenkool

Fossiele brandstoffen

Uitputting

Akkerbouw: Monocultuur

Voordeel: gemakkelijk, snel, goedkoop

Nadeel: grote kans op plagen, uitputting van de bodem

Uitputting

Door Monocultuur: 1 voedingsgewas.

Opbrengst verhogen : 

- Mest en kunstmest (om mineralen aan te vullen)

- Ziekte en schade voorkomen: gewasbeschermingsmiddelen

Uitputting/grond minder vruchtbaar door:

Monocultuur - verdroging- overbemesting- vervuiling (stikstof).

Vervuiling

Stikstofgas (N₂) komt in de natuur gewoon voor.  

Dit is niet schadelijk voor organismen (ons).

Stikstofverbindingen (ammoniak / stikstofoxide) zijn wel schadelijk. Zit ook in (kunst)mest.

Om schade te beperken: overheden maatregelen

Industrie - verkeer: stikstof oorzaak luchtvervuiling.

Brandnetels houden van stikstof...andere planten verdwijnen.

Biologische                               Landbouw

Vruchtwisseling

Onbespoten 

Scharrelen

Natuurlijke bestrijding

Mechanische verwijdering 

van onkruid

Geen monocultuur

Geen kunstmest

Geen chemische gewasbestrijding

Het broeikaseffect

Broeikaseffect:

Het tegenhouden van warmtestraling door broeikasgassen.

Versterkt broeikaseffect:

Fossiele brandstoffen verbranden -> Toename koolstofdioxide in de dampkring. Er blijft meer warmte hangen op aarde. 

Dampkring

• Atmosfeer.
• Luchtlaag rondom aarde.
• Stikstof (78%,  zuurstof 21 % en       koolstofdioxide).
• Klimaat is het gemiddelde weer.

Wat is de dampkring?

De dampkring is de laag lucht om de aarde. 

Zonder dampkring wordt het op aarde te warm. 

De dampkring houdt namelijk de zonnestralen tegen en laat het licht door. 

De dampkring zorgt er ook voor dat de warmte op de aarde blijft en dat de warmte van de zon de aarde kan bereiken. Dit is een soort deken.

Dampkring 

Het weer wordt bepaald door de dampkring 

De dampkring = stikstof, zuurstof en koolstofdioxide 

Het klimaat is het gemiddelde weer in een gebied in 30 jaar tijd 

'Natuurlijk' & Versterkte Broeikaseffect

       Versterkt broeikaseffect: verbranding fossiele brandstoffen

Broeikaseffect

• De aarde werkt als een kas
• Zonder broeikaseffect is het -18 graden
• Versterkt broeikaseffect
• CO₂ : koolstofdioxide

Versterkt broeikaseffect

Natuurlijk/versterkt broeikaseffect

(versterkt) broeikaseffect

Broeikasgevaar

6.5 Mens en Milieu

Begrippen:

Milieuproblemen/uitputting/vervuiling

Fossiele brandstoffen/grondstoffen

Mineralen/monocultuur/stikstof

Luchtvervuiling/bodemvervuiling/watervervuiling

Chemische gewasbeschermingsmiddelen

Broeikasgassen/broeikaseffect/versterkt broeikaseffect

Klimaatverandering

6.5 Lezen lesstof en maken 1/10