9e klas - Rationalisme en Romantiek les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Spreuk

15 minuten stil lezen

OPBOUW Les 3

Terugblik naar les 2
Uitleg les 3
Zelfstandig werken

TERUGBLIK NAAR LES 2

• Gesproken over censuur, heeft het iemand aan het denken gezet?
  

• 4 belangrijke personen vanuit deze periode (verlichting en romantiek) Kant, Locke, Descrates en Spinoza
• Toegekomen aan de opdrachten?
  

UITLEG LES 3

• Encyclopedie
  
• Raymond Queneau
  

Encyclopedie

De échte encyclopedie zoals we die kennen, ontstond in de Verlichting in de 18e eeuw. Franse denkers Denis Diderot en Jean le Rond d’Alembert dachten: "Wat als we ál onze kennis in één groot werk stoppen en het voor iedereen beschikbaar maken?" Zo werd de "Encyclopédie" geboren, een gigantisch project met bijdragen van slimme koppen uit die tijd. Het was een revolutionair idee, want kennis was toen nog vooral een speeltje van de elite, en dit werk gaf ineens gewone mensen toegang tot wetenschap, kunst, en filosofie.

Natuurlijk zorgde het voor drama. Kerk en staat vonden het maar niets dat de Encyclopédie mensen leerde kritisch te denken. “Wat bedoel je met vragen stellen over ons gezag?” Het werd verboden in meerdere landen, maar dat maakte het natuurlijk alleen maar populairder.

Encyclopedie deel 2

En zo evolueerde de encyclopedie verder, van stoffige boekenkasten naar digitale vorm: Wikipedia, waar de droom van Diderot leeft, maar met een twist: iedereen kan bijdragen, zelfs je buurman die denkt dat Bigfoot echt is.

Dus: van perkament naar pixels, de encyclopedie blijft een monument van menselijke nieuwsgierigheid. En wie weet hoe het er over 100 jaar uitziet – misschien wel een holografische versie?

Raymond Queneau

In 1947 publiceerde hij zijn beroemde ‘Exercices de Style’ (Stijloefeningen). Dat was geen traditionele roman maar een verzameling variaties op een thema. Queneau vertelt daarin hetzelfde verhaal op 99 verschillende manieren: Een verteller zit op een drukke autobus en ziet hoe een dandyachtige figuur zich opwindt omdat er iemand tegen hem aan stoot. Later op de dag komt de verteller de dandy tegen op straat terwijl die met een leeftijdsgenoot over zijn kleding discussieert.

Dat gegeven vertelt Queneau op 99 verschillende manieren.

Raymond Queneau

Opdracht les 3

Op lijntjespapier:

Schrijf een briefje naar je ouders wat je de afgelopen maand heeft beziggehouden (ongeveer 100 woorden)

(school, sport, vrienden, Sinterklaas, kerst o.i.d)

Herschrijf dit briefje 1x op een creatieve manier (andere stijl). Denk hierbij ook aan de verschillende lettertypes.

Kies eventueel het witte tekenpapier om je tekst om te vormen naar tekeningen / plaatjes.