1.2 Westerse wereldrijken

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

1.2 Westerse wereldrijken, neem voor je blz. 17

Wat zie je op deze kaart? 

Wat zie je? 

Ondernemers haalden veel grondstoffen voor hun fabrieken van plantages

die de Europese landen sinds de tijd van ontdekkers en hervormers hadden.

Door de uitbreiding van de industrie werden die kolonies steeds belangrijker.

In deze paragraaf leer je hoe Europese landen hun macht wereldwijd

uitbreidden.

Aan het einde van deze les....

Opdracht 1 blz. 17 klassikaal 

Waarom past deze bron goed bij de 'tijd van burgers en stoommachines?'

Met welke transportmiddelen zullen de producten naar NL gebracht zijn?

Alleen a en b doen. 

Ontstaan van wereldrijken 

• Industriële revolutie heeft de westerse wereld goed gedaan. Steeds meer mensen kochten producten.
  

• Om deze producten te kunnen maken waren er grondstoffen nodig.
• Deze grondstoffen kwamen uit andere werelddelen. ( olie, rubber, katoen)

Westerse wereld bewust dik gedrukt. Wij in het westen van de wereld hebben er van geprofiteerd maar andere landen niet. 

me

Kolonie

Ondernemers wilden steeds meer kolonies:

• Goedkope grondstoffen
  
• Gebruiken als afzetmarkt
  

Tussen 1870 en 1914 breidden Europese landen hun koloniale gebieden enorm uit. In welke werelddelen?

• Azië en Afrika

Voorbeeld NL vlag. 

Samen lezen + markeren blz. 17

Imperialisme

Het veroveren van kolonies ging vrij eenvoudig, omdat

er dankzij de industrie goede wapens en stoomschepen waren.

Europese landen hielden een soort wedstrijd wie de meeste en grootste kolonies had. De Europese landen kregen zo wereld-rijken en breidden hun macht uit. Dit noem je

imperialisme

Afbeelding uitleggen. 

'Ik pak mij dit deel, germany grab bag. 

Engeland ik pak mij dit deel. 

Etc. 

Imperialisme:

'Uitbreiding van gebied en macht.'

Westerse wereldrijken blz. 17

Koloniën

Afrika

Afrika werd verdeeld tussen 

• Verenigd koninkrijk
• Frankrijk
• Duitsland
• Italië
• België
• Portugal

Azie

• Frankrijk krijgt Vietnam, Laos en Cambotja (Indochina)
• Verenigd Koninkrijk veroverde India, Pakistan, Nepal, Bangladesh en Myanmar (Brits-Indië) 
• Nederland bereide macht uit in Indonesië (Nederlands-Indië)

Wereldrijken

Kolonie is een overzees gebied. Voorbeeld met vlag in NL. 'Zo, dit gebied is nu van ons.' Zij konden zich dat permitteren omdat zij betere wapens hadden.'

Frankrijk is blauw en kreeg deze gebieden in Afrika. Engeland is roze en had heel veel gebieden in de wereld. 

Welke kleur is NL en welke kolonie hadden wij?

Europeanisering

Culturen in de koloniën:

De Europeanen vonden de culturen minder goed dan hun eigen cultuur en manier van leven.

Europeanen wilden graag hun cultuur overbrengen naar andere landen. Dit noem je europeanisering.

Bijv: het overbrengen van taal, geloof en gebruiken

Europeanisering

Verspreiding van manier van leven.

Geloof, taal overbrengen en infrastructuur verbeteren.

Dat betekende ook vernietiging van Inheemse beelden en tempels

Wereldrijken

Aan het werk!

• Maak opdracht  2,3 bladzijde 18
• Lees + markeer belangrijke woorden van het blauwe leerstof stukje 'imperialisme in Azië'
• Maak opdracht 4,5ab bladzijde 19. 

• Je mag rustig overleggen. 

Imperialisme in Azië

Vanaf 1500:

• Handelsposten en kleine kolonies
  

Rond 1900:

• Europeanen heersen over grote kolonies
  
• China wordt geen kolonie maar Europa kreeg er wel veel invloed.
  
• Japan is nooit een kolonie geworden en gaat juist zelf gebieden veroveren

Samen lezen blz. 19 'Imperialisme in Azië'

Maak opdracht 4 + 5 blz. 19 in tweetallen 

Japan krijgt als kolonie Korea en Taiwan

Lees 'imperialisme in Azië' blz. 19

Maak opdracht 4. 

Eerder klaar? Lees + markeer imperialisme in afrika 

Wereldrijken

Herhaling

Europeanen willen steeds meer kolonies, om 3 redenen:

• Grondstoffen. Materialen die gebruikt worden om iets mee te produceren
• Afzetmarkt. Plek waar producten worden verkocht
• Europeanisering. Hun manier van leven overbrengen op andere werelddelen
• Tussen 1870 en 1914 breiden Europeanen hun gebied en macht uit

 (= imperialisme)

Welkom

Kom rustig binnen

Boeken op de bank

Blz. 17

Rustig op je plek, boeken blz. 10

1.2 Westerse wereldrijken, neem voor je blz. 17

Wat zie je? 

Ondernemers haalden veel grondstoffen voor hun fabrieken van plantages

die de Europese landen sinds de tijd van ontdekkers en hervormers hadden.

Door de uitbreiding van de industrie werden die kolonies steeds belangrijker.

In deze paragraaf leer je hoe Europese landen hun macht wereldwijd

uitbreidden.

Aan het einde van deze les....

Wereldrijken

Planning van vandaag

• Antwoorden vorige les controleren. 
• Imperialisme in Afrika 
• Het Nederlandse wereldrijk. 
• Opdrachten 

BLZ. 19

Hier gebleven met 2BK2 

Imperialisme in Afrika

Europese landen wilden kolonies ten zuiden van de Sahara. 

Europese vertegenwoordigers kwamen in 1878 bij elkaar in de Conferentie van Berlijn = Afrika werd verdeeld door de Europese landen. 

Rechte grenzen

Imperialisme in Afrika

   (Conferentie van Berlijn 1884-1885)

Spotprent: onderaan de tekst staat. Braaf beest, ik heb hem alvast de tanden uitgerukt. 

Wereldrijken

Aan het werk!

Maak opdracht 6 + 7 

• Individueel in stilte.  

Eerder klaar? Lees blz. 20 het blauwe 
leerstofstukje 'Het Nederlandse 

wereldrijk.' 

Kolonies in Amerika:

• Suriname en de Nederlandse Caribische) eilanden.
• Slaven werkten er op katoenplantages.

Kolonie in Azië:

• Nederlands-Indië.
• Boeren moesten er suiker en koffie voor Nederland verbouwen. Er waren rubber- en tabaksplantages

Het Nederlandse wereldrijk

Mensen in de kolonies kwamen in opstand, ze wilden een eigen natie: nationalisme.

Eduard Douwes Dekker was tegen slavernij en mensenhandel. Hij was een abolitionist.

Nederland schafte pas laat de slavernij af in 1863. De rest van Europa tussen 1800 en 1850.

Het Nederlandse wereldrijk

Abolitionisme:

'Beweging voor de afschaffing van mensenhandel + slavernij'

Aantekening

Wereldrijken

Maak alleen in STILTE 

• Maak opdracht 9 blz. 21
• Eerder klaar?  Maak de herhaling opdracht 1 t/m opdracht 4. 
• Klaar? Haal een antwoordmodel bij de docent. 

Herhalingsles, herhaling + verdieping maken. SO 

Start paragraaf 3. 

Europeanen gebruikten kolonies als afzetgebied door er producten te

1. kopen
2. verkopen

Welk geloof is door de Europeanen verspreid over de rest van de wereld?

1. De islam
2. Het christendom
3. Het hindoeisme
4. Het jodendom

Nationalisme

Imperialisme

Abolitionisme

Voorliefde voor je eigen land en volk. Je wilt graag een eigen natie.

Uitbreiding van gebied en macht. 

Mensen die tegen slavenhandel en slavernij zijn.

energie

energiebron

ondernemer

stoommachine

apparaat dat wordt aangedreven door het damp van kokend water

de kracht dat ervoor zorgt dat iets gebeurt

iemand die met een eigen bedrijf zijn inkomen verdient

iets dat energie geef zoals steenkool, water, wind en zon

Bij de industriële revolutie werd handarbeid vervangen door...

1. Paarden
2. De wind
3. Zonnepanelen
4. Stoommachines

• 16e - 19e eeuw

Er wordt met Aziatische en Afrikaanse gebieden gehandeld  voor grondstoffen.

De gebieden werden overgenomen om er aan geld aan te verdienen. 

• Vanaf 19e eeuw

Het uitbreiden van eigen gebied in Azië en Afrika door Europese landen. Waardoor de grondstoffen in het bezit van het rijk komt. Economische redenen.

Kolonialisme

Imperialisme

wheeldecide.com

Klas 1BK2