Les 8 Verzorgingsstaat (2)

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Politiek Juridisch Burgerschap

Verzorgingsstaat (2)

Programma

- Leerdoelen 

- Theorie over de Verzorgingsstaat

- Opdrachten maken

- Afsluiting

Leerdoelen: 

Aan het einde van de les:

- heb je inzicht gekregen in de soorten belasting en verzekering die wij moeten betalen, in de subsidies, toelagen en uitkeringen waar mensen in Nederland als burger en als werknemer recht op hebben.

In welke politieke stroming hoort de VVD?

1. Socialisme
2. Liberalisme
3. Rechts- extremisme
4. Christen Democratie

Liberalen zijn voor......?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Vrijheid
2. Gelijkheid
3. Open markteconomie
4. Veel overheidsbemoeienis

Sociaal Democraten zijn voor......?

1. Vrijheid
2. Gelijkheid
3. Open markteconomie
4. Veel overheidsbemoeienis

Welke partij vindt dat de dienstplicht weer ingevoerd moet worden?

1. PVV
2. CDA
3. Christenunie
4. D66

19e eeuw

Nederland was een Nachtwakersstaat.

Kenmerk van een nachtwaker? Die let op, maar doet niet veel... 

In deze periode zorgde de overheid alleen voor noodzakelijke dingen als veiligheid. 

Rond 1950

Politiek: Er moet beter voor de bevolking gezorgd worden: "De verzorgingsstaat". 

Compromis tussen de liberalen, de socialisten en de christen democraten: uitkering bij werkloosheid en betaalbare gezondheidszorg. 

Verzorgingsstaat

- betaalbare zorg voor iedereen. 

- inkomen als je geen werk hebt

- AOW als je klaar bent met werken. 

Dit systeem wordt betaald uit door burgers betaalde belastingen en opbrengst van de aardgasverkopen. 

Verzorgingsstaat is (te) duur

Nederland staat in de top 10 van duurste belastinglanden ter wereld. 

Sinds 1980 (2e oliecrisis - veel werkloosheid) begonnen met het afbouwen van de Verzorgingsstaat omdat het niet meer te betalen is. 

Privatisering

Manier van de overheid om de kosten van de verzorgingsstaat te verlagen. 

Verkoop van postbedrijf, telecom, openbaar vervoer, NS, woningbouwcorporaties, particuliere ziektekostenverzekering. 

Privatisering (2)

Overheid is stroperig en ambtenaren zijn geen ondernemers. 

Een ondernemer wil winst maken. 

Probeert lage kosten, hoge prijs. 

Door concurrentie ontstaat een goede prijs voor de burger. 

Door privatisering meer efficiëntie! 

Maar ook minder overheidsinvloed. 

Eerste levensbehoeften moeten wel voor iedereen tegen een redelijke prijs te krijgen zijn. 

Daar zit spanning: bijvoorbeeld bij Woningen! 

Voorbeeld privatisering

Gemeente in 2020: Het hebben van een energiebedrijf is geen publieke taak (?!).

Besteed aan: 130 miljoen voor energietransitie, infrastructuur, Coronasteun aan Blijdorp (7 miljoen) en Ahoy (2 miljoen).  

Participatiesamenleving

Verkoop van overheidsbedrijven was niet voldoende om de verzorgingsstaat overeind te houden. 

Andere oorzaken 

--> Dichtdraaien gaskraan in Groningen (minder inkomsten) en

--> Vergrijzing: 

In Nederland een hele grote groep ouderen. 

Kosten omhoog: meer uitkeringen (AOW) en meer zorgkosten

Inkomsten omlaag: ouderen betalen minder belasting.  

Wat is de oorzaak van de vergrijzing?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Mensen worden steeds ouder
2. Babyboom in 1946
3. uitvinding anticonceptie rond 1960
4. Immigratie

Participatiesamenleving

Nachtwakersstaat --> verzorgingsstaat --> participatiesamenleving (sinds 2013)

 

Er wordt veel meer van de burger zelf verwacht. 

Burgers nemen zelf taken op zich waardoor de belastingen niet hoger worden. 

Bijvoorbeeld: vrijwillig werken bij de voedselbank, het schoonmaken van stranden en natuurgebieden, oppassen op broertjes en zusjes en het zorgen voor een ziek familielid.

Nederland voor de keuze: Meer belasting betalen of meer participeren. 

Nederlandse Belastingsysteem

Wat is belasting? 

Verplichting tot het betalen van een financiële bijdrage in de lasten van de overheid.  

Inkomsten en uitgaven van het Rijk 2023

Inkomstenbelasting op arbeid: 

"Sterktste schouders dragen zwaarste lasten" 

1e schijf  (tot EUR 73.031) = 36,93%

2e schijf (vanaf EUR 73. 031) = 49,50%  

Uitgaven overheid: 

- Uitkeringen (bijv. AOW, WW, WIA, kinderbijslag)

en 

- Toeslagen (huur, zorgkosten, kinderopvang)

Zorgtoeslag

Voorwaarden

• Je  hebt een zorgverzekering
• Je bent meerderjarig 
• Je inkomen is niet te hoog 
• Je heb niet te veel vermogen
• Je hebt de Nederlandse nationaliteit of verblijft legaal in Nederland 

Let op! Als thuiswonende jongere vanaf 18 jaar kun je ook voor zorgtoeslag in aanmerking komen. Er wordt alleen naar je eigen inkomen gekeken en niet naar dat van je ouders.

Lesfase 2. 

Zorgtoeslag is een tegemoetkoming van de Nederlandse overheid voor mensen met een Nederlandse zorgverzekering. 

De docent benoemd de belangrijkste voorwaarden.

Hoeveel is mijn zorgtoeslag in 2023?

Toetsingsinkomen tot                Bedrag per maand

EUR 25.000                              EUR 154

EUR 31.000                              EUR  87

EUR 39.000 en meer                 EUR    0

https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/toeslagen/inloggen_op_mijn_toeslagen

Zelf werken: 

Zie Modules in Canvas en de planner in Generation 24/7

Wat vonden jullie van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Tot de volgende keer! Dan hebben we het over: 

Verkiezingen een Samenwerken