H2 Onderwerp en hoofdgedachte

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

1. Je weet wat onderwerp en hoofdgedachte zin en je kent de voorkeursplaatsen
2. Je kunt onderwerp en hoofdgedachte herkennen
3. Je kunt deze in je eigen woorden omschrijven of zelf bedenken.
4. I

*Leerdoelen zijn RTTI geformuleerd (in leerlingentaal).

Communicatie H2 

Onderwerp 

Deelonderwerp

Hoofdgedachte

Wat heb je opgestoken van deze les?

Noem een deelonderwerp bij de stelling: de communicatie tussen leerling en leraar kan beter.

Terugblik

Wie is deze mevrouw?

Wat is het onderwerp en de hoofdgedachte?

Hoe kondigt de spreker het onderwerp en de hoofdgedachte aan?

En waarom is Nederlanders zo moeilijk?

Wat zijn de mannentepels van de Nederlandse taal?

Onderwerp of hoofdgedachte?

Het onderwerp van een tekst = het samenvatten van de tekst in één woord of woordgroep.

De hoofdgedachte van een tekst = onderwerp + hoofdzaken in één zin.

Omgekeerde piramde

De Amerikaanse minister van Oorlog, Edwin Stanton (1814-1869), bedacht dat je informatie het beste kunt aanbieden in een afnemende volgorde:

Eerst een korte introductie (titel en introductie)

Hierna kiest de lezer of hij verder wil lezen met de informatie die hij nu heeft.

Na de introductie geef je iets meer informatie. 

Voordeel: teksten zijn heel compact, alleen relevante informatie staat erin.

Nadeel: teksten zijn vaak erg saai.  

Opdracht

Lees de tekst op p. 35 over de twitterende boom

Wat zijn onderwerp, de hoofdgedachte en de deelonderwerpen

Wat zou jouw eerste zin zijn als je de tekst moet herschrijven.

Kernzin

De belangrijkste zin van een alinea. 

Meestal de eerste, tweede of laatste zin in een alinea.

De kernzin helpt bij het vinden van de hoofdgedachte, maar! 

de hoofdgedachte staat vaak niet letterlijk in de tekst. 

De hoofdgedachte moet je vaak zelf bedenken met de vraag: 

Wat is het belangrijkste dat de schrijver over het onderwerp zegt?

Termen van les 2:

• onderwerp
• deelonderwerpen
• hoofdgedachte
• voorkeursplaatsen
• oriënteren
• kernzin

• Welke termen ken je al? 
• Welke termen zijn nieuw?

Oriënteren: bedenk wat je van een onderwerp al weet, voordat je je focust op de hoofdgedachte. 

Je gaat je oriënteren op een onderwerp (nadenken wat je al weet). 

Aan de slag

Maak opdracht 10 tm 14 bij de tekst op p. 36.

Onderstreep eerst de kernzinnen

Onderstreep ook de woorden die je niet kent.

Noteer hier de hoofdgedachte van de tekst

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen