VWO 3 2024-01-26 H6 P4

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Ga rustig zitten!

Pak je pen, schrift, boek en rekenmachine erbij.

Als het stil is kunnen we beginnen

Programma van vandaag

• Uitleg
• Quiz
• Gemaakte huiswerk, bespreken opdracht 13
• Aan de slag met huiswerk

Uitleg

Na deze les:

- kun je uitleggen wanneer er sprake is van een aanbodoverschot of vraagoverschot van arbeid;

- kun je uitleggen waarom er een minimumloon is en 

- kun je een voor- en nadeel noemen van het minimumloon.

Je luistert en maakt in stilte aantekeningen!

Heb je vragen, steek dan je vinger op!

Werkgever

Werknemer

De werknemer biedt zijn diensten (arbeid) aan bij de werkgever = aanbod op de arbeidsmarkt.

De werkgever heeft arbeidskrachten nodig om de opdrachten die hij heeft uit te laten voeren.  Zij vraag om een arbeidskrachten = vraag op de arbeidsmarkt.

Aanbodoverschot en vraagoverschot

Aanbodoverschot:

Meer aanbod dan vraag naar arbeid -> Veel werkloosheid -> Prijs (loon) daalt nauwelijks door de CAO's

Vraagoverschot:

Meer vraag dan aanbod van arbeid -> Weinig werkloosheid -> Prijs (loon) kan makkelijker stijgen.

Buitenlandse invloed op arbeidsmarkt

Personeel uit bijvoorbeeld Polen kan ervoor zorgen dat:

• Klanten hun klussen goedkoper kunnen laten uitvoeren.
• Nederlandse bedrijven worden gedwongen beter hun best te gaan doen en scherpere tarieven te hanteren.
  
• Nederlandse werknemers worden werkloos. 
• De kwaliteit van Poolse arbeiders is soms lager, bijvoorbeeld door taalproblemen.

Minimumloon

Het loon kan niet lager zijn dan het minimumloon, ook niet bij hoge werkloosheid.

Daarmee wil de overheid werknemers beschermen tegen uitbuiting.

Er bestaat ook een minimumjeugdloon.

Het minimumloon heeft voor- en nadelen en staat daarom regelmatig ter discussie.

Voor- en nadeel minimumloon

Voordelen minimumloon

• Werknemers met weinig scholing worden niet uitgebuit.
• Het zorgt voor een basisinkomen.

Nadeel minimumloon

• Mensen met weinig opleiding zijn relatief duur voor de werkgever. De kans op werkloosheid onder mensen met weinig scholing is groter.

Aan de slag met 

opdracht 11 en 12

• Je gaat opdrachten 11 en 12 maken.
• Je hebt hiervoor 5 minuten
• Over 5 minuten gaat één van jullie zijn of haar antwoord uitleggen.

Opdracht 11 A

• De onderhandelingen over de cao gingen moeizaam. De loonstijgingen in de cao waren laag. Dat zijn aanwijzingen dat de werknemers zwak staan, dat er een hoge werkloosheid is.
  

Opdracht 11 B

• Als werknemers te hoge eisen stellen, laten werkgevers meer werk uitvoeren door zzp’ers. Werkgevers hebben een alternatief. 
• Of: zzp’ers zijn geen lid van de vakbond, omdat zij geen werknemer zijn. Maar zzp’ers behoren wel tot het aanbod van arbeid.
  

Opdracht 12.

Welke situatie laat een aanbodoverschot op de arbeidsmarkt zien? Verklaar je keuze.

Quiz

Je maakt de vragen zelfstandig! 

Welke situatie op de arbeidsmarkt doet zich voor wanneer meer mensen een baan zoeken dan er vacatures zijn?

1. er is een aanbodoverschot op de arbeidsmarkt
2. er is een vraagoverschot op de arbeidsmarkt
3. er is geen vraag naar arbeid meer
4. er is geen werkloosheid meer

Bij een vraagoverschot van arbeid is er

1. Hoge werkloosheid
2. Lage werkloosheid

Wie stelt het minimumloon in Nederland vast?

1. De overheid
2. Vakbonden
3. Werkgevers
4. Europese Unie

Wat zijn de voordelen van het minimumloon?

1. Het vermindert de koopkracht
2. Het leidt tot hogere werkloosheid
3. Het maakt werknemers lui
4. Het zorgt voor een basisinkomen

Waarom is het minimumloon ingesteld?

1. Om bedrijven te bevoordelen
2. Om werkloosheid te verhogen
3. Om werknemers te beschermen
4. Om de economie te schaden

Bespreken gemaakte huiswerk, 

Zijn er vragen over de opdrachten?

Aan de slag!

	Je gaat huiswerk maken in de les!
Wat	Lezen blz. 196 t/m 198, Hfdst. 6 par. 4 opdracht 11 t/m 18
Hoe?	1. De eerste 5 minuten ga je in stilte en zelfstandig de opdrachten maken. 2. Na 5 minuten kun je overleggen met degene die naast je zit.
Tijd?	Tot het einde van de les.
Hulp?	Kijk in het boek, vraag je buurman of buurvrouw of steek je vinger op. Je praat dan zachtjes.
Opbrengst?	Je oefent met de lesstof van hoofdstuk 6.
Ben je eerder klaar?	Dan ga je zachtjes aan het werk voor een ander vak.