Taalwondertjes

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen?

• 25 minuten lezen
• Taalverzorging
  
• Taalwondertjes

Lezen

25 minuten lezen in stilte

Taalverzorging

trema

• om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen   worden uitgesproken: kopiëren (maar: gekopieerd), creëren,   beëindigen
• in sommige leenwoorden: fröbelen, conciërge 

Let op: in samenstellingen geen trema, maar een koppelteken

apostrof

• als weglatingsteken: 's nachts, 's morgens, Lars' scooter
• om uitspraakproblemen te voorkomen bij: ik hou van ys   baby's, Hanna's, accu's
• in verkleinwoorden en meervouden van cijfer- en letterwoorden: A4'tje, pc's, dvd'tje
• in verkleinwoorden op-y, voorafgegaan door een medeklinker: baby'tje

accenten

• accent aigu: logé, soirée, café
• accent grave: barrière, crèche, fin de siècle
• accent circonflexe: enquête, crêpe

om klemtoon aan te geven, accent aigu: dé manier om rijk te worden, een héél mooie auto

cedille

• het 'kronkeltje' onder de c: ç 
• zorgt ervoor dat de c als s klinkt voor een a, o of u: Curaçao, garçon
• in alle andere gevallen klinkt de c als k: caravan, decor

Wat is de juiste vorm?

1. buggytje
2. buggy'tje

Wat is de juiste vorm?

1. tv-s
2. tv's

Wat is de juiste vorm?

1. cafees
2. cafés

Welke reeks woorden is correct gespeld?

1. menus, garçon, café's
2. buggys, Anne's fiets, reçu
3. cafés, A4'tjes, Alex' vader
4. Curaçao, smsje, ski-ongeluk

Welke reeks woorden is correct gespeld?

1. fröbelen, barrière, auto's
2. lolly's, garages, s'middags
3. logee, z'n fiets, cadeaus
4. enquête, cd'tje, vakantie's

Welke reeks woorden is correct gespeld?

1. video's, skiongeluk, taxis
2. kopiëren, gekopieerd, kopietje
3. creëren, gecreëerd, creätie
4. lente's, coordineren, financiëel

Welke reeks woorden is correct gespeld?

1. reunie, ruine, coöperatie
2. beoefenen, beademen, eventuële
3. egoïsme, reünie, chaös
4. poëzie, vacuüm, athneum

met of zonder -n? 

met of zonder -n? - telwoorden

Telwoorden als enkele, vele, weinige, sommige:

- met -n -> als ze zelfstandig worden gebruikt en personen aanduidt:   

                      Allen waren uitgenodigd.

-zonder -n -> als ze niet zelfstandig worden gebruikt of als ze geen                                                   personen  aanduiden:

                     Alle collega's waren uitgenodigd.

                     Van de oplossingen waren alle goed.

met of zonder -n? - telwoorden

Let op:

Telwoorden als tientallen, honderden, duizenden, miljoenen hebben altijd een -n

met of zonder -n? - bvnw

Bijvoeglijke naamwoorden die personen aanduiden

- met -e -> enkelvoud : De gepensioneerde heeft tijd om boeken te lezen.

- met -n -> meervoud : De gepensioneerden hebben tijd om koffie te                                                          drinken.

Bijvoeglijke naamwoorden die dingen/zaken aanduiden

- met -e -> bijna altijd

- met -n -> stoffelijk bijvoeglijk naamwoord: de zilveren ring

Mick stond gisteren op de boekenmarkt met zijn stripboeken.
Hij heeft ze ... verkocht.

1. allen
2. alle

Mijn moeder stuurt ieder jaar kerstkaarten.
Ze heeft er al ... verstuurd.

1. velen
2. vele

In de wachtkamer zaten zes patiënten. Ze waren ... erg zenuwachtig.

1. allen
2. alle

Gisteravond was er een dorpsfeest.
Ik kwam veel ... tegen.

1. bekenden
2. bekende

Oefenen

Spelling alle lessen

of

Spellingapp

Taalwondertjes

Les 2

Je gaat je verdiepen in stijlmiddelen.