Tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2,3

Tekstverbanden en signaalwoorden

Wat zijn tekstverbanden en signaalwoorden?

Lesdoel

Aan het eind van deze les ken je minimaal vier verbanden met de bijbehorende signaalwoorden.

Tekstverbanden

De bouwstenen van een tekst worden door tekstverbanden aan elkaar verbonden. De schrijver gebruikt hiervoor signaalwoorden.

Welke vier tekstverbanden moet je kennen!

Er zijn nog meer tekstverbanden. Dit zijn voorlopig de belangrijkste.

- Opsomming

- Tegenstelling

- Oorzaak - gevolg

- Reden, verklaring

Wat is een signaalwoord?

• Verbindingswoorden
•Signaalwoorden geven het verband aan tussen zinsdelen, zinnen en alinea’s

Signaalwoorden

Opsomming

Een voetbalteam bestaat uit: een keeper, verdedigers, middenvelders, aanvallers, een coach, wisselspelers en een verzorger.

Signaalwoorden zijn:

ten eerste, ten tweede, om te beginnen, ook (nog), verder, ten slotte, en.

Maar ook: dubbele punt (:); liggende streepjes (-); getallen (1,2,3); dots.

Opsomming

En, ook, ten eerste, ten tweede, vervolgens

tegenstelling

Vanmorgen moest ik vroeg opstaan, maar morgen kan ik uitslapen.

 Signaalwoorden zijn:

tegenover, maar, hoewel, echter, toch, aan de ene kant...aan de andere kant.

Tegenstelling

Zo, evenals, in vergelijking met, soortgelijk(e)

Tekstverbanden

• Tegenstelling
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld 

 • Oorzaak-gevolg
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld

Oorzaak – gevolg

Door, doordat, waardoor, te danken aan

Verklaring / argument

Want, omdat, daarom, vanwege, immers,

Voorbeeld

Je kunt veel verschillende soorten sporten noemen. Denk bijvoorbeeld aan wintersport.

Signaalwoorden zijn:

bijvoorbeeld, zo, zoals, denk aan, neem nou, onder andere.

Tekstverbanden

• Voorbeeld
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld 

 • Opsomming
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld

Tekstverbanden

• Middel-doel
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld 

 • Conclusie
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld 

 • Voorwaarde
Signaalwoorden?
Geef een voorbeeld

Theorie signaalwoorden

"Onregelmatige werktijden, de hitte en de hectiek van de keuken, het contact met gasten, dat kun je op school niet nabootsen."

Welk verband kom je hierboven tegen?

1. tegenstelling
2. opsomming
3. voorbeeld
4. geen verband

"Het leerbedrijf waar je stage gaat lopen, is niet verplicht je een vergoeding te betalen. Maar in de praktijk doen leerbedrijven dit meestal wel.

Welk verband kom je hierboven tegen?

1. Opsomming
2. tegenstelling
3. geen verband
4. voorbeeld

Vandaag leer je verschillende vormen van migratie. Denk bijvoorbeeld aan emigratie.

Welk signaalwoord kom je hierboven tegen?

1. migratie
2. verschillende
3. denk....aan
4. bijvoorbeeld

Welk verband staat in deze zin?
Zijn vriendin daarentegen is wel heel erg aardig.

1. Opsomming
2. Oorzaak-gevolg
3. Conclusie
4. Tegenstelling

Welk verband staat in deze zin?
In de winkel haal ik brood en melk.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Middel-doel
4. Voorwaarde

Welk verband staat in deze zin?
In de winkel haal ik brood en melk.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Middel-doel
4. Voorwaarde

Welk verband staat in deze zin?
Zijn vriendin daarentegen is wel heel erg aardig.

1. Opsomming
2. Oorzaak-gevolg
3. Conclusie
4. Tegenstelling

Tekstverband: VOORWAARDE

1. mits
2. waardoor
3. omdat
4. alles bij elkaar

Tekstverband: OPSOMMING

1. nog
2. alles bij elkaar
3. al met al
4. zoals

Tekstverband: UITLEG OF TOELICHTING

1. zoals
2. samenvattend
3. met andere woorden
4. tenzij

Signaalwoord: TEN EERSTE........TEN TWEEDE

1. middel-doel
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. tegenstelling

Tekstverband: CONCLUSIE

1. kortom
2. alles overziend
3. met dat doel
4. daarentegen

Tekstverband: TEGENSTELLING

1. al met al
2. daar staat tegenover
3. zoals
4. waardoor

Aan de slag!

Nu Nederlands: 4.2

15 minuten

Wat gebruikt een schrijver om een tekst te 'verbinden'?

Welk verband hoort bij het signaalwoord?

Oorzaak-gevolg

Tijd

Opsomming

Conclusie

Hierdoor

Voordat

Ook

Dus

Tot volgende week!