Argumentatiestructuren en -schema's

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

Argumentatiestructuren &
argumentatieschema's

Doelen

Aan het eind van deze les: 

-ken je de argumentatieschema's nog beter
-Weet je voor eens en altijd het verschil tussen schema's en structuren.

Noem een van de zes argumentatieschema's

Argumentatieschema's

1. Oorzaak en gevolg (causaliteit)
   
2. Kenmerk of eigenschap
   
3. Voor- en nadelen
   
4. Vergelijking
   
5. Algemene uitspraak en voorbeelden
   
6. Autoriteit

Nederland zou moeten stoppen met het opnemen van vluchtelingen uit Oekraïne. De AZC's raken sinds de Oekraïneoorlog namelijk overvol.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

De rol van Nederland in het Oekraïneconflict is vooralsnog beperkt, aangezien wij een stuk minder wapens hebben geleverd dan bijvoorbeeld Duitsland.

1. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
2. argumentatie op basis van voor- en nadelen
3. argumentatie op basis van een vergelijking
4. argumentatie op basis van voorbeelden

Het is een slecht idee om ons leger naar Oekraïne uit te zenden, aangezien wij zelf een groot personeelstekort hebben en de helft van de manschappen niet voldoende getraind is.

1. argumentatie op basis van autoriteit
2. argumentatie op basis van voor- en nadelen
3. argumentatie op basis van een vergelijking
4. argumentatie op basis van kenmerken of eigenschap

Open vraag. Welk schema zie je?

Aan de ene kant zou je kunnen stellen dat all inclusive hotelvakanties heerlijk zorgeloos zijn. Eten en drinken zijn immers inbegrepen waardoor je budget makkelijk te overzien is. Toch is de bewering dat soort vakanties te voorspelbaar is, ook gerechtvaardigd. Maar als je houdt van naar hartenlust genieten van bar en restaurant zonder te hoeven nadenken over de kosten is dit voor jou een prima vakantie.

Welk argumentatieschema zag je?

Welk schema?

Voorstanders van all inclusive hotelvakanties roemen het zorgeloze karakter van zo’n verblijf. Eten en drinken zijn immers inbegrepen waardoor je budget makkelijk te overzien is. Tegenstanders vinden dit soort vakanties te voorspelbaar. Maar als je houdt van naar hartenlust genieten van bar en restaurant zonder te hoeven nadenken over de kosten is dit voor jou een prima vakantie.

Argumentatiestructuren

Zojuist hebben we het gehad over de 6 argumentatieschema's

Nu gaan we het hebben over de 3 argumentatiestructuren.

Onthoud dit verschil

3 argumentatiestructuren

1. Enkelvoudig

2. Onderschikkend

3. Nevenschikkend 

3a: afhankelijk 

3b: onafhankelijk

Enkelvoudige argumentatie

Een argumentatie die bestaat uit één standpunt en één argument (standpunt > argument).

Zij moet de opvolgster worden van onze coach, want zij heeft al veel ervaring.

Onderschikkende argumentatie

Een argumentatie waarin een argument wordt ondersteund door één of meer subargumenten (standpunt > argument > argument).

Zij is de juiste persoon voor die baan van boekverkoopster, want zij heeft ruime ervaring in die branche. Ze heeft namelijk al twee jaar bij een Libris boekhandel gewerkt. 

Nevenschikkende argumentatie

Bij een onafhankelijk nevenschikkende argumentatie gebruik je twee of meer argumenten. De argumenten zijn gelijkwaardig en kun je onderling van plaats verwisselen.

Nevenschikkende argumentatie

Bij een afhankelijke nevenschikkende argumentatie vormen twee deelargumenten samen een argument. De argumenten onderbouwen samen het standpunt. Alleen in combinatie hebben ze kracht (ze zijn van elkaar afhankelijk).

Welke structuur?
Nederland moet een republiek worden want een president is veel goedkoper dan een koningshuis. De staat hoeft immers maar voor een persoon te betalen in plaats voor een hele familie

1. Enkelvoudige argumentatie
2. Onderschikkende argumentatie
3. Onafhankelijke nevenschikkende argumentatie
4. Afhankelijke nevenschikkende argumentatie

De strijd tussen vlees en soja

Veel mensen vragen zich af waarom vegetarisch eten nodig is. Wij doen het zelf vooral om de aardbol een beetje te sparen. Vlees eten is ontzettend slecht voor het milieu, zo weet iedereen. Zo is de CO2-uitstoot bij vleesvervangers, zoals tofu, tien keer lager dan die van rundvlees, en die van sojamelk vijf keer lager dan die van koemelk. Koeien poepen verder heel wat af. Omdat het herkauwers zijn, produceren ze methaangas. Bij al die opgeslagen mest komt methaan en lachgas (N2O) vrij. Die twee zijn samen nog schadelijker dan CO2! Vleesproductie kost daarnaast ook veel water. De productie van een kilo kip – de minst milieubelastende vleessoort – kost in totaal 3900 liter, de productie van een kilo sojabonen 'slechts' 1800 liter.

Bron: De vegetarische carnivoor, 2017

Van welke argumentatiestructuur
is sprake in het voorgaande fragment?

1. enkelvoudige argumentatie
2. onderschikkende argumentatie
3. nevenschikkende onafhankelijke argumentatie
4. nevenschikkende afhankelijke argumentatie

Ik ben vegetariër en jullie eten gehakt. Ik kom dus vanavond niet bij jullie eten.

1. enkelvoudige argumentatie
2. onderschikkende argumentatie
3. nevenschikkende onafhankelijke argumentatie
4. nevenschikkende afhankelijke argumentatie

Wat vond je moeilijk?