1.2 De maatschappij onderzoeken

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

1.2 De maatschappij onderzoeken

Centrale vraag van de paragraaf

Wat zijn de kernbegrippen bij maatschappijleer?

Afronding 

• Toets per hoofdstuk
• In totaal 5 toetsen 
• Maak dus ook aantekeningen voor jezelf

Kernbegrippen

Belangrijke begrippen die bij maatschappijleer

regelmatig terugkomen zijn:

• Waarden en normen
  
• Belangen
  
• Macht
  
• Sociale ongelijkheid
  
• Sociale cohesie
  

Voorbeelden van waarden zijn:

• Gezondheid.
  
• Status.
  
• Vrijheid.
  
• Familie.
  
• Discipline.
  

Normen 

Normen zijn vaak sociale verplichtingen: regels die door je omgeving worden opgelegd.

• Geschreven regels: Een regel die (wettelijk) is vastgelegd. Bijv. “Je mag niet stelen.”
• Ongeschreven regels: Fatsoensnormen die iedereen kent. Bijv: “Je staat op voor ouderen in de bus.”

 

Kijkopdracht 

Opdracht: Welke waarden en normen herken je in deze video? Benoem twee personen en noem van ieder een waarde en bijbehorende norm.

Sociale controle

Via sociale controle dwingen of stimuleren mensen anderen om zich aan normen te houden.

Belangen

Belang= Het voordeel dat iemand ergens bij heeft 

Bijvoorbeeld: schone lucht, een goed salaris, godsdienstvrijheid, een veilige leefomgeving.

Benoem drie belangen bij de volgende groepen:

• Scholieren hebben belang bij ……
  
• Werkgevers hebben belang bij ……
  
• Horeca-eigenaren hebben belang bij ……
  
• Politici hebben belang bij....
• Vluchtelingen hebben belang bij....

Belangentegenstellingen

Belangen zijn soms tegengesteld.

Welke tegenstelling zie je hier?

Macht

Verschillende soorten macht

• Formele macht               Macht die is vastgelegd in wetten of regels. Voorbeelden zijn: Een politieagent, leraar of burgermeester.
• Informele macht               Macht die niet is vastgelegd in regels. Denk hierbij aan invloed van je vrienden of een influencer. 

Machtsmiddelen:

• Functie / beroep
  
• Kennis
  
• Overtuigingskracht.
  
• Aantal medestanders
  
• Geld
  

Deze terreinen laten de volgende grote verschillen zien:

• Kennis
  
• Inkomen
  
• Status
  
• Politieke macht en invloed
  

Nu.nl-ongelijkheid

Arbeidsdiscriminatie op basis van achternaam

Bij welke groep is de sociale cohesie het sterkst? Waarom denk je dat?

Maatschappelijke vraagstukken analyseren

Maken voor 5 oktober 

• Alle Opdrachten van 1.2 blz. 8 t/m 11 
• Online inleveren via teams
• 1.1 nog niet ingeleverd? Doe dit dan alsnog voor 5 oktober!