§7.3 Het verhaal van de fossielen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§7.3 Het verhaal van de fossielen

fossielen: resten/sporen van organismen

ingevroren

  versteende

verdroogde (mummie)

veenlijk (lage pH en O₂-arm)

in barnsteen

versteend

Barnsteen is versteende hars van bomen

relatieve ouderdomsbepaling

relatief = in verhouding tot iets anders

Een fossiel wordt gevonden in een aardlaag. De aardlaag daarboven is later ontstaan en dus jonger.

Gidsfossiel: fossiel die veel voorkomt en waarvan bekend is hoe oud ze zijn.

isotopen: dezelfde atoomsoort , maar verschil in atoommassa

absolute ouderdomsbepaling 

     met radioactieve atomen

absolute ouderdomsbepaling

Koolstofatomen in de atmosfeer bestaan voor een vast percentage  uit radioactieve C¹⁴ isotopen. (rest = C¹²)

fotosynthese-> CO₂ -opnamen -> glucose -> voeding -> bouwstof

Een organisme is opgebouwd uit hetzelfde  percentage C¹⁴ atomen (rest is C¹²) als in de atmosfeer

De halveringstijd van C¹⁴ is 5730 jaar.

homologe structuren, hetzelfde bouwplan

Dezelfde bouw, maar een andere functie

Uit een gemeenschappelijke voorouder ontstaan meerdere soorten

= divergente evolutie

Divergente evolutie: meerdere verschillende soorten met 1 gemeenschappelijke voorouder. Ze hebben vaak homologe structuren.

Rudimentaire organen: organen die ooit bij een voorouder zijn geëvolueerd, maar nu geen functie meer hebben.

Convergente evolutie

Niet aan elkaar verwante soorten ontwikkelen door overeenkomstige natuurlijke selectiedruk analoge organen

Australische vliegende buidelrat

Amerikaanse vliegende eekhoorn

Buideldieren

Placenta zoogdieren

Stel dat het radioactieve element C¹⁴ weglekt uit een aardlaag, meet je dan een te hoge of een te lage ouderdom?