Basisstof 2: Het ademhalingsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Thema 1: Verbranding en ademhaling

Basisstof 2: Het ademhalingsstelsel

Leerdoelen

3 Je kunt in een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen

4 Je kunt de kenmerken en functies van de delen van het ademhalingsstelsel noemen

samenstelling droge lucht.

Ademhalingsstelsel

1. Lucht adem je in door je neus of je mond -> neusholte / mondholte
2. Door de keelholte en het strottenhoofd naar de luchtpijp
3. Luchtpijp vertakt in twee bronchiën
4. Bronchiën vertakken zich in steeds kleinere buisjes (luchtpijptakjes)
5. Aan het einde daarvan zitten longblaasjes

Ademhalingsstelsel

Onder de longen ligt het middenrif.

Dit is een spier die tussen de borstholte en de buikholte ligt.

Als je de hik hebt voel je deze spier, hij trekt zichzelf van telkens kort samen.

Je middenrif zorgt ervoor dat je borstholte groter wordt, zodat je longen zich kunnen vullen met lucht.

Neusholte

De neusholte is bedekt met neusslijmvlies. De slijmlaag is vochtig -> de lucht die je inademt wordt ook vochtig.

Snot is slijm dat teveel wordt aangemaakt. 

Bloedvaatjes warmen de lucht op.

Lucht zuiveren

Vooraan de neusholte groeien neusharen die grote stofdeeltjes tegenhouden. 

Kleine stofdeeltjes blijven plakken aan het neusslijmvlies.

De trilharen verplaatsen slijm naar de keelholte. Je slikt het in.

Lucht zuiveren

Ook je reukzintuig zit bovenin de neusholte.

Deze waarschuwt je bokvoorbeeld voor stinkende gassen die giftig of schadelijk kunnen zijn. 

Inademen door je mond is minder gezond. Waarom?

Keelholte

Na de neus- of mondholte komt de lucht in de keelholte. 

Lucht moet de luchtpijp in, voedsel moet de slokdarm in.

Om dit te regelen hebben we twee klepjes:

1. Huig
2. Strotklepje

Keelholte

Als je ademhaalt, zijn de slokdarm en luchtpijp allebei open.

Als je slikt, sluit de huig de neusholte af en het strotklepje sluit de luchtpijp af.

Soms sluiten de huig en/of het strotklepje niet goed -> Verslikking

Luchtpijp en longen

De luchtpijp is een holle buis die aansluit op de onderkant van het strottenhoofd. 

De luchtpijp hebben kraakbeenringen in de wand. Deze zorgen voor stevigheid en zorgen ervoor dat hij altijd openstaat. 

Luchtpijp en longen

Ook in de wand van de bronchiën zitten kraakbeenringen. 

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

Luchtpijp en longen

 De bronchiën vertakken zich tot kleinere buisjes met aan het eind de longblaasjes. 

Daar wordt zuurstof opgenomen in het bloed en koolstofdioxide wordt uit het bloed weer afgegeven aan de lucht. 

De wanden van de luchtpijp, bronchiën, buisjes en longblaasjes zijn bekleed met slijmvlies. Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken. Als het slijmvlies extra veel slijm maakt, ga je hoesten.

Aan de slag!

Basisstof 2: Het ademhalingsstelsel

Opdrachten: 1, 2 (a+b in je boek, c online), 3, 5, 6, 7, 8, 9