Spelling
Hoofdletters
- Aan het begin van een zin, behalve wanneer de zin begint met een getal. Dan gebruik je geen hoofdletter.
- Wij gaan morgen op vakantie naar Noorwegen.
- 5 kinderen willen graag voetballen.
- Bij namen:
- Als een zin begint met ‘t, ‘s of ‘n, dan wordt de tweede letter een hoofdletter.
- Bij woorden die van namen zijn afgeleid:
1 / 13
volgende
Slide 1: Tekstslide
In deze les zitten 13 slides, met tekstslides.
Onderdelen in deze les
Hoofdletters
- Aan het begin van een zin, behalve wanneer de zin begint met een getal. Dan gebruik je geen hoofdletter.
- Wij gaan morgen op vakantie naar Noorwegen.
- 5 kinderen willen graag voetballen.
- Bij namen:
- Als een zin begint met ‘t, ‘s of ‘n, dan wordt de tweede letter een hoofdletter.
- Bij woorden die van namen zijn afgeleid:
Slide 1 - Tekstslide
Leestekens
- Aan het eind van de zin een punt(.).
- Aan het eind van een vraag een vraagteken(?).
Wat vind je van mijn nieuwe kleren?
- Wil je ergens extra nadruk op , gebruik aan het eind van de zin een uitroepteken (!).
Plaats nooit een uitroepteken en vraagteken naast elkaar!
Slide 2 - Tekstslide
Laatste letter -d of -t
Veel woorden eindigen op een t-klank. Die t-klank schrijf je:
- bij sommige woorden als een –t: wit, kist, (het is) gelukt;
- bij andere woorden als een –d: rood, kind, (ik ben) geslaagd;
- bij weer andere woorden als een –dt: (hij) wordt, (zij) vindt.
Als een woord géén persoonsvorm is, gebruik je de verlengproef.
Maak het woord langer door er –e, –en of –ig achter te zetten.
Als je dan een –t hoort, schrijf je een –t aan het eind:
Slide 3 - Tekstslide
Meervouden op -en
- In alle gevallen moet je –en achter het woord zetten:
boer - boeren,; prooi - prooien,; kast - kasten.
- Soms moet je ook:
- de laatste letter verdubbelen:
klas klassen, bed bedden.
- de a, e, o of u weghalen:
schaar -scharen; been - be
Slide 4 - Tekstslide
Verkleinwoord
- Een verkleinwoord maak je meestal door -je achter het woord te zetten: haak → haakje; rups → rupsje.
- Als het zelfstandig naamwoord eindigt op -ng, moet je soms de -g vervangen door een -k: koning → koninkje; vergoeding → vergoedinkje.
Slide 5 - Tekstslide
Sterke en zwakke werkwoord
- Sterke werkwoorden veranderen in de verleden tijd van klank: lopen → liepen; ruiken → roken; zoeken → zochten
- Zwakke werkwoorden veranderen in de verleden tijd niet van klank: hopen → hoopten; praten → praatten; spelen → speelden; luisteren → luisterden.
Slide 6 - Tekstslide
Persoonsvorm verleden tijd van zwakke werkwoorden
Slide 7 - Tekstslide
Aanpak als je twijfelt over -te(n) of -de(n)
- Neem het hele werkwoord (floppen; lachen; weven; plagen).
- Haal er -en van af: floppen – -en -> flopp; plagen – -en -> plag.
- Is de laatste letter een t, x, f, k, s, ch of p (een medeklinker uit ’t ex-fokschaap)? Schrijf dan na de ik-vorm -te(n): flopte(n); lachte(n).
- Is de laatste letter een andere medeklinker? Schrijf dan na de ik-vorm -de(n): plaagde(n); weefde(n).
Slide 8 - Tekstslide
Persoonsvorm verleden tijd van sterke werkwoorden
Zo schrijf je de persoonsvorm van sterke werkwoorden in de verleden tijd
- Schrijf het woord zo kort mogelijk. Gebruik alleen dubbele letters (zoals -dd of -kk) als dat nodig is voor de uitspraak:
– lopen → liepen; blaas → blies; rijden → reden; hebben → hadden.
- Kijk naar het meervoud om erachter te komen of het woord op een -d of een -t eindigt:
– ik bond, want: wij/jullie/zij bonden;
– hij beet, want: wij/jullie/zij beten.
Let op: een persoonsvorm in de verleden tijd eindigt nooit op -dt.
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Tekstslide
Voltooid deelwoord
Zo schrijf je het voltooid deelwoord
- Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden eindigt meestal op -en:
- strijken → Rick heeft zijn overhemd zelf gestreken.
- vinden → Yassin heeft die tas vorige week gevonden.
- Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden eindigt op -d of -t:
- fietsen → De wielrenner heeft heel snel gefietst.
- tekenen → Joep heeft de wielrenner getekend.
- Als je twijfelt tussen -d of -t, gebruik je de verlengproef: verleng het woord met -e:
- Kim werd gebel… door de krant. Bij de verlengproef hoor je gebelde, dus je schrijft gebeld.
- Als je niet goed kunt horen of het -d of -t moet zijn, gebruik je ’t ex-fokschaap.
- Neem daarvoor het hele werkwoord (floppen; juichen; reizen).
- Haal er -en van af: flopp-; juich-; reiz-.
- Als de laatste letter nu een t, x, f, k, s, ch of p is (een medeklinker uit ’t ex-fokschaap), dan eindig je het voltooid deelwoord met -t (geflopt; gejuicht). Anders eindig je het voltooid deelwoord met -d (gereisd).
Slide 11 - Tekstslide
Onregelmatige werkwoorden
Slide 12 - Tekstslide
Spelling
