OPS Activiteiten en spel bij de kleuter

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

Activiteiten en spel bij de kleuter

DOEL VAN DE LES:

De student:

• De student weet hoe de spelontwikkeling bij de kleuter verloopt.

• De student weet hoe de spelontwikkeling bij de kleuter gestimuleerd kan worden.

BEGRIPPEN: naar school, schoolrijpheid, spelend leren/leren door te doen, grove en fijne motoriek, leergierig, fantasie en werkelijkheid, imiteren, vast dagelijkse activiteiten, doelgerichte activiteiten, spelontwikkeling bij kleuters, vrij spel.

WERKPROCES(SEN)

B1-K1 Begeleiden van kinderen bij hun ontwikkeling

B1-K1-W1 Inventariseert behoeften en wensen van het kind

B1-K1-W7 Zorgt voor een veilig pedagogisch klimaat

Dit hoofdstuk gaat over:

- vaste dagelijkse activiteiten bij kleuters

- doelgerichte activiteiten

- vrij spel bij kleuters

Waar denk je aan bij
activiteiten voor kleuters?

Lees blz. 140 in je boek. Wat maakt deze activiteit geschikt voor kleuters?

Vaste dagelijkse activiteiten

• Basisscholen zijn vrij om zelf hun schooltijden vast te stellen,

• Steeds meer scholen maken deel uit van een integraal kindcentrum, waar kinderen van 7 uur 's morgens tot 7 uur 's avonds terecht kunnen,

• Welke vaste dagelijkse activiteiten, hangt dus deels af van de schooltijden.

Eten en drinken

Vaste momenten en vaste regels

Uitgangspunt: gezonde voeding

--> richtlijnen van het voedingscentrum

Op de bso is het gebruikelijk dat kinderen meehelpen:

- geef duidelijke taakjes

- geen verschil tussen meisjes en jongens

- geef gerichte complimentjes

Opruimen

Kleuters vergeten door hun enthousiasme nog wel eens op te ruimen:

- Spreek ze aan

- Help de kleuters als dat nodig is op een speelse manier

- Leg uit waarom er opgeruimd moet worden

Waar denk je aan bij hulp bij persoonlijke verzorging van kleuters?

Hulp bij persoonlijke verzorging

Hulp bieden bij persoonlijke verzorging:

- 'plasongelukjes';

- veters strikken;

- zonnebrandcréme smeren;

- pleister plakken.

--> Heb aandacht voor het kind tijdens de persoonlijke verzorging !

Overgangsmomenten BSO

• Uit school halen

duidelijke afspraken, veiligheid en regels

• Binnenkomst op de bso

Aandacht, duidelijkheid, sfeer, afspraken en regels, plannen maken, persoonlijke behoefte

• Afscheid nemen

Overdracht, persoonlijke behoefte, geschikt spel, afspraken ouders

 

^{Overgangsmomenten school}

• Binnenkomst op school

- Iedere kleuter 'zien';

- Overgang thuis- klas

- Afspraken ouders, tijden

• Kring

- doelgerichte activiteit, aanwezigheid, nieuw thema

• Planbord+ kiesbord

- Voorspelbaarheid

- zelfstandigheid

- Competent

Doelgerichte activiteiten

Het is met kleuters belangrijk om doelgericht te werken, werken aan kerndoelen

Spel motiveert de kleuter, beweging is een belangrijke vorm van spelen!

Zoek in je boek: welke doelgerichte activiteiten onderscheiden we?

Sport- en spel activiteiten

Spel en beweging

- Nadruk leggen op grove motoriek en eenvoudige coördinatie

- Bewegingsspel en spelregels

- Bijvoorbeeld tikspel, eerste keer spannend (inspelen door vrij plaatsen)

- Dansen en bewegen op muziek

- Meedoen en voordoen

- Aanleren van een beweging

- Vrij dansen en bewegen

Constructieve activiteiten

Een kleuter gaat steeds doelgerichter te werk bij zijn constructiespel. Hij bedenkt wat hij wil maken en gaat serieus aan de slag.

Bouwactiviteiten: leren tellen, meten, schatten, passen, ordenen en vergelijken

Mozaïek: getallen, kleuren en vormen

 Exploratieve activiteiten

Ontdekkend spelen gericht op hoe iets in elkaar zit of wat er gebeurt als je twee dingen samenvoegt:

- sloopactiviteit

- onderzoeksactiviteit

Bedenk een activiteit waarbij kleuters zowel constructief als exploratief bezig zijn:

Beeldende activiteiten

Begint altijd met een idee.

Een goede beeldende activiteit stimuleert zowel de creatieve ontwikkeling als de cognitieve ontwikkeling

Werkstukje maken:

- Open opdracht : zelf bepalen wat en met welke materialen. Vergoot de

  creativiteit, motiveert en daagt uit.

- Gesloten opdracht: voorbeeld en duidelijke volgorde. Weinig motivatie,

,

Welke activiteitenvorm herken je in het fimpje?

Tekenen

- Krabbelen van willekeurig naar cirkerlvormig krassen,

- Cirkel met lijntjes gaat een mens voorstellen

<-------- ????????

Hoe noem je een tekening van een menselijk figuur, waarbij de romp ontbreekt en voeten aan het hoofd worden verbonden?

Taalactiviteiten

Verhaal voorlezen

Het liefst een verhaal met een duidelijk en goed einde

Sluit aan bij de ervaringswereld

Er moet voldoende gebeuren in het verhaal

(Beetje) spannend of zielig verhaal, oproepen emoties

Vermijd spannende verhalen in tijden die erg druk zijn (bijv. sinterklaastijd)

Interactief voorlezen: vooraf of achteraf vragen stellen, niet tijdens het verhaal

PRENTENBOEK VAN DE KINDERBOEKENWEEK 2021

VOOR DE JONGSTE KINDEREN MAAKT MARK JANSSEN HET PRENTENBOEK VAN DE KINDERBOEKENWEEK. IN DROMER DROMEN WE MET ARON MEE HOE HIJ DANSEND, SCHRIJVEND EN SCHILDEREND DE WERELD MOOIER MAAKT.

"DROMER"

Aron is op weg van school naar huis. Hij piekert. In de klas hebben ze het gehad over wat iedereen worden wil. Maar hij weet het nog niet… Papa vertelt Aron dat er Denkers zijn, kinderen die nadenken het leukste vinden wat er bestaat. En dan zijn er Doeners, die kunnen geen moment stilzitten, die worden brandweerman, huizenbouwer, en dan heb je… Aron kijkt om zich heen, de takken, de wolken, de geluiden – alles verandert in één grote wonderlijke wereld.

En dan heb je de Dromers.

Verhaal vertellen

Groot verschil met voorlezen:

Bewuster van jezelf;

Je ziet hoe kinderen reageren;

Je kan het verhalen vertellen zoals jij dat wilt;

Inspelen op thema's, gebeurtenissen of feesten;

Personages eigenschappen toekennen;

Maak gebruik van een botsing of conflict;

Gebruik attributen om het verhaal levensecht te maken.

Voorbereidend lezen

Om te kunnen lezen moeten kinderen begrijpen wat een zin, woord en letter is.

Ze moeten verschil zien tussen letters, b, p, d en woorden, poot, boot en buil, baal.

via bijvoorbeeld: spelletjes, of rijmpjes.

Voorbereidend schrijven

Belangstelling voor geschreven taal creëren.

Pengreep en schrijfdans

pengreep: de manier waarop kinderen hun pen vasthouden

--> Fijne motoriek moet goed ontwikkeld zijn. Je moet kleuters leren hoe ze hun pen vast moeten houden.

Schrijfdans: op muziek maken kinderen bewegingen op een groot vel papier

Rekenactiviteiten

Rekenen van kleuters is voorbereidend rekenen, ze leren alle vaardigheden die ze nodig hebben om echt te rekenen.

Getalbegrip tot en met het getal 10: het vermogen om de waarde van getallen en hun onderlinge relaties te begrijpen.

Meten, wegen, vergelijken en ordenen.

Bedenk een kringspelletje waarmee je het rekenen kunt oefenen:

 Digitale activiteiten

Gebruik van online media begint steeds vroeger.

Peuters en kleuters brengen gemiddeld zo'n 22 min. per dag door op de computer, ipad of telefoon van hun ouders.

Digitale activiteiten moeten gericht worden aangeboden en niet als zoethoudertje.

Online spelen kan zo dus zeker van toegevoegde waarde zijn, teveel online spel is wél verkeerd.

Kinderbrowser en kindersites

Speciale browser beschikbaar voor kleuters, bijv. MyBee om veilig op internet te kunnen surfen.

Eisen aan een geschikte site:

- toegankelijk, begrijpelijk en overzichtelijk;

- Inhoud sluit aan bij belevingswereld;

- Inhoud sluit aan bij manier van leren;

- Site is uitdagend, aantrekkelijk en nodigt uit;

- Interactieve spelletjes, max 15 min;

- Interactieve site.

Imitatiespel

Rollenspel is bij jonge kleuters favoriet:

Beroepen of functies nadoen;

Dingen naspelen die indruk maken;

Oudere kleuters doen dit ook graag, maar kunnen ook helemaal opgaan in Fantasiespel:

Lego, actiepoppen, barbies en poppenkastspel, Playmobil

Bij rollenspel willen ze zich niet alleen verkleden maar willen ze ook sieraden en make- up op.

Poppenkast

Poppenkastvoorstelling sluit goed aan bij het magisch denken van de kleuter, waarin alles kan.

Tips:

- Beperk het aantal poppen, twee of drie;

- Houd het verhaal simpel;

- Maak bewegingen, gebaren, emoties en handelingen groter. Dit maakt het grappig;

- Betrek kleuters erbij, dat maakt het levendig.

Interactief, spannend en grappig!

Als kleuters zelf een poppenkastvoorstelling maken en spelen, reageer hier dan niet negatief op en stel niet te hogen eisen! Help ze op weg.

Vrij spel bij kleuters

Vooral aan de orde op de bso. Buitenschoolse opvang vindt namelijk plaats in de vrije tijd van kinderen. Vrij spel houdt in dat:

je zelf mag kiezen met wie je speelt

je zelf mag kiezen waarmee je speelt

Dit kan dus ook betekenen dat een kind ervoor kiest om alleen te spelen.

Kinderen houden ervan om vrij te spelen. Op basisscholen zijn veel activiteiten doelgericht.

Buiten spelen

Op school spelen kinderen elke dag buiten, behalve wanneer het heel slecht weer is.

Kinderen hebben beweging en frisse lucht nodig.

Buitenruimte moet uitdagend zijn:

- niet saai

- aanwezigheid van groen

- aanwezigheid van kleur

Buitenspel bevordert:

• Contact met beestjes en planten!

• Samen spel

• Ontwikkeling

• Gezondheid

• Welbevinden

Spelontwikkeling

Concentratie neemt toe naarmate kleuters ouder worden. Hierdoor kunnen ze ook moeilijkere uitdagingen aan.

Dit is per kleuter heel verschillend.

Ook al kunnen ze zich langzaam steeds beter concentreren, bewegingspel blijft favoriet!

Houdt hierbij wel rekening met:

Kleuter kan nog omgaan met moeilijkje spelregels van bijv. voetbal;

Samenwerken is nog moeilijk;

Kleuters houden van duidelijkheid en herhaling

 Spelontwikkeling stimuleren

Kleuters hoef je nauwelijks te stimuleren om te gaan spelen. Als kleuters het gewend zijn dat andere hen vermaken, kan het zijn dat kleuters zich gaan vervelen. Het is belangrijk dat een kleuter leert zichzelf stapje voor stapje te vermaken.

Let hierbij op de volgende punten:

- Zet plezier en gezelligheid centraal

- Bied vrijheid en grenzen

- Dwing een kleuter niet om mee te doen

- Houd samenspel eenvoudig

- Heb aandacht voor het eindresultaat

- Richt je binnen de bso vooral op spel en ontspanning

- wol, garen, touw;

- watten, stro;

- folie, karton en verpakkingsmateriaal

 ende soorten papier;

- vouwblaasjes in verschillende kleuren;

- repen papier;

- tijdschriften;

- materialen zoals; plaksel, lijm, kwastjes, kinderscharen;

- teken en verfmaterialen;

- kurken, doppen, wc- rolletjes;

- doosjes en bakjes in alle soorten en maten;

- kralen en knopen;