2V 1.4 Het einde van de opstand

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

1.4 Einde van de opstand

Wat gaan we doen?

Vragen nakijken 1.3

Uitleg 1.4

Tijdbalk maken

1572

1579

1581

1588

Inname van Den Briel

Unie van Utrecht

Plakkaat van Verlatinge

De Republiek der Verenigde Nederlanden

De Republiek: 

Gewestelijke staten voor eigen gewest

---

Staten-Generaal voor alle gewesten

In de Nederlanden was géén vorst,

(itt de situatie in het buitenland)

maar lag het bestuur in handen van de rijke burgers (Holland/Zeeland)

XXX

Staten - Generaal

- buitenlandse zaken

- oorlog en vrede

Gewestelijke Staten

- rechtspraak

- bestuur (eigen wetten)

Raadpensionaris

• Soort minister-president van de gewesten
• Vertegenwoordigde het belangrijkste gewest (Holland) in de Staten-Generaal
• Hij wilde rust en vrede om de handel veilig te stellen!

Stadhouder

• Opperbevelhebber van leger en vloot
• Geen oorlog = geen werk...

Schema van het bestuur.

Wat betekent ´tolerant´

Hoe tolerant?

Binnenshuis mocht je geloven wat je wilde, maar niet in het openbaar.

= gewetensvrijheid

buitenkant

binnenkant

De strijd na 1588

Oorzaken succes opstandelingen:

• Groei van de handel en nijverheid van 

Holland en Zeeland (huurleger op tijd betalen);

• Filips II voerde veel oorlogen tegelijk 

(weinig aandacht en geld Nederlanden);

• Republiek kreeg sterke bondgenoten 

(Engeland en Frankrijk);

• 1585 Maurits van Oranje volgde Willem op (succesvolle legeraanvoerder).

Vrede van Munster 1648

1. Vrede met Spanje. Spanje erkende de Republiek als zelfstandig land.

2. Zuidelijke Nederlanden blijven bij Spanje

Godsdienstoorlogen in Europa

De bekendste zijn:

• Hugonoten oorlog tussen Franse katholieken en Franse protestanten
• De dertigjarige oorlog met als uitkomst
• Stichting van de Anglicaanse kerk: De Engelse koning wordt leider over de kerk. Deze leek op de katholieke en de protestantse kerken. 

Cuius regio, eius religio

-Uw regio, uw religie.

Pas in 1648 geld dit voor alle geloven in Europa.

Koning Hendrik VIII en zijn zes vrouwen. Stichter van de Anglicaanse kerk.

Hoe heet, wat wij nu als Nederland kennen, in de 17e eeuw?

1. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
2. De Republiek der Zeventien Verenigde Nederlanden
3. Koninkrijk Nederland
4. De Bataafse Republiek

Hoe heet de bijeenkomst van alle gewesten bij elkaar?

1. Gewestelijke Staten
2. Landvoogdes
3. Stadhouder
4. Staten-Generaal

Raadspensionaris ( 2 antwoorden)

1. opperbevelhebber Staatse leger
2. hoofd van Staten-Generaal
3. benoemt regenten
4. bepaalt militair beleid

Wat is een stadhouder?

1. Legeraanvoerder
2. Burgemeester
3. Voorzitter van Staten-Generaal
4. Hoogste baas van de VOC

De ................ besliste of Nederland oorlog ging voeren of niet

1. gewestelijke staten
2. Staten-Generaal

STATEN GENERAAL ZIJN VERANTWOORDELIJK VOOR ....

1. BINNENLANDS BELEID + MILITAIR BELEID
2. BUITENLANDS BELEID + RECHTSPRAAK
3. BINNENLANDS BELEID + REGENTEN
4. BUITENLANDS BELEID + MILITAIR BELEID

Waar bestond vroeger de Staten-Generaal uit?

1. Burgemeesters
2. Vertegenwoordigers uit de gewesten
3. 1e en 2e kamer
4. Ministers en de koning

Tijdbalk maken

Maak een tijdbalk van de gebeurtenissen van H1. 

Zet belangrijke jaartallen erbij!