Havo 2 par. 2.2 de spreiding van steden in een land

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Welkom! 

Welkom!

Leerboek, werkboek pen en Chromebook op tafel

Log vast in bij LessonUp - zie code linksonder

Tas op de grond

Planning

• Herhalen 2.1
• Nakijken maakwerk 2.1
• Lezen en bespreken 2.2
• (Werken aan opdrachten 2.2)

Istanbul is een megastad. Wat is een megastad?

1. Een stad met meer dan 1 miljoen inwoners
2. Een stad met meer dan 100 miljoen inwoners
3. Een stad met meer dan 100.000 inwoners
4. Een stad met meer dan 10 miljoen inwoners

Wat is een wereldstad?
Geef vervolgens een voorbeeld van een wereldstad?

2 beweringen

1. Een wereldstad is altijd een hoofdstad
2. Een megastad is altijd een wereldstad

1. Beide beweringen zijn juist
2. Beide beweringen zijn onjuist
3. Bewering 1 is juist, bewering 2 onjuist
4. Bewering 1 is onjuist, bewering 2 is juist

Wat is verstedelijkingsgraad?

1. Aantal steden in een land.
2. Groei van het aantal steden in een land.
3. Percentage van de bevolking dat in steden woont.
4. Groei van de bevolking in steden.

Wat is verstedelijkingstempo?

1. Snelheid waarmee er meer steden in een land komen.
2. De groei van de steden in oppervlakte.
3. Percentage waarmee de stedelijke bevolking jaarlijks toeneemt.
4. De groei van het aantal steden in een land.

8. Maak de juiste combinaties.

rijk land

arm land

arm land

rijk land

hoge verstedelijkingsgraad

lage verstedelijkingsgraad 

hoog verstedelijkingstempo 

laag verstedelijkingstempo

Waarom is het verstedelijkingstempo in arme groter dan in rijke landen? geef twee redenen.

Huiswerk nakijken

Controle!

2, 3abde, 4ad, 5, 6ad

Klassikaal 3e, 4a, 5acd

Leerdoelen 2.2

1. Je kent de betekenis van de begrippen van 2.2
2. Je kunt minimaal 3 gebiedskenmerken noemen van plaatsen van steden ontstaan.
3. Je kunt uitleggen waarom de relatieve ligging van invloed is op de spreiding van steden.
4. Je kunt op basis van een bron aangeven of een stad een primate city is.
5. Je kunt uitleggen waarom landen satellietsteden stichten.
6. Je kunt een voorbeeld van een Nederlandse satellietstad noemen.
7. Je kunt op basis van het stratenpatroon een Europese (middeleeuwse) stad herkennen.
8. Je kunt een koloniale dubbelstad op basis van een plattegrond herkennen, waarbij de de medina en de ville nouvelle kunt benoemen.
9. Je kunt uitleggen waarom oude Chinese wijken (hutongs) veranderen
   in wijken met hoogbouw.

Gebiedskenmerken: vragen met atlas

1. Gebruik kaart 151A en 151B. Waar wonen in het Midden-Oosten de meeste mensen? Ga in op 2 'locaties', niet landen! Verklaar je antwoord met 151A. 
2. Gebruik kaart 165. Waar in Japan liggen de meeste steden? Waarom daar? Geef met kaart 165 een verklaring.
3. Gebruik kaart 167B. In welk deel van China wonen de meeste mensen? Geef met kaart 166A 2 verklaringen en met kaart 164 1 verklaring.
4. Gebruik kaart 22. Dordrecht kon in de Middeleeuwen uitgroeien tot belangrijke stad. Welk gebiedskenmerk maakte dit mogelijk?

Antwoorden

1. Aan de kust en langs rivieren. Het Midden-Oosten is erg droog. Men gaat op plekken wonen waar voldoende (zoet)water is.
2. De meeste steden vind je aan de kust. De kust is vlak, binnenland is bergachtig.
3. De meeste mensen wonen in het oosten. Het westen is te droog, in de winters te koud en te bergachtig.
4. Dordrecht ligt bij het drierivierenpunt wat goed was voor de handel.

Gebiedskenmerken:

Niet elk gebied is dus geschikt voor steden. 

Wel geschikt: voldoende neerslag, niet te koud, bereikbaar (rivieren, wegen), vlak, vruchtbaar, aan de kust.

Relatieve ligging

Relatieve ligging = ligging ten opzichte van andere plaatsen. 'Papendrecht ligt 20km ten oosten van Rotterdam, is 20 minuten rijden etc. 

• midden in het land, of juist aan de grens/ kust
• goede verbindingen met andere steden

Bijvoorbeeld: Brussel 'spin in het web'

Aan de slag!

Opgave 2 en 3 worden gemaakt. Toelichting venndiagram opgave 3.

Atlaskaarten opgave 2:

B: 236-237

C: 186 en 229A

Tijd: 15 min. Daarna klassikaal nabespreken

Primate city

De primate city is de grootste en meest dominante stad in een regio op gebied van bevolking en functies (politiek, cultureel en economisch).

Ongeveer vijf keer groter dan de tweede stad (soms ook minder…)

Lagos en Bangkok zijn voorbeelden

Primate cities vind je vaak in arme landen. In deze landen trekken veel mensen naar de/ een stad vanwege economische kansen. Daarnaast groeit de bevolking in deze landen snel, waardoor een dergelijke stad snel kan groeien

Satellietstad

Nieuwe stad, buiten de oude stad, om de oude stad te ontlasten en om de bevolking te spreiden.

Voorbeeld: Caïro - heeft diverse satellietsteden (new towns) en Egypte krijgt zelfs een nieuwe hoofdstad!

Nieuwe hoofdstad

Egypte krijgt een nieuwe hoofdstad, maar heeft nog geen naam.

• Congestie verkeer en OV in Caïro met vuile lucht
• Huizencrisis in Caïro
• Bouw nieuwe stad levert werk op
• Veiligheid: niewe stad is beter te beveiligen

Satellietstad Zoetermeer

Er was veel behoefte aan woningen in en rondom Den Haag. Den Haag wilde Leidschendam als satellietstad. Dit werd uiteindelijk Zoetermeer omdat Zoetermeer bereid was wel uit te breiden

Aan de slag!

Opgave 4 wordt gemaakt

Atlaskaart 4A: 185

Tijd: 8 min. Daarna klassikaal nabespreken

Historische plattegrond steden

Europese (middeleeuwse) stad

Grachten, smalle en kronkelige stratenpatroon, centraal plein met kerk. Ruimte was schaars omdat binnen de stadsmuren gebouwd moest worden.

Koloniale dubbelstad

Stad met een oud (islamitisch) centrum (medina) en een modern deel uit de koloniale tijd (ville nouvelle).

Medina

Smalle, doodlopende straten/ steegjes en ramen vaak hoger dan ooghoogte (privacy!), ommuurd

Medina (2)

Ville nouvelle

Door de koloniale machten (in geval van Marokko was dat Frankrijk) werden moderne stadsdelen tegen de medina gebouwd. Het straatpatroon is recht, breed met Euopese gebouwen. Vb. Marrakech.

Chinese oude steden

Hutongs (vertaling: steegje

• Smalle straatjes (slecht bereikbaar) volgens grid
• Hoge bebouwingsdichtheid (klein huis)
  
• Gemeenschappelijk sanitair.

Tegenwoordig worden hutongs gesloopt en komt er hoogbouw

Hoogbouw vanwege grote bevolking en snelle groei steden: er zijn snel veel woningen nodig.

Bij welke van onderstaande situaties is sprake van een primate city?

1. #1 Londen: 7,6 mln #2 Birmingham: 2,3 mln
2. #1 Parijs: 9,6 mln #2 Marseille: 0,8 mln
3. #1 Amsterdam 0,86 mln #2 Rotterdam: 0,58 mln
4. #1 Shanghai: 23 mln #2 Peking: 19,5 mln

Gebruik atlaskaart 70 en 72.
Verklaar de ligging van steden in Noorwegen.

Welk begrip past bij deze foto?
Noem een kenmerk van de ville nouvelle.

Beschrijf minimaal twee kenmerken van het westerse stadsdeel van een koloniale dubbelstad

Welke zin geeft een juiste weergave van de relatieve ligging van Leiden?

1. Leiden ligt boven Den Haag
2. Leiden ligt rechtsboven Den Haag
3. Leiden ligt ten noorden van Den Haag
4. Leiden ligt ten noordoosten van Den Haag.

De stad hierop de achtergrond is

1. een stad met historische stadskern
2. Een recent gebouwde stad
3. Een koloniale dubbelstad
4. Een Chinese stad

Huiswerk

Leren par. 2.1 en 2.2 (presentaties, aantekeningen en boek).

Maak van 2.2: 5 (vraag 5c: gebruik bron 16), 6 (met behulp van startopdracht aantekenblad).