2tha1 werkwoordstijden (c7) en voegwoorden (c5)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom 

Nederlands

Je legt klaar:

-lesboek, schrift + pen

-laptop (dicht)

Wat gaan we doen?

Vragen stellen over toets volgende week

• Lesdoelen
• Terugblik: werkwoordstijden en 
• werkwoordsvormen
• Nieuwe uitleg: grammatica/ voegwoord
• Zelfstandig werken
• Evaluatie les

Toets werkwoordspelling c7

en grammatica (c5)

TH Aan de slag: grammatica cursus 5

$11 Mixopdrachten (alleen online)

De werkwoordstijden HA+A

Spelling (cursus 7)  $13 werkwoordsvormen en werkwoordstijden

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les: 

- wat de kenmerken en functies van werkwoorden zijn; 

- kan je in een zin bepalen wat de werkwoorden zijn;

- herken je de acht werkwoordstijden en vormen.  

Werkwoorden

Werkwoorden zijn dingen die je kunt doen of die kunnen gebeuren. 

Bij het onderdeel werkwoordspelling hebben we gezien dat er verschillende werkwoordsvormen zijn en dat de werkwoorden zich soms aanpassen aan de zin. 

Werkwoordsvormen

Naast de persoonsvorm, die zich aanpast aan het onderwerp van de zin, onderscheiden we nog enkele werkwoordsvormen: 

- het infinitief (het hele werkwoord) 

- het voltooid deelwoord

- het onvoltooid deelwoord

Werkwoordstijden

Alle werkwoorden in de zin vormen samen het gezegde. Dit zorgt ervoor dat een zin in een bepaalde 'tijd' staat. Om die tijd te bepalen, letten we op drie zaken. 

- Staat er een voltooid deelwoord én een vorm van hebben of zijn in de zin? 

- In welke tijd staat de persoonsvorm van de zin?

- Staat er een vorm van het werkwoord 'zullen'  in de zin?

Bepalen van de tijd (1/2)

De bepaling van de tijd bestaat uit 3 of 4 letters. 

Hoe weten we welke letters dat zijn? 

Eerste letter: Staat er een voltooid deelwoord in de zin?

Ja ➡ V(oltooid); Nee ➡ O(nvoltooid) 

Tweede letter: In welke tijd staat de persoonsvorm?

T(egenwoordige) of V(erleden) tijd

Stappenplan werkwoordstijd

blz. 265

Bepalen van de tijd (2/2)

Hoe weten we of er één of twee t's achter de eerste twee letters staan? 

Op het moment dat er een vorm van het werkwoord 'zullen' in de zin staat, is er sprake van de T(oekomende) T(ijd) 

Staat er géén vorm van 'zullen' in de zin, dan komt er alleen T(ijd) achter de tweede letter. 

Werkwoordstijden

Onvoltooid tegenwoordige tijd

Onvoltooid verleden tijd

Voltooid tegenwoordige tijd

Voltooid verleden tijd

Onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd

Onvoltooid verleden toekomende tijd

Voltooid tegenwoordige toekomende tijd

Voltooid verleden toekomende tijd

ik roep

ik riep

ik heb geroepen

ik had geroepen

ik zal roepen

ik zou roepen

ik zal hebben geroepen

ik zou hebben geroepen

Wij zijn in de vakantie naar Londen geweest.

1. ott
2. vtt
3. ovt
4. vvt

Ik zal zeker een voldoende halen voor de toets.

1. vttt
2. ottt
3. ovtt
4. vvtt

Ik heb de fiets van mijn zus gerepareerd.

1. vtt
2. ovt
3. vvt
4. ott

Zou jij dat ook zo hebben gedaan?

1. vttt
2. vvtt
3. ovtt
4. vvt

Onze buren hebben een prachtige tuin.

1. vtt
2. vttt
3. ott
4. ovtt

Ik zou jou wel eens hebben durven zien blijven staan kijken.

1. ottt
2. ovtt
3. vvtt
4. vttt

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les: 

-voegwoorden herkennen en gebruiken.

 

Voegwoorden

Bekijk de volgende zin:

De achtbaan is genoemd naar Max en Moritz, omdat die bekend zijn uit de literatuur.

In deze zin zijn de woorden en en omdat voegwoorden. 

Er zijn twee soorten voegwoorden.

nevenschikkende voegwoorden (ns.vgw)

--> dus, en, maar, of, want. 

Ze verbinden twee gelijkwaardige delen:

-twee woordgroepen: geen blauw T-shirt maar een groen overhemd

– twee hoofdzinnen: {We gaan naar het strand}, want {de zon schijnt vandaag}.

onderschikkend voegwoorden (ns.vgw)

--> zoals aangezien, als, dan, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, omdat, opdat, tenzij, terwijl, toen, voordat, zoals, zodat, zodra

Ze verbinden meestal een hoofdzin met een bijzin:

– {hoofdzin De directeur spreekt de secretaresse toe, (bijzin omdat ze 25 jaar in dienst is)}.

apps.noordhoff.nl

Aan de slag: grammatica cursus 5

ha+a: $10 Voegwoord, blz. 224

opdracht 1 t/m 5

th: $11 Mixopdrachten (alleen online)