10.3 Ethers, aldehyden en ketonen

1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 17 slides, met interactieve quiz en tekstslides.

time-iconLesduur is: 70 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Overzicht Periode 1
  • Thema: Energie en duurzaamheid, Koolstofchemie & Kunststoffen
  • Benodigde lesmaterialen: Chemie boek V5, Binas 7e editie, rekenmachine
Week 1
Week 2
Week 3
Week 4
Week 5
Week 6
Week 7
Week 8
Week 9
Week 10 
Week 11
Energie en duurzaamheid voorkennis 
Groenechemie en energie
Katalyse
Reactiewarmte berekenen
Brandstoffen en duurzaamheid
Massaspectrometrie
Ruimtelijke bouw
Ethers, aldehyden en ketonen
Esters
...
...

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Startklaar
  • Op je plek zitten 
  • Telefoon in het Zakkie 
  • Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
  • Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 
timer
3:00

Slide 4 - Tekstslide

1. Startklaar
Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.
      Leerdoelen
  • Je leert over ethers en alkoxyalkanen.
  • Je leert over aldehyden en alkanalen.
  • Je leert over ketonen en alkanonen.
  • Je leert over het onderscheid tussen aldehyden en ketonen.

Slide 5 - Tekstslide

3. Leerdoelgericht werken
De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   
Benzeen



a & b: cyclohex-1,3,5-trieen ↔ c & d: benzeen

BINAS 53A: lengte van c-c en c=c bindingen.
Bij Benzeen zijn alle bindingen even lang: soort gemiddelde
Benzeenring: hexaan ring met een cirkel --> 6 rondrennende elektronen
Samengevat:
  • zesring met ‘om en om’ een dubbele binding
  • aromaat: (zes) gedelokaliseerde electronen
  • korte notatie: elk hoekpunt is een C-atoom met een H-atoom



Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aromaten
  • Aromaat: Aroma-at (Aroma is geur)
  • Bevat altijd een benzeenring
  • Stamnaam is benzeen

Naamgeving:
Benzeen als hoofdgroep (-benzeen):
  • er één verzadigde onvertakte koolwaterstofketen is gebonden
  • er meerdere zijgroepen gebonden zijn

Benzeen’ als zijgroep (fenyl-)






Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ethers & alkoxyalkanen
Ether:         R1 - C – O – C – R2

 

Alkoxyalkanen
  • alkanen waarbij een H atoom is vervangen door een -O-Cn-H2n-1 groep
  • een subgroep van ethers
  • Als zijgroep: - O – C – R (-oxygroep):
                             Methoxygroep: O - CH3
                             Ethoxygroep: O - CH2 – CH3

Ethoxyethaan

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aldehyden
  • Karakteristieke groep:



  • R-groep: CnH2n+1
  • Naamgeving:
                Uitgang: –al
                Voorvoegsel: oxo-
  • Alkanal 



Hex-2-enal

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aldehyden
De groep komt in de naam als onderdeel van de hoofdketen.

 

Tenzij:

Er een groep aan het molecuul hangt met een hogere prioriteit
(BINAS tabel 66)

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ketonen
  • Karakteristieke groep:



  • R-groep: CnH2n+1
  • Alkanonen
  • Naamgeving:
           Achtervoegsel –on
           Voorvoegsel oxo-




Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ketonen
De groep komt in de naam als onderdeel van de hoofdketen.
 


Tenzij:

Er een groep aan het molecuul hangt met een hogere prioriteit
(BINAS tabel 66)

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ketonen Vs Aldehydes. 
Alkanonen en alkanalen zijn structuurisomeren. 
Bijv propanon en propanal: C3H6O
Een belangrijk verschil is de gevoeligheid van aldehyden voor oxidatoren. Ketonen reageren niet of nauwelijks. 
Een aldehyde is een goede reductor en kan makkelijk reageren tot een carbonzuur. 

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag
Maak de opdrachten 22 t/m 27, 29, 30 en 32 t/m 34

Slide 14 - Tekstslide

6. Actieve verwerking
De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen
Afsluiting

Slide 15 - Tekstslide

8. Afsluiting
De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner. 

    Begrippen uit deze les
  • ...
  • ...
  •  ...

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Exit ticket

Slide 17 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies