Boek 5, Thema 4, Basisstof 5: weefselvloeistof en lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Biologie

Mevr. Zwijns ([e-mail])

WELKOM!

Biologen houden zich bezig met de levende natuur.

Een levend wezen noem je een organisme

Lesplanning

Aan het einde van deze les:

• Kun je de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe benoemen.
• Kun je vragen over osmose in verband met het menselijk lichaam beantwoorden

Sleep de organellen naar de juiste functie.

Transportsysteem

Levert energie

Breekt stoffen af

Maakt eiwitten

Bevat chromosomen

Celkern

Ribosomen

Lysosoom

Mitochondriën

ER

Golgi-systeem

Welke eigenschap van het celmembraan is juist?

1. Alle stoffen kunnen het celmembraan passeren
2. Geen enkele stof kan het celmembraan passeren
3. Sommige stoffen kunnen het celmembraan passeren
4. Alleen water kan het celmembraan passeren

Osmose: (A) beweegt altijd naar de plek met de (B) opgeloste stoffen.

1. A: water B: meest
2. A: water B: minste
3. A: opgeloste stoffen B: meeste
4. A: opgeloste stoffen B: minste

Kalium ionen (roze) bewegen de cel uit (naar links) door:

1. diffusie, actief transport
2. diffusie, passief transport
3. osmose, actief transport
4. osmose, passief transport

transport(eiwitten)

actief transport

• kost energie
• van laag naar hoge concentratie
• "berg op"

passief transport

• kost geen energie
• van hoge naar lage concentratie (berg af)

Wat gebeurd er met bloedcel als die in contact komt met een 5% (hypertone) oplossing?

1. neemt water op dus krimpt
2. niets
3. neemt water op dus zwelt op
4. stoot water af dus krimpt

Transport door membranen

Osmose dierlijke cel

Tip voor toets

Maak een tekeningetje met pijlen. Dat maakt de opgave vaak een stuk duidelijker.

Plantencellen staan rechtop door turgor. Turgor ontstaat doordat de vloeistof in de celwand … is ten opzichte van het cytoplasma.

1. Hypertoon
2. Hypotoon
3. Isotoon

Transport door membranen

Osmose plantaardige cel

de begrippen hyper- en hypotoon zijn altijd relatief; dus ten opzicht van....

Let daarom altijd goed op of de cel hypotoon of juist de omgeving hypotoon is. 

Basisstof 5: weefselvloeistof en lymfe

Boek 5B
Thema 4: Transport

- Wat is nummer 1?
- Wat is de functie?

1. witte bloedcellen, zuurstof transport
2. rode bloedcellen, zuurstof transport
3. bloedplaatjes, bloedstolling
4. rode bloedcellen, bloedstolling

- Wat is nummer 2?
- Wat is de functie?

1. -bloedplaatjes -zuurstof transport
2. -witte bloedcellen -afweer tegen ziekten
3. -bloedplaatjes -bloedstolling
4. -rode bloedcellen -zuurstof transport

- Wat is nummer 3?
- Wat is de functie?

1. witte bloedcellen, zuurstof transport
2. witte bloedcellen, afweer tegen ziekten
3. bloedplaatjes, bloedstolling
4. rode bloedcellen, bloedstolling

Oefenvragen

• Open de oefenvragen in de classroom
• 
  
• Hulp nodig? kom naar mijn bureau
• Klaar? Begin aan basisstof 5: weefselvloeistof

Basisstof 5: opdrachten

• Lees basisstof 5 goed door
  
• Maak de opdrachten
  
  
• Hulp nodig? kom naar mijn bureau
• Klaar? Maak de samenhang opdracht aan het einde
  van het hoofdstuk

Aan het einde van deze les:

• Kun je de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe benoemen.
• Kun je vragen over osmose in verband met het menselijk lichaam beantwoorden

Huiswerk

Lees basisstof 5 goed door

Maak de opdrachten

Wat bevindt zich op plaats P?

1. bloedplasma
2. lymfe
3. weefselvloeistof
4. serum

Wat is de functie van een lymfeknoop?

1. Lymfe verzamelen
2. Lymfe zuiveren
3. Lymfe afbreken
4. Lymfe opnemen

Welke uitspraak(en) is (zijn) waar?
1. Lymfe wordt geproduceerd in de lymfeknopen.
2. Het lymfevatenstelsel geeft lymfe af aan het bloed.

1. Uitspraak 1
2. Uitspraak 2
3. Uitspraak 1 en 2
4. Geen van beide uitspraken