Vwo 4 Nectar 2.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 2.3

Deze periode (TW2)

• Hoofdstuk 2: Cel en leven
• Hoofdstuk 4: Voortplanting

Deze periode (TW2)

Deze periode (TW2)

Bacterie

Schimmel

Eukaryoot

Prokaryoot

Dier

Plant

Schimmel

Bacterie

plant

dier

schimmel

bacterie

In welke afbeelding wordt een bacteriecel weergegeven?

1. 
2. 
3. 
4. 

ééncellig

meercellig

kan beide

Schimmel

Prokaryoot

Eukaryoot

Bacterie

Dierlijke cel

Plantaardige cel

Autotroof

Heterotroof

Autotroof

Heterotroof

Kan zelf voedsel maken

Afhankelijk van andere organismen voor voedsel

Fotosynthese

Bladgroenkorrels

Consument

Producent

Celkern

Celmembraan

Mitochondrium

Grondplasma

Golgisysteem

Kernmembraan

Ruw ER

Glad ER

Ribosoom

Lysosoom

Lysosoom

Ruw ER

Mitochondrium

Wat is de functie van de celorganellen? 

Celkern

Celmembraan

Afbreken van versleten organellen

Energiecentrale van de cel

Transportstelsel voor eiwitten 

Bevat het DNA, met de bouwinstructie voor het maken van eiwitten

Voorkomen van willekeurig uitwisselen van stoffen

Het celmembraan

1. kan sommige stoffen doorlaten
2. kan alle stoffen doorlaten
3. is een dik stevig vlies
4. regelt alles wat er in een cel gebeurt

Welke omschrijving hoort bij welk organel? 

Levert energie

Bevat de erfelijke informatie

Maakt eiwitten

Vertering binnen de cel

Sorteert en verpakt eiwitten in blaasjes

Begrenst de cel

Transportsysteem, bevat ribosomen

Productie vetachtige stoffen

Celkern

Ribosomen

Mitochondriën

Lysosoom

Celmembraan

Golgisysteem

Ruw ER

Glad ER

Leerdoelen 2.2

Leerdoelen 2.3

Transport via blaasjes 

Endocytose:

Exocytose:

Transport door het celmembraan

Transport

Passief transport

• kost geen energie
• van hoge naar lage concentratie (berg af)

Actief transport:

• kost energie
• van lage naar hoge concentratie (berg op)

Passief transport

Passief transport

Actief transport

Transport

Diffusie door een permeabel membraan:

Transport

Diffusie door een semi-permeabel membraan: osmose !

Transport

Osmose

Hypertoon: hogere concentratie (= hogere osmotische waarde)

Isotoon: gelijke concentratie 

(= gelijke osmotische waarde)

Hypotoon: lagere concentratie (= lagere osmotische waarde)

Osmotische waarde

Osmotische waarde: van een oplossing wordt bepaald door het aantal opgeloste deeltjes per volume-eenheid.

• veel opgeloste deeltjes = hoge concentratie = hoge osmotische waarde

 

Osmose

Dierlijke cel (geen celwand):

Plantencel (wel een celwand):

Osmose

Turgor

Video van Biologie met Joost met uitleg over osmose! 

Plasmolyse

Receptoreiwitten in celmembraan

Welke eigenschap van het celmembraan is juist?

1. Alle stoffen kunnen het celmembraan passeren
2. Geen enkele stof kan het celmembraan passeren
3. Sommige stoffen kunnen het celmembraan passeren
4. Alleen water kan het celmembraan passeren

Als transport door het celmembraan energie kost, dan heet dit

1. Passief transport
2. Agressief transport
3. Actief transport
4. Diffusie

Bij osmose gaat het water transport in de richting van de ... concentratie zoutdeeltjes

1. Hoogste
2. Laagste

Welke uitspraak over passief transport is waar?

1. Passief transport kost geen energie. Dit gaat van een hoge naar een lage concentratie.
2. Passief transport kost geen energie. Dit gaat van een lage naar een hoge concentratie.
3. Passief transport kost energie. Dit gaat van een hoge naar een lage concentratie.
4. Passief transport kost energie. Dit gaat van een lage naar een hoge concentratie.

Verplaatsing van water over een membraan van een lage osmotische waarde naar een hoge osmotische waarde

1. Diffusie
2. Osmose
3. Actief transport
4. Kan niet

Osmose: (A) beweegt altijd naar de plek met de (B) opgeloste stoffen.

1. A: water B: meest
2. A: water B: minste
3. A: opgeloste stoffen B: meeste
4. A: opgeloste stoffen B: minste

Water moleculen (blauw) bewegen naar links door:

1. diffusie, actief transport
2. diffusie, passief transport
3. osmose, actief transport
4. osmose, passief transport

Leerdoelen 2.3

• Lezen paragraaf 2.4 (5 min!)
• Maken 2.3: opdracht  40-42, 45-47, 50-53
  

Aan het werk