cellen les 2: submicroscopische bouw van een cel

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3. De bouw van cellen

cellen  en  organellen

Licht microscoop   (op school)

celkern, celwand, celmembraan, vacuole, plastiden,  grondplasma (= cytoplasma)

cellen en organellen

elektronen microscoop

endoplasmatisch reticulum
ribosoom
mitochondrium
lysosomen
golgi-systeem

organellen

             cytoplasma          celkern         ribosomen

endoplasmatisch reticulum

Golgi-systeem         transportblaasjes

lysosomen             mitochondrium      celskelet  

  celwand     flagel       plastiden

chromoplasten      chloroplasten

-vorm

-functie

-bij welk soort organisme

celmembraan

functie: scheiding tussen intern en extern milieu. (scheiding tussen binnen en buiten)

Hierdoor kan niet alles zomaar de cel inkomen. 

Halfdoorlatend (semi-permeabel): water kan bijv. wel in en uit de cel.

mitochondriën

functie: energiecentrale van de cel

Welke cel heeft meer van deze organellen? Een huidcel of een spiercel?

Ribosomen

Functie:     Eiwitsynthese
Los in het cytoplasma, of vast aan het endoplasmatisch reticulum. (ruw E.R.)

Endoplasmatisch reticulum

functie: transport van eiwitten

ruw ER: rol in productie eiwitten samen met ribosoom

glad ER: transport naar golgiapparaat.

golgi apparaat

eiwitten afkomstig van ER worden omgebouwd tot nieuwe eiwitten en 

opslag van eiwitten.

Transport naar de lysosomen

lysosoom.

in dierelijke cellen zitten lysosomen. 

dit is een onderdeel van de cel dat enzymen bevat. Deze kunnen eiwitten, koolhydraten en vetten afbreken.

Ribosomen helpen dus bij de opbouw van de cel en lysosomen breken de afvalstoffen af.

Celkenmerken planten

• Plastiden
• Celwand
• Grote centrale vacuole

Plastiden

Plastiden komen in planten voor. Een type plastide dat je al kent: chloroplast (bladgroenkorrel). Hierin vindt fotosynthese plaats.

Andere typen: chromoplast en leukoplast (zetmeel)

Vacuole

Dit is een"blaasje" gevuld met vocht en opgelosde stoffen.

Samen met de celwand zorgt de vacuole voor stevigheid

Celwand

Stevigheid

alles kan  door de celwand heen

de celwand vormt een stevige '"kooitje" om de cellen van planten, bacterien en schimmels

Maken opdracht 4 t/m 12

Inleveren 1 t/m 12  een foto bij opdrachten in de elo