Workshop soorten gesprekken OA leerjaar 1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Workshop 'soorten gesprekken'

Wat is het verschil tussen eenrichtings- en tweerichtingsverkeer?

4 soorten gesprekken

Om te weten in welk soort gesprek je zit, moet je eerst een paar dingen weten. Ten eerste in welke richting de communicatie gaat - eenrichtings- of tweerichtingsverkeer. Spreek jij en luistert de ander/de rest? Spreek iemand en luister jij alleen maar? --> Eenrichtingsverkeer. Spreek jij, luistert de ander, en zegt diegene iets terug waar jij weer op reageert? --> tweerichtingsverkeer.

Ten tweede is het ook belangrijk om te weten welke toon en doel het gesprek heeft. Is het samenwerkend of competitief?

Iemand spreekt vooral vanuit eigen perspectief --> competitief

Iemand spreekt met openheid voor perspectieven en belangen van anderen --> samenwerkend

Wat is een goed gesprek?

Wanneer je kan communiceren wil dat nog niet zeggen dat je goede gesprekken kunt voeren. 

Bij een goed gesprek wil je weten wat de ander bezighoudt. 

Je wilt de ander leren kennen en begrijpen.

Kenmerken van een goed gesprek

• de tijd nemen, contact maken en actief luisteren
• respecteren en verplaatsen in het standpunt van de ander
• gelijkwaardigheid en tweerichtingsverkeer
• bewust zijn van lichaamshouding, lichaamstaal en je positie/rol
• niet zoeken naar beslissing en oplossing 

Wat zijn de kenmerken van een goed gesprek?

Belangrijkste uitkomsten van een goed gesprek

• meer contact, aandacht en wederzijds begrip
• meer tevreden cliënten,  klasgenoten, vrienden of familie
• prettigere samenwerking en werkplezie

Opdracht

Ga in gesprek met een klasgenoot. Probeer er een goede dialoog van te maken. Let op de 5 kenmerken van een goed gesprek.

Geef na 10 minuten een korte terugkoppeling aan de klas.

OMA thuislaten en ANNA meenemen

Als je een gesprek voert komen er automatisch gevoelens en gedachten in je op. Je hebt een eigen mening of oordeel over wat de ander zegt. Om 'goed' in gesprek te gaan is het wel belangrijk om te controleren of deze meningen en oordelen wel kloppen --> anders discussies, misverstanden of irritaties.

Daarom goed observeren en na te vragen voordat je 'zomaar' iets aanneemt.

OMA laat je thuis

Oordelen, Meningen en Adviezen

ANNA neem je mee

Altijd Navragen Niet zomaar Aannemen

Alleen luisteren helpt al

Als een kind de gelegenheid krijgt om zijn of haar mening te vertellen, voelt hij/zij zich daardoor al geholpen. Hoewel leerkrachten vaak de behoefte hebben om méér te doen dan alleen luisteren, is dat laatste juist heel belangrijk in het onderwijs. 

Luister ook naar onderwerpen die voor het kind belangrijk zijn!

Welke onderwerpen zijn voor kinderen belangrijk?

Aansluiten bij het kind

Gesprekken tussen kinderen en volwassenen lopen soms moeizaam. Dat kan meerdere oorzaken hebben:

~ volwassene denkt dat kind een onvolwaardige gesprekspartner is --> goede houding is respect voor het kind

~ volwassene sluit niet aan bij de mogelijkheden van gespreksvoering die het kind heeft --> vraagt speelsheid

Invullen of aanvoelen?

De kunst is om kinderen serieus te nemen, ze juist te benaderen in communicatie en ze helpen de woorden te vinden die ze misschien zelf nog niet hebben. 

Val niet in de valkuil van het invullen van andermans gevoelens. Invullen is iets anders dan aanvoelen.

Wat is een suggestieve vraag?

Praktische tips voor een gesprek met kinderen

• Ga op dezelfde (oog)hoogte zitten als het kind.
• Kijk naar een kind terwijl je praat. Wissel het maken van oogcontact af.
•  Stel het kind op zijn of haar gemak. 
• Luister naar wat een kind zegt.
•  Laat aan de hand van voorbeelden zien dat wat het kind zegt, effect heeft.
• Combineer spelen met praten.

Gesprekstechnieken

Een gesprek bestaat uit verschillende fasen:

• de voorbereiding
• de introductie
• de startvraag
• de romp
• de afsluiting

Wat voor verschillende vragen ken je?

Verschillende vraagtechnieken

• open vragen
• gesloten vragen
• toonvragen (om kennis te tonen)
• retorische vragen
• doorvragen
• suggestief vragen

• meervoudig vragen 
• vraag herhalen
• vraag verduidelijken
• waarom vragen
• antwoord herhalen
• antwoord samenvatten
• samenvattend vragen 

Stemgebruik

Er zijn verschillende aspecten die betekenis geven aan een zin: nadruk, volume, articulatie, spreektempo en - ritme, stopwoordjes en ademhaling. Het ideale vraagtempo is eerder langzaam dan snel.

Waarom?

Waarom is het beter het vraagtempo langzaam te hebben dan snel?

Waarom?

• Het kind krijgt de kans om de vraag te verwerken.
• Het werkt rustgevend.
• Wie snel spreekt, geeft de ander het gevoel dat hij niet onderbroken wil worden.
• Wie langzaam spreekt, geeft de ander het gevoel dat hij mag reageren.
• Door aan het einde van een vraag te vertragen, laat je merken dat je uitgepraat bent. 

Praat in het onderwijs niet alleen óver de kinderen, maar juist mét de kinderen!