De stad als canvas
1 / 13
Lesduur is: 45 minInstructies
In dit lesblok ontdekken de leerlingen de wereld van graffiti, van eenvoudige tag tot een piece. Ze onderzoeken wat graffiti tot kunst maakt en wanneer het als vandalisme wordt gezien. Daarna kijken ze in hun eigen omgeving naar de aanwezige graffiti en maken ze kennis met de graffiti-vorm doodle art.
Voorbereiding:
- Neem de woordenlijst door
- Print de lesinstructie
Benodigde materialen voor de voorbereidende les:
- Lesinstructie (in de bijlage)
- Kladschrift
- Markers
Instructies
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Titelblad.
Slide 2 - Tekstslide
Introduceer het thema van dit lesblok:
De stad als canvas en stel de vraag: Waar zou dit lesblok over kunnen gaan?
Over de kunstwerken op het digibord:
Internationale street-art kunstenaars hebben muurschilderingen gemaakt op bedrijventerrein De Steiger in Almere Haven. Je kunt de kunstwerken zien bij bushalte De Steiger en vanuit de bus richting Almere Haven.
De schilderingen zijn gemaakt voor het graffiti-evenement Docks, georganiseerd door District 13.
Slide 3 - Tekstslide
Inhoud voorbereidende les:
Tijdens de voorbereidende les ontdekken de leerlingen hoe de stad een bron van creativiteit kan zijn, met een focus op graffiti en de diverse vormen daarvan.
Slide 4 - Tekstslide
Nieuw woord: Graffiti
Vertel de leerlingen dat graffiti-artiesten de stad vaak als canvas gebruiken. Dit betekent dat ze de omgeving om hen heen gebruiken om hun graffitiwerken te maken. Soms doen ze dit op plekken waar het is toegestaan, zoals speciale graffiti-muren, maar soms ook op plekken waar het niet mag, zoals gebouwen of treinen. Vragen:
- Wie weet wat graffiti is?
- Waaraan herken je graffiti-kunst?
- Wie herkent het kunstwerk op het digibord?
- Waar denk je dat graffiti bij hoort?
- Wanneer vind jij graffiti kunst, en wanneer niet?
- Heb jij zelf weleens een graffiti-kunstwerk gemaakt?
Nieuw woord: Graffiti
Betekenis: Kunst die met verf, vaak spuitbussen, op muren, gebouwen of andere plekken in de stad wordt gemaakt.
Over het kunstwerk op het digibord:
De beroemde straatkunstenaar Fanakapan uit Londen heeft een bijzonder kunstwerk gemaakt op de muur van het Stadhuis. Het lijkt heel echt, bijna alsof je het kunt aanraken! Waarom heeft hij een spin gemaakt? In 2022 ging alles in Almere over Growing Green Cities, oftewel meer natuur in de stad. Daarom past de spin hier goed bij.
Slide 5 - Tekstslide
Nieuw woord: Vandalisme
Betekenis: Vandalisme is het opzettelijk beschadigen of vernielen van andermans eigendommen. Het wordt vaak als een strafbaar feit beschouwd.
Vragen:
- Waarom wordt graffiti soms als vandalisme gezien?
- Kun je een situatie bedenken waarin graffiti positief kan zijn? Leg uit waarom dat anders is dan vandalisme.
- Wat zou je doen als je ziet dat iemand graffiti spuit op een object die niet van hem of haar is?
Slide 6 - Tekstslide
Nieuw woord: Tag
Betekenis: Een tag is de handtekening van een graffiti-artiest. Het is meestal een kort woord of naam, snel geschreven in een unieke stijl. Vaak is de betekenis alleen bekend onder graffiti-artiesten zelf, zodat anderen, zoals de politie, niet weten wie het is.
Vraag:
Waarom denk je dat graffiti-artiesten niet willen dat de politie weet van wie de tag is?
Slide 7 - Tekstslide
Nieuw woord: Throw-up
Betekenis: Een throw-up is een snel gemaakt graffiti-kunstwerk. Het bestaat vaak uit grote, ronde letters met weinig details en is bedoeld om snel en opvallend te zijn. Meestal gebruikt de artiest maar één of twee kleuren.
Slide 8 - Tekstslide
Nieuw woord: Doodle
Betekenis: Een doodle is een eenvoudige, speelse tekening of krabbel. Het wordt vaak gemaakt zonder er veel over na te denken.
Over het kunstwerk op de PowerPoint-Slide: Mr. Doodle (te zien op de slide) is een kunstenaar uit Engeland, bekend om zijn vrolijke krabbels en patronen. Hij tekent overal op: muren, meubels en zelfs auto's. Hij heeft zelfs een heel huis helemaal ondergedoedeld, van de muren tot het plafond! Zijn stijl is speels, druk en vol fantasie.
Slide 9 - Tekstslide
De kijk-opdracht:
Vertel de leerlingen dat we nu naar buiten gaan voor een graffiti-verkenningstocht. Tijdens deze opdracht gaan jullie op zoek naar tags, throw-ups en andere vormen van graffiti. (Bekijk de volgende slide voor voorbeelden van verschillende graffiti-uitingen.)
Komt er graffiti voor in de buurt van school? Zo ja, waar precies? Welke kunstwerken zie je en beschouw je als kunst, en welke als vandalisme?
Na de buitenopdracht bespreken we plenair wat jullie allemaal hebben gezien.
(Tip: de docent kan de graffiti buiten ter plekke bespreken of de kunstwerken snel fotograferen en ze later klassikaal op het digibord behandelen.)
Slide 10 - Tekstslide
Soorten Graffiti
Bespreek kort de verschillende soorten graffiti voordat jullie naar buiten gaan.
Slide 11 - Tekstslide
Doodle-opdracht:
Leg de leerlingen uit dat er zo meteen een liedje gaat spelen, een liedje dat je vaak hoort als je in de wacht staat. Terwijl het speelt, mag je je stift zonder na te denken over het papier laten glijden. Het is de bedoeling dat je gaat doodlen; bij doodlen is er geen goed of fout, voel je vrij om lekker te tekenen.
Slide 12 - Tekstslide
Het doodle liedje
Zet de audio aan op het scherm.
Aan het einde van de opdracht bespreek je de doodles in je groepje. Waar zie je overeenkomsten en verschillen? En hoe vond je het om deze opdracht te doen? Bespreek het in het kort met elkaar.
Slide 13 - Tekstslide
Lesafsluiting:
Sluit de les af door de leerlingen te vragen wat ze tijdens deze les hebben geleerd en herhaal de nieuwe woorden: Graffiti, Tag, Throw Up, Doodle en Vandalisme.Blik vooruit op de masterclass: Tijdens de masterclass komt er een graffiti-artiest in de klas. Samen bespreken jullie de grens tussen kunst en vandalisme, bekijken jullie graffitiwerken en ontwerpen jullie je eigen graffiti-tag.
Wat kunnen ze verwachten van de masterclass:
- Introductie van de kunstenaar
- Terugkoppeling naar de voorbereidende les
- Uitleg van de kunstenaar wat ze gaan doen
- Aan de slag met de kunstenaar
- Afsluiten masterclass
Wat wordt er van de docent verwacht:
- De docent moet te alle tijden bij de masterclass aanwezig blijven.
- De docent assisteert de kunstenaar waar nodig. De kunstenaar zal dit aan het begin van de les afstemmen met de docent.
- De docent zorgt dat materialen die op school zijn geleverd of die van de school worden gebruikt klaar liggen.
