les 6 thema 2 hv2a (di)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom

Mobiel uitzetten en in de tas doen.

Rustig op je eigen plek gaan zitten.

Je schrift en etui op tafel leggen.

Je laptop alvast opstarten en inloggen bij lessonup, daarna je laptop omdraaien (met scherm naar de docent).
Als de timer op 0 staat start de uitleg en zit je klaar.

Deze les

Terugblik leerdoelen vorige week.   

Uitleg nieuwe leerdoelen. 

Opdrachten maken.   

Afsluiten; hoe is het deze les gegaan? (een paar vragen) 

Leerdoelen van de vorige les

Practicum: lukt het inleveren?

-Je kunt de functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven.
-Je kunt de delen van een gebit noemen met hun functie.  

-Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven.

Vorige week

Huiswerk af? (Controle).
B2: vraag 3, 6, 9 en 10 waren door veel mensen fout gemaakt.

Heb je een andere vraag fout gemaakt en heb je daar hulp/uitleg bij nodig? Vraag me dan straks nog even om uitleg.

De leerdoelen van deze week: 

-Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen. 

-Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies.

-Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen. 

Je kunt benoemen in welke volgorde

het voedsel de organen passeert.

Je kunt benoemen in welke organen welke

voedingsstoffen verteerd worden door

welke verteringssappen.

Je kunt benoemen wat de functie van gal is

Je kunt uitleggen waardoor en waarom de dunne darm een groot oppervlak heeft.

Schrijf in je schrift welke route voedsel aflegt (juiste volgorde)

Neem dit schema over in je schrift en vul hem tijdens de uitleg in.

Mondholte, keelholte & slokdarm

- Verteringssap = speeksel

Wat is de functie van speeksel?

Hoeveel liter maak je per dag?

- De slokdarm duwt voedsel naar de maag.
Hoe heet die beweging? 

Speeksel bestaat uit water, slijm & enzym

-inslikken van voedsel is makkelijker

-enzym in speeksel verteerd zetmeel

1  - 1,5 liter

Maag 

- Verteringssap = maagsap

- Bevat lengtespieren en kringspieren.

- Maagportier (kringspier) 

sluit de uitgang af

Maagsap bestaat uit:

-Water

-Zoutzuur: dood bacteriën die met het voedsel meekomen

-Enzym: verteerd eiwitten voor een deel

- Afwisselend samentrekken & ontspannen

-> maag constant in beweging

voordeel: voedsel wordt gekneed en vermengt met verteringssappen uit de maagwand

- Laat steeds kleine hoeveelheden voedsel naar de twaalfvingerige darm

-> maag fungeert als tijdelijke opslagplaats van voedsel

Twaalfvingerige darm, lever, galblaas & alvleesklier

- twaalfvingerige darm

Wat hebben de lever en de galblaas met elkaar te maken?

-Gal emulgeert vetten

-Verteringssappen uit de alvleesklier verteren eiwitten, koolhydraten & vetten.

- Via het maagportier komt het voedsel in de twaalfvingerige darm.

- Hier komen verteringssappen uit de lever en alvleesklier bij het voedsel.

- De lever maakt gal, dit wordt opgeslagen in de galblaas 

- Via de galbuis wordt het afgevoerd naar de twaalfvingerige darm. 

- Verdeelt grote druppels in kleinere druppeltjes

- Zorgt voor oppervlakte vergroting

-> beter bereikbaar voor enzymen zodat het sneller verteerd wordt

Gal emulgeert alleen, enzymen verteren vet

Dunne darm

- Darmsapklieren produceren darmsap

- Voedselbrij met veel water

- Darmplooien met uitstulpingen: darmvlokken

Waarom gaat de opname snel?

- Verteringssappen bevatten veel water

- Voedingsstoffen en verteringsproducten zijn nu opgelost in water

-> deze worden vervolgens opgenomen in de darmwand

- Plooien zorgen voor een groot oppervlak

- In de darmvlokken liggen direct bloedvaten

- De wand van de darmvlokken is dun

- Darmsap bevat enzymen die de vertering van eiwitten en koolhydraten afmaken.

- De verteringsproducten worden via de darmwand opgenomen in het bloed

Dikke darm, blindedarm & endeldarm

- Blinde darm met appendix

-Dikke darm haalt water uit voedselbrij

-Darmbacteriën voor vertering cellulose

-Endeldarm > anus > ontlasting

- Blinde darm is de overgang tussen de dunne- en dikke darm, deze heeft geen functie bij de vertering

- Uitstulping blinde darm = appendix, dit is ontstoken bij een blindedarm ontsteking

- Mensen kunnen cellulose moeilijk verteren

- Darm bacteriën bevatten een enzym dat dit wel kan (wij hebben zelf dit enzym niet)

- Bij deze vertering komt er glucose vrij die alsnog in het bloed kan worden opgenomen. 

Wat als mensen niet genoeg (goede) bacteriën in hun darm hebben?

Leerdoelen:

-Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.  

-Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies.

Kun je bereiken door:

-Te lezen / bestuderen: de tekst B3 van thema 2.

-Te maken: de opdrachten van basisstof 3. 

-De antwoorden van de opdrachten serieus te controleren.   

-Je kennis van de leerdoelen te toetsen met de flitskaarten en de test je zelf.

Eerst 10 minuten zelf in stilte, 

daarna mag je overleggen. 

Aan het eind nog 4 vragen via lessonup.

Afsluiting,

Wat heb je geleerd deze les, kun je de volgende 4 vragen allemaal goed beantwoorden?

Zo niet gebruik dan de volgende links om extra te oefenen.

Extra uitleg nodig?        Meer weten?

Herhaling/extra uitleg

Biologiepagina uitleg

Biologiepagina oefenen

Snapput thema 2 (5 video's)

Klokhuis: enzymen

Galileo: spijsvertering

Biobits spijsvertering

Voedselbederf

Planten-, vlees- en alleseters

Hoe ontstaat een scheet

Meer weten?

Voedingscentrum (website)

Eetstoornissen (video)
Er was eens "spijsvert...."(tekenfilm)

Er was eens "gebit" (tekenfilm)

Obesitas (website)

vegetariërsbond (website)

Zondag met Lubach (over vlees en het milieu (15 minuten))

Kweekvlees (video)

E-nummers

Wat is de goede volgorde?

1. maag-slokdarm-dikke darm-dunne darm
2. slokdarm-maag-dikke darm-dunne darm
3. dunne darm-maag- dikke darm-slokdarm
4. slokdarm-maag-dunne darm-dikke darm

Vetbollen worden kleine vetbolletjes.

Je noemt dit .....
de stof die dit doet is ....

1. peristaltiek ..... alvleessap
2. vertering van vet .... speeksel
3. emulgeren ..... gal
4. klierwerking..... alvleessap

Hoe heet het orgaan waar de (verteerde) voedingsstoffen worden opgenomen?

1. Dunne darm
2. Blinde darm
3. Dikke darm
4. Twaalfvingerige darm

waardoor kan dit efficiënt gebeuren?

sleep alles naar de juiste plek, overal moet iets staan.

maag

lever

dunnedarm

dikkedarm

twaalfvingerige darm

speeksel

-productie zoutzuur

-enzym verteerd eiwit voor een deel

-Groot oppervlak

-enzymen verteren eiwitten, koolhydraten & vetten

-opname stoffen

-Maakt gal wat vetten emulgeert

-Bevat enzym wat zetmeel verteerd

-onttrekt water uit voedselbrij

-opname water in bloed

-Hier mengen gal & alvleessap met de voedselbrij

Leerdoelen behaald?

Ver genoeg gekomen met de opdrachten? 

Zo niet; genoteerd wat je thuis gaat doen?

Pak dan je tas in en wacht nog even rustig op je eigen plek tot het tijd is.

Laat je plek netjes achter, schuif je stoel aan en vergeet je mobiel niet.