Opvoeding en Ontwikkeling P3 les 3 Tekentaal

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 1

P3 les 3 Tekentaal 

Agenda:

- Terugblikken vorige les

- Vaardigheden tekenen

- Verschillende fasen

- Terugkoppeling a.d.h.v tekeningen

- Rondvraag

- Eindopdracht

Begrippen taalontwikkeling

Ontwikkelingsstotteren

Lichaamstaal

figuurlijk taalgebruik

homoniem, synoniem

actief luisteren

Tekentaal

Opvoeding en Ontwikkeling:

Basisboek 5.3 vanaf blz 122 t/m blz 134

Werkboek 5.3 vanaf blz 79 

Na de les:

•  Ken je de 4 fases van de ontwikkeling van het tekenen.
•  Begrijp je het belang van het tekenen voor de ontwikkeling van het kind.
• Weet je dat de ontwikkeling van het tekenen te koppelen is aan de cognitieve en motorische ontwikkeling van het kind.
  
•  Begrijp je dat kindertekeningen een hulpmiddel kunnen zijn om te kijken naar de ontwikkeling van het kind.

Wat weet je al van tekentaal? Wat zie je op stage?
Zet bij je antwoord ook welke groep.

Fijne motoriek: potlood vasthouden, kleuren, vormen tekenen 

Cognitie: 

Fantasie, opdracht begrijpen, vorm herkennen. 

Vaardigheden worden steeds complexer: 

- Planning, bewustzijn eigen lichaam etc.

fases in de tekenontwikkeling:

- de krabbelfase (0 tot 3 jaar)

- de herkenbaarheidsfase (3 tot 5 jaar)

- de schematische fase (5 tot 7 jaar)

- de realistische fase (vanaf 7 jaar tot 12 jaar)

Het gedrag van een kind en zijn ontwikkeling zijn terug te zien in de tekeningen

De krabbelfase 0-3 jaar: 

- Ontwikkeling: Van willekeurige krabbels naar opzettelijke krabbels en vervolgens naar meer gerichte krabbels

- Eén- en tweejarigen: kunnen krabbelen, kunnen een potlood gericht in vuistgreep vasthouden, later tanggreep

- Een driejarige: begint een kruis te tekenen, probeert de pincetgreep om het potlood vast te houden

De krabbelfase:

Als de cirkels gesloten zijn wordt de krabbelfase afgesloten 

Van de opzettelijke krabbels gaat het naar de meer gerichte krabbels

De bewegingskrabbels gaan over in “tekenen” 

Huiswerkvraag

Hoe hangt de sensomotorische fase samen met deze fase?

De ontwikkeling van tekenen staat los van de cognitieve en motorische ontwikkeling

1. Juist
2. Onjuist

Hoe ziet de krabbelfase eruit:

Eerste krabbels vanuit de schouder

Combinatie van heen en weergaande en een slaande bewegingen (motorische krabbels), vervolgens naar pols en later naar vingers.

Als het kind ontdekt dat het sporen kan nalaten, heeft het er plezier in dit te herhalen

De herkenbaarheidsfase 3-5 jaar

Het sluiten van cirkels is het begin van deze fase

Kind kan achteraf benoemen wat het getekend heeft en gaat steeds vaker vooraf bedenken wat hij gaat tekenen

Cognitieve vaardigheden? 

De herkenbaarheidsfase (3-5 jaar)

De eerste tekening van een poppetje ontstaat, de koppoter.  Ze tekenen vooral wat zij belangrijk vinden van de mens. 

De herkenbaarheidsfase (3-5 jaar)

De koppoters: de verhoudingen hoeven niet te kloppen.

Later zal de koppoter een romp krijgen --> dit is het teken dat de volgende fase aanbreekt....

De schematische fase (5-7 jaar):

Ontwikkeling:  van eenvoudige vormen naar mensfiguren en dingen, de afbeeldingen zijn eerder abstract of symbolisch dan realistisch

Een vijfjarige: kan een vierkant tekenen,

kan een mens met hoofd (met ogen en mond) tekenen,

kan een lijf met ledematen (niet compleet) tekenen

Vanaf zes jaar: zijn de basis tekenvaardigheden ontwikkeld

zijn de basis functies zoals motoriek en taalvaardigheid ontwikkeld 

De schematische fase (5-7 jaar):

Kinderen leren de pengreep

Er worden steeds meer details getekend zoals haren, vingers etc

Hun kennis wordt groter, verschil jongens meisjes, 

Zesjarigen weten steeds meer wat er in de wereld te zien is.

Werkelijkheid gecombineerd met fantasie.

De realistische fase 7-12 jaar

Ontwikkeling:

 van abstract of symbolisch naar meer realistische afbeeldingen

Vanaf zeven jaar:

toepassen van omklapping, perspectief en beweging

meer oog voor details

tussen 7-10 jaar komt er een betere beheersing van de onderlinge verhouding van de verschillende lichaamsdelen

De realistische fase (7-12)

vogelvluchtperspectief (alsof je er van boven op kijkt)

een begin van perspectief tekenen

5-7

krabbelfase

Herkenbaarheidsfase

Schematiseringsfase

Realistische fase

0-3

3-5

7 tot 12

In je dossier: koppeling theorie praktijk?

Eindopdracht: 

Eindopdracht 3: tekentaal

Je gaat bij minimaal twee fasen een tekening zoeken. Deze ga je zoeken op je stage en hier maak je een foto van. Lukt dit niet? Overleg dan even met mij. 

Resultaat in je verslag: 

- 2x foto, met daarbij: waar heb je dit gevonden? In welke klas? Hoe zie je de fase terug?

De volgende begrippen/onderdelen* komen terug in je verslag bij de beschrijving: 

* de begrippen beschrijf je als je bij deze fase een tekening zoekt. 

De krabbelfase: mentale representatie

De herkenbaarheidsfase: koppoters, bewust van ruimte, alles is mogelijk

Schematiseringsfase: vaste vormen, werkelijkheid vs. fantasie, lucht en aarde, 

Realistische fase: coulisse-effect, perspectief, abstract denken. 

Zit niet alles in één tekening? Dan mag je er ook meerdere zoeken bij één fase. 

.