Kunstgeschiedenis - Bauhaus

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Bauhaus

• 1919 - 1933
  
  
• Kunstacademie voor kunst en toegepaste vormgeving opgericht door Walter Gropius.
• Socialisme: ook in het naoorlogse   Duitsland wilden kunstenaars bijdragen aan nieuwe maatschappelijke verhoudingen.
  
• In 1933 opgeheven door dreiging WOII,   kunstenaars (en de ideeën van het   Bauhaus) verspreiden zich over de   westerse wereld.
  

Invloed Middeleeuwen

• Manifest met houtsnede van kathedraal.
• Alle kunstvormen staan in dienst van de architectuur. 
• Kunstenaars, ambachtslieden en   bouwmeesters werkten nauw samen.
• 3 sterren voor disciplines: architectuur, schilderkunst en beeldhouwkunst
  
• Leerling – gezel – meester
  
• Houtsnede: ambachtelijke processen die met techniek gereproduceerd kunnen worden. 

De kathedraal symboliseert het onderwijs van het Bauhaus omdat...

1. ze net zoveel ambitie hadden als een hoge kathedraal.
2. ze werkten volgens het middeleeuwse principe leerling-gezel-meester.
3. het staat voor schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur.
4. het bouwen van een kathedraal door ambachtslieden werd gedaan.

Opleiding

• Meesters zijn internationaal bekende kunstenaars.
• Na basiscursus in alle disciplines   verdieping in één ervan: textiel, grafiek,   architectuur, metaal/hout, fotografie,   keramiek, meubel maken. Later ook theater.
• Officieel geen verschil tussen mannen en   vrouwen, in de praktijk wel. In 1920 zelfs   speciale vrouwenklas.
• Marianne Brandt gaat wél in de metaalwerkplaats werken.

Marianne Brandt, "Theeservies", 1924

Vormgeving

• Betaalbare, strak vormgegeven industriële producten voor het grote publiek.
  
• Goedkoop en machinaal te vervaardigen
  (in de praktijk lang niet altijd het geval).
• Experimenten met (eerlijke, pure) materialen.
  
• Bauhaus wil produceren voor de massa, maar de vormgeving wordt niet gewaardeerd door arbeidersgezinnen. Later wordt deze stijl wel populair. 
  

• Vorm volgt functie.
• Strak, eenvoudig, geen decoratie.
  
• Geometrische ontwerpen.
  
• Multifunctionaliteit
  
• Optimaal gebruik van materiaaleigenschappen.
• Materiaal op een eerlijke wijze laten zien.
• De industrie zorgt voor innovatie. 

Bij het Bauhaus was materiaalonderzoek één van de belangrijkste drijfveren. Welk van onderstaande kenmerken hoort NIET bij de opvattingen van het Bauhaus?

1. Eerlijkheid van materiaal
2. Functioneel
3. Decoratief
4. Geometrische vormgeving

Buisframestoel

• Ontworpen door Marcel Breuer
• Geïnspireerd op frames van fietsen.
• Gemakkelijk machinaal te vervaardigen.
  
• Constructie en materiaaleigenschappen duidelijk zichtbaar.
• Design-klassieker 
• Wordt nog steeds geproduceerd
  (en kost tegenwoordig bijna €3000,-!)

De Stijl 

Overeenkomsten? 

 Bauhaus

 Verschillen?

Overeenkomst: Beide stromingen willen de traditionele opvattingen over

design radicaal vernieuwen. Zowel de Rood-blauwe stoel als de Wassilystoel hebben een totaal nieuwe constructie in vergelijking tot bestaande stoelen.

Verschil: De Stijl wil vooral vernieuwen en is minder ‘sociaal’ gedreven dan het Bauhaus. De rood-blauwe stoel is niet geschikt voor massaproductie terwijl de Wassilystoel juist grote oplage te maken is.

Wat is GEEN doelstelling van het Bauhaus?

1. VORM: Geometrische basisvormen (bol, cilinder, cirkel, kubus) zonder decoraties
2. MATERIAAL: Gebruik van kunststof, roestvrij staal, chroom, glas (die industrieel te verwerken zijn)
3. FUNCTIE: Helder en overzichtelijk, alles is functioneel
4. KLEUR: alleen maar primaire kleuren + zwart en wit toegepast

Das Triadische Ballett

1922

• Kostuums ontworpen door Oskar   Schlemmer
  
• Zoekt naar verhouding tussen   mens, vorm, ruimte en beweging.
• Dansers als bewegende   machines.
• Beweging wordt bepaald door de   kostuums.

Architectuur

• Bauhausgebouw in Dessau (begon in Weimar).
• Heldere vormgeving en constructie.
• Geometrische en functioneel.
• Glazen buitenwanden: vliesgevel.
• Skelet van stalen balken en pijlers van gewapend beton.
• Plat dak.
• Toon gezet voor Internationale stijl:   doorzichtig volume, skeletconstructies,   openheid en gewichtloosheid.
  

Welk antwoord is fout?
Dit gebouw van het Bauhaus...

1. heeft een vliesgevel.
2. heeft een betonskeletconstructie.
3. is een voorbeeld van high tech.
4. is gebaseerd op strakke geometrische vormen.

KUBISME

DE STIJL

BAUHAUS

De Stijl

Bauhaus