5.4 - Planten leggen energie vast

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag: Hoe krijgen planten energie?

Leerdoelen

Herhaalvragen

Uitleg + vragen

Opdrachten maken

Leerdoelen

Na deze les, kun je:

Uitleggen hoe fotosynthese de basis vormt voor de opbouw en energie van planten

De voorwaarden voor de fotosynthese benoemen en herkennen

Het verschil tussen bruto- en nettoproductie uitleggen

Waaruit is een eiwit opgebouwd?

Waar of niet waar? De lever kan aminozuren maken

1. Waar
2. Niet waar

De aminozuren die je lever maakt, noemen we de essentiële aminozuren

1. Waar
2. Niet waar

Waarom is het belangrijk om verschillende eiwitbronnen in je dieet te hebben?

Als je wilt afvallen is een dieet zonder vet een goed idee

1. Waar
2. Niet waar

Je lichaam kan zelf alle nodige vetzuren maken

1. Waar
2. Niet waar

Welke groepen voedingsstoffen kan je uit plantaardig voedsel halen?

1. Brandstoffen
2. Bouwstoffen
3. Beschermende stoffen
4. Alle antwoorden zijn goed

Aerobe dissimilatie maakt zoveel ATP aan:

1. 2
2. 22
3. 32
4. 38

Welk van de volgende processen vindt alleen in de mitochondriën plaats?

1. ATP --> ADP + P
2. CP --> C + P
3. Anaerobe dissimilatie
4. Aerobe dissimilatie

Het wereldrecord op de 100m sprint is 9.58 sec. (gelopen door Usain Bolt). Uit welke voorraad van energiebronnen haalt hij de meeste energie tijdens deze prestatie?

1. ATP
2. ATP + CP
3. CP
4. Glucose

Twee organismen verbruiken gedurende een bepaalde tijd evenveel glucose; de ene door alcoholische gisting de andere door aerobe dissimilatie. Hoe verhouden de hoeveelheden vrijgekomen CO2 zich bij aerobe dissimilatie en alcoholische gisting?

1. aerobe: alcoholische= 3:1
2. aerobe: alcoholische= 6:1
3. aerobe: alcoholische= 1:3
4. aerobe: alcoholische=1:6

Hoe maken planten hun eigen voedingsstoffen?

Chloroplasten (bladgroenkorrels) bevatten chlorofyl 

Chlorofyl -> vangt zonlicht op en gebruikt energie voor fotosynthese

6 CO2 + 6 H2O + lichtenergie -> C6H12O6 + 6 O2

Anorganische stoffen > organische stoffen: assimilatie 

Hebben planten alleen glucose nodig?

Glucose: brandstof en bouwstof

Planten kunnen de glucose zelf direct gebruiken voor dissimilatie (verbranden zoals wij)

Planten kunnen de glucose ook omzetten in sacharose, cellulose, zetmeel, lignine eiwitten, vetten, vitaminen: voortgezette assimilatie

Hoe zijn de bladeren aangepast op fotosynthese?

Cuticula: vette waslaag aan boven- en onderkant

Huidmondjes: openingen in het blad (CO2/O2: gaswisseling)

Ook verdamping water

Palissade- en sponsparenchym: groen door chloroplasten

Deel gemaakte O2 voor eigen dissimilatie glucose (verbranding), ander deel naar buiten via huidmondjes

Wat voor omstandigheden zijn nodig voor de fotosynthese?

Fotosynthese afhankelijk van abiotische factoren:

- Zonlicht

- Temperatuur

- Grondstoffen in de bodem

- Hoeveelheid CO2 

- Hoeveelheid H2O

Optimumwaarde: hoeveelheid die ideaal is voor fotosynthese

Factor die er het verst van af ligt bepaalt de snelheid van de fotosynthese: beperkende factor

Bruto- en nettoproductie

Brutoproductie (BP): Totale hoeveelheid glucose die een plant produceert dmv fotosynthese

Deel wordt gebruikt voor voortgezette assimilatie, deel wordt gebruikt voor dissimilatie (D)

Nettoproductie = Brutoproductie - Dissimilatie

Nettoproductie: hoeveel glucose blijft er over voor de planteneters?

Fotosynthese en dissimilatie

Fotosynthese: alleen bij licht

Dissimilatie: 24 uur per dag

Vaststellen wanneer productie > verbruik: meting O2 opname in het donker en de afgifte in het licht

Compensatiepunt

Droge stof

Droge stof = alles van een plant zonder het water

Bij aardappel: zetmeel, cellulose, eiwitten, vitaminen en mineralen -> bruikbare stoffen voor dissimilatie

Drooggewicht: gewicht droge stof in een voedingsmiddel

Versgewicht: gewicht van het voedingsmiddel

Planten gebruiken glucose als...

1. Brandstof
2. Bouwstof
3. Brandstof en bouwstof

Via de huidmondjes van het blad kunnen zuurstof en koolstofdioxide de plant in en uit

1. Waar
2. Niet waar

Welke formule voor fotosynthese klopt?

1. 6 O2+ 6 H2O-> lichtenergie + C6H12O6 + 6 CO2
2. 6 CO2 + 6 H2O -> lichtenergie + C6H12O6 + 6 O2
3. 6 CO2 + 6 H2O + lichtenergie -> C6H12O6 + 6 O2
4. 6 O2+ 6 H2O + lichtenergie -> C6H12O6 + 6 CO2

Wat houdt voortgezette assimilatie in?

Welk onderdeel van het blad zorgt dat zuurstof het blad uit kan?

1. Palissadeparenchym
2. Sponsparenchym
3. Cuticula
4. Huidmondje

Aanwezigheid van zonlicht is de enige mogelijk beperkende factor bij fotosynthese

1. Waar
2. Niet waar

De nettoproductie houdt in: alle glucose die...

1. ...een plant produceert
2. ...een plant produceert en zelf gebruikt bij dissimilatie
3. ...een plant produceert die een plant niet gebruikt voor dissmilatie
4. ...een plant produceert zonder de glucose die hij opneemt

Opdrachten maken

Wat: Maak 5.4 opdrachten 50, 52, 54, 55, 58, 59, 60, 61

Hoe: Alleen/tweetallen

Hoe lang: De rest van de les

Hulp: Boek en vragen stellen

Resultaat: Het wordt huiswerk

Klaar? Kijk het na via de ELO