Thema 4 - Basisstof 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom bij biologie

Benodigdheden:

• Log met je naam en wachtwoord in, in Lessonup
• Open de les Thema 4 - Basisstof 4
• Open in online methode  thema 4, basisstof 4.4

Check in?

1. 
2. 
3. 

Leerdoel:

• Ik kan uitleggen hoe spieren werken
  

Programma:

• Theorie basisstof 4: Spieren
  
• Verwerking
• Herhalen basisstof 3
  

Spieren door heel je lichaam:
- om botten te bewegen

- in de organen, zoals huidspiertjes en spiertjes in de darmwand

Pezen

Pezen: 

- spier zit met pezen aan het bot vast. Pezen zijn de witte delen aan het einde van elke spier

- de aanhechtingsplaats is de plek waar de pees aan het bot vastzit 

- een pees kan niet samentrekken

Een pees voelen:

- Voel met je vingers van de linkerhand aan de binnenkant van je elleboog

- Buig nu je je rechterarm

Spieren

Spieren:

Een spier kan zich samentrekken, dan wordt de spier korter en dikker. De spier trekt dan de botten waar de spier aan vastzit naar elkaar toe. Zo onstaat beweging. 

Armbuig - en streksspier

Een spier kan maar één beweging maken, om twee botten te bewegen heb je daarom wtee spieren nodig. De spieren maken een tegenovergestelde beweging.

Bijvoorbeeld bij je arm;
Je hebt een armbuigspiier, hierdoor kan je je onderarm omhoog bewegen. 
De armstrekspier zorrgt ervoor dat je je onderarm ook weer terug naar beneden kan brengen.

Armbuigspier

Armbuigspier (biceps): 

Als deze zich samentrekt, wordt hij korter en dikker. De onderarm wordt dan omhoog getrokken. 

Armstrekspier

Armstrekspier (triceps): 

Als deze zich samentrekt wordt hij korter en dikker. De onderarm wordt dan gestrekt. 

Theorie basisstof 4

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

4.1

Wat gebeurt er met de dikte van een spier als de spier zich samentrekt?

In de afbeelding wordt de arm gebogen.
Welke spier is dan samengetrokken?

Afbeelding

1. Armbuigspier
2. Armstrekspier
3. Beide

Als je een spier ontspant, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

Als deze spieren aanspannen

1. gaat de pols buigen
2. gaat de pols strekken
3. gebeurt er niets in de pols
4. gaat de pols draaien

Hier zie je de binnenkamt van een gebogen been. Wat is wat? 

A

B

C

D

gewricht

bot

spier

pees

Verwerking

Maak op biologie online (4.4) opdracht 1 t/m 7

Klaar leren:

Het skelet

• Oefen met rontgen foto's
• Digitaal oefenen skelet
  

Extra leren:

• Biologie pagina

Klaar:
Leren met video's 

• Uitleg het skelet
• interactieve plaat (bepaal zelf de route door je lichaam)
• Uitleg gewrichten

Alles af?

• Basisstof 4.1:      1 t/m 7
  
• Basisstof 4.2:     2-3-6
• Bassisstof 4.3:   1-3-4-5

4.4

Opdracht 1

Buig nu zelf je rechterarm. Voel met de vingers van je linkerhand aan de binnenkant van je elleboog. Je kunt nu een pees voelen.
 

Buig nu je been. Voel aan de onderkant van je knie of je pezen kunt voelen.

Hoeveel pezen kun je voelen aan de onderkant van je knie

4.4

Opdracht 2

Sleep de woorden naar de goede plek

1 Alle spieren van het lichaam samen noem je het

 

2 Spieren en gewrichten zorgen samen voor

 

3 Spieren zitten aan botten vast met

 

spierstelsel

beweging

pezen

4.4

Opdracht 3

Welke spier in afbeelding 6 is de strekspier en welke spier is de buigspier?

4.4

Opdracht 5

In afbeelding 7 zie je een onderbeen
.

Is spier S een buigspier of een strekspier? Leg je antwoord ui

Het hart is een spier

1. Ja
2. Nee

Terugblik 

ledematen= armen en benen

Romp

Bekkengordel

Bekkengordel/ het bekken:

heupbeenderen en het heiligbeen

Schoudergordel:

schouderbladen en sleutelbeenderen

Schedel

botten in het hoofd, dit noemen we ook schedelbeenderen

Wervelkolom

hierdoor wordt je hoofd gedragen loopt door tot het staartbeen

Borstkas

De borstwervels, de ribben en het borstbeen.

Je borstkas beschermt belangrijke organen zoals het hart en de longen.

Functies van het skelet

• Stevigheid:
  zonder skelet zak je in elkaar
• Beweging:
  beenderen zijn met elkaar verbonden zodat je kan bewegen
• Bescherming:
  Je skelet beschermt organen. Je borstkas beschermt de longen en het hart. De schedelbeenderen beschermen de hersenen
• Vorm:
  Het skelet geeft vorm aan je lichaam

4.1 Het skelet

Beweging

Kraakbeen:

-zorgt ervoor dat de botten niet over elkaar heen schuiven

-ook op plaatsen die stevig en soepel moeten zijn, zoals je neus en je oorschelp

Botten en beenderen

Botten worden ook beenderen genoemd.

Botten bestaan uit twee stoffen: kalkstof en lijmstof. 

Kalk zorgt voor de stevigheid van bord (net als een schoolbord krijtje).

Lijmstof zorgt voor de buigzaamheid van het bot.

Baby's en kleine kinderen hebben meer lijmstof dan kalkstof, daarom zijn ze zo flexibel. Als je ouder wordt, verandert deze samenstelling; ouderen hebben meer kalkstof dan lijmstof. Hierdoor breken zij sneller een bot dan kinderen.

4.2 Botten

Gewrichten

Opbouw van het skelet door beenverbindingen (bekijk de video)

Een gewricht is een verbinding tussen twee botten. Door een gewricht kunnen de botten gemakkelijk bewegen

4.3 Gewrichten

Wat is de functie van gewrichtbanden?

1. soepel bewegen van het gewricht
2. houdt de 2 botten bij elkaar
3. zorgt voor extra stevigheid van het gewricht

Een gewricht wordt gevormd door twee botten. Welk onderdeel zit niet in een gewricht:

1. Kraakbeen
2. gewrichtssmeer
3. gewrichtskapsel
4. pezen

Wat is de functie van een gewricht?

1. Voor de stevigheid
2. Beweging mogelijk maken
3. Aanhechting van de spieren

Sleep de namen van de onderdelen van het gewricht uit de rechter kolom naar het juiste nummer in de linker kolom.

kraakbeenlaagje

gewrichtssmeer

gewrichtskapsel

gewrichtsband

gewrichtskogel

gewrichtskom

Wat is de functie van gewrichtbanden?

1. soepel bewegen van het gewricht
2. houdt de 2 botten bij elkaar
3. zorgt voor extra stevigheid van het gewricht

Een gewricht wordt gevormd door twee botten. Welk onderdeel zit niet in een gewricht:

1. Kraakbeen
2. gewrichtssmeer
3. gewrichtskapsel
4. pezen

Wat is de functie van een gewricht?

1. Voor de stevigheid
2. Beweging mogelijk maken
3. Aanhechting van de spieren

Speel in tweetallen.

Draai het rad en beantwoord de vraag. 
De ander controleert de vraag. Weten jullie allebei de vraag niet, zoek dit dan op.

Heb je het goed, dan verdien je een fiche.
Wie als eerste alle fiches heeft verdiend, wint het spel.