11.5 Het netvlies

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

6.5 Het Netvlies

11.5 Het netvlies

Terugblik

Wat is GEEN onderdeel van het oog ?

1. Netvlies
2. Vaatvlies
3. Hoornvlies
4. Traanvlies

Wat is de pupil?

1. Een zwart deel in je oog
2. Een opening in je iris
3. een opening in je hoornvlies
4. een opening in je lens

Buitenkant van

 het oog

Wenkbrauwen

Oogleden met wimpers

Traanklieren en traanbuisjes

Oogwit

Pupil en Iris

Zet de woorden in de juiste volgorde.

Het licht dat je oog binnenkomt gaat langs:

-->

-->

-->

-->

glasachtig lichaam

hoornvlies

lens

pupil

netvlies

Het licht dat je oog binnenkomt gaat langs .....

Wat is accommoderen?

1. Regelen van de hoeveelheid licht dat in het oog mag komen.
2. Scherpstellen van het oog door de bolling van de ooglens te veranderen.
3. Scherpstellen van het oog door de iris te vergroten of te verkleinen.

Accomoderen

Het boller of platter maken van de ooglens

 om scherp te kunnen zien

Leerdoelen

11.5.1 Je kunt de bouw en de werking van het netvlies beschrijven.

Netvlies

Licht gaat door: hoornvlies, ooglens, glasachtig lichaam - netvlies. In het netvlies liggen de zintuigcellen. 

Zintuigcellen zetten prikkel (licht) om in impulsen die naar de hersenen gaan.

Netvlies

Netvlies bestaat uit 2 lagen:

een laag zintuigcellen en een laag zenuwcellen. 

Waar de oogzenuw zit is de blinde vlek, daar zitten geen zintuigcellen

Zintuigcellen

2 soorten zintuigcellen: 

Kegeltjes Werken als er veel licht is. 

Staafjes

Kegeltjes

Werken als er veel licht is. Reageren op rood, groen of blauw licht. 

Andere kleuren door samenwerken van verschillende  kegeltjes. 

Elk kegeltje heeft zijn eigen zenuwcel.

Details (lezen/tv kijken)

Liggen rond de gele vlek. 

Scherp kijken: ogen richten zodat beeld in gele vlek valt. 

Staafjes

Werken ook met weinig licht. Je kunt er in de schemering mee zien. Je ziet grijs en zwart-wit.

Meerdere staafjes zijn verbonden met één zenuwcel. Hierdoor zie je minder details. 

Verspreid over het netvlies, niet in de gele vlek. 

Kleurenblind

Sommige kegeltjes werken niet goed. 

Roodgroenkleurenblindheid is de meest voorkomende kleurenblindheid. 

Zenuwcellen

De laag zenuwcellen ligt tegen het glasachtig lichaam.

Geleiden impulsen gevormd in de staafjes en kegeltjes via de oogzenuw naar de hersenen. 

Bij de blinde vlek gaan de uitlopers door het netvlies, het vaatvlies en het harde oogvlies heen. 

Zintuigcellen: op een rijtje

Kegeltjes	Staafjes
Werken bij veel licht	Werken bij weinig licht
Zie je kleuren (rood, groen, blauw)	Zie je contrasten in grijs en zwart-wit
Details zien (lezen en tv-kijken)	Geen details
In en rondom de gele vlek	Verspreid over het gehele netvlies

Hoera....

Benoem de verschillende onderdelen van het netvlies.

uitloper zenuwcel

staafje

kegeltje

zenuwcel

blinde vlek

oogzenuw

gele vlek

Wij hebben een doorzichtige laag die voor ons oog zit. Hoe heet deze laag?

1. Hoornvlies
2. Harde oogvlies
3. Netvlies
4. Vaatvlies

Hoe heet onderdeel wat wij zien van het vaatvlies, aan de voorkant van het oog?

1. Hoornvlies
2. Pupil
3. Vaatvlies
4. Iris

Waar ontstaat een impuls na een prikkel?

1. in de zintuigcellen
2. in het zintuig
3. in de hersenen
4. in de prikkel

Met welk onderdeel van het oog kun je het oog alle kanten opdraaien?

1. Glasachtig lichaam
2. Vaatvlies
3. Pupil
4. Oogspier

Welk onderdeel van je oog brengt de informatie naar je hersenen?

1. Hoornvlies
2. Oogzenuw
3. Netvlies
4. Iris

Oudere mensen kunnen dikwijls de krant alleen zonder bril lezen, als ze deze met gestrekte armen voor zich houden. Welke van de genoemde veranderingen kan daarvan de oorzaak zijn?

1. troebelheid hoornvlies
2. troebelheid lens
3. verminderen van elasticiteit lens
4. groter worden van de afstand tussen lens en netvlies

Van buiten naar binnen kom je in je oog drie lagen tegen, wat is de juiste volgorde?

1. Netvlies, Vaatvlies, harde oogvlies
2. Vaatvlies, Netvlies, harde oogvlies
3. Harde oogvlies, vaatvlies, netvlies

Op welke plek van het netvlies moet het licht vallen/samenkomen?

1. Blinde vlek
2. Gele vlek
3. Vaatvlies
4. Hoornvlies

Zet in meest logische volgorde:
-impuls -prikkel -zintuig -hersenen-impuls -reactie

1. -prikkel-impuls-reactie-impuls-zintuig-hersenen
2. -impuls-hersenen-zintuig-prikkel-impuls-reactie
3. -zintuig-impuls-impuls-hersenen-prikkel-reactie
4. -prikkel-zintuig-impuls-hersenen-impuls-reactie

Bij oogonderzoek wordt wel eens gebruik gemaakt van stoffen waardoor pupilverwijding optreedt. Door de stoffen worden bepaalde spieren tijdelijk verlamd. Welke spieren zijn tijdelijk verlamd, waardoor deze pupilverwijding optreedt?

1. oogspieren
2. kringspieren in de iris
3. spieren in straalvormig lichaam
4. straalsgewijs lopende spieren in de iris

Kunnen niet-adequate prikkels in een zintuigcel impulsen opwekken?

Zo ja, in welke gevallen?

1. Nee
2. ja, niet-adequate prikkels wekken impuls op als ze heel zwak zijn
3. ja, als ze heel sterk zijn
4. ja, niet-adequate prikkels met dezelfde sterkte als adequate wekken ook een impuls op

voor welke drie kleuren licht zijn de drie typen kegeltjes van de mens gevoelig?

lens

iris

netvlies

zenuw

noem drie typen zintuigen/receptoren die in de huid te vinden zijn.

Aan het (huis) werk

 6.5 Het netvlies: opdr 1 t/m 4 

Lezen blz 208-209