Grammatica H3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

'Hoofdstuk '3' 

Woordsoorten

Planning

• Wat leren we vandaag?
• Theorie woordsoorten(h3)
• Maken opdrachten
  

Wat leren we vandaag?

• zelfstandig werkwoord(zww)
• hulpwerkwoord(hww)
• persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden
• wederkerig en wederkerend voornaamwoord
• Deze woordsoorten te vinden in een zin. 

Voornaamwoorden

Wat zijn het hww en zww in de volgende zin:
'Mag jij vuurwerk afsteken?'

1. hww: mag zww:afsteken
2. zww:mag hww:afsteken
3. zww:mag zww:afsteken
4. hww:mag zww: afsteken

Zelfstandig werkwoord(zww)

• Werkwoorden= woorden die aangeven wat er wordt gedaan. Deze woorden geven een handeling aan.
• Als een werkwoord in de zin de handeling aangeeft, dan is het ww een zww
• Staat er maar altijd één in de zin.
• bijv. Ik kijk tv. 

Hulpwerkwoord

• Helpen het zelfstandig werkwoord.
• Geven geen handeling in de zin aan.
• Kunnen er meerdere van in de zin staan, maar er hoeft er ook geen in te staan. 

hulpwerkwoord vinden?!

• Zoek allereerst het belangrijkste werkwoord(zww)
• Kijk dan welke werkwoorden(incl. persoonsvorm) er nog over zijn.
• Dit zijn de hulpwerkwoorden. 

Voornaamwoorden

• Een voornaamwoord (vnw) is een woord dat in de plaats kan komen voor een zelfstandig naamwoord of een zinsdeel:
  
• bijv. Rachid geeft het ingepakte cadeau aan zijn zus. -->Hij geeft het aan haar.

Persoonlijk voornaamwoord
(pers.vnw)

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw)

• duidt op een persoon of een ding aan.

Bezittelijk voornaamwoord (bez. vnw)

- Geeft aan van wie iets is(Bezit)

- Het kan géén zn vervangen.

- Het staat altijd voor het zelfstandig naamwoord.

- Soms staat er een bijv. nw tussen-->mijn nieuwe fiets.

Jouw kat loopt buiten in de regen.

Bezittelijk voornaamwoord(bez. vnw)

0

www.jufmelis.nl

Verschillen Pers.vnw en Bez. vnw

• Staat het voornaamwoord achter het bezit en staat er het woordje 'van' voor? 
  
• -->Dan is het geen bezittelijk vnw, maar een persoolijk vnw:
  
• Bijv. Die fiets is van mij(pers.vnw)
  
• Bijv. De tassen zijn van ons(pers.vnw)
  

Wederkerig vnw

• elkaar, mekaar, elkander 
  

we schudden elkaar de hand

we zien mekaar morgen nog

we hebben elkander al gezien

wederkerend voornaamwoord

Wederkerend vnw vinden?!

• Het onderwerp van de zin komt terug in het wederkered voornaamwoord.
• Het hangt dus van het onderwerp af welke je gebruikt.
• Het wed.vnw verwijst naar de persoon die het onderwerp is. Het moeten dezelfde personen zijn. 
• bijv. Ik schaam me; U schaamt zich

Woordsoort vaststellen

• Sommige woorden kunnen tot verschillede woordsoorten behoren. Wat doe je dan?
• Je  verandert het woord(je,ons) door hij, hem, zijn of zich.
  -->vervangbaar door hij/hem, dan is het een pers.vnw
  -->vervangbaar door zijn, dan een bez.vnw
  -->vervangbaar door zich, dan wederkerend vnw.

0

Welke voornaamwoorden staan in deze zin:
Hij heeft dat boek van mij gejat.

1. persoonlijk en bezittelijk
2. aanwijzend en persoonlijk
3. alleen persoonlijk
4. alleen bezittelik

Welke voornaamwoorden in deze zin zijn persoonlijk?
Ik heb me vergist, hij houdt toch van me.

1. Ik, hij en het tweede woordje ME
2. Het zijn allemaal persoonlijk vnw.
3. Het eerste woordje ME
4. Geen persoonlijk vnw. in deze zin

Zoek alle aanwijzende vnw. in deze zin:
Die jongen, die daar loopt, is echt aardig.

1. 2 x het woord Die
2. Alleen het eerste woord DIE
3. Alleen het tweede woord DIE
4. Geen aanwijzend vnw. in deze zin

Welk voornaamwoorden staan in deze zin:
Jij vergist je al die tijd al.

1. wederkerig en aanwijzend
2. persoonlijk
3. wederkerend
4. Persoonlijk, wederkerend, aanwijzend

Schrijf zelf een zin met een persoonlijk, bezittelijk en aanwijzend voornaamwoord