Nederlands 3 havo herhaling H1 formuleren

Nederlands 3 havo 

Herhaling H1 formuleren

Hoofd- en bijzinnen

Als een zin twee persoonsvormen heeft, is het een samengestelde zin. Deze samengestelde zin bestaat uit hoofdzinnen of hoofd- en bijzinnen.

Hoofdzin

De hoofdzin kun je op de volgende manier herkennen:

• Onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar; er passen (bijna nooit) andere zinsdelen tussen. 
• De persoonsvorm staat voorin de zin; het is het eerste of tweede zinsdeel.

Evelien werkt bij de bakker, want zij bakt graag koekjes.

Bijzin

De bijzin kun je op de volgende manier herkennen:

• Het onderwerp en de persoonsvorm staan niet naast elkaar. Je kunt er andere zinsdelen tussen zetten. 
• De persoonsvorm staat vaak achter in de zin.

Omdat Evelien graag koekjes bakt, werkt zij bij de bakker.

Samengevat

Hoofdzin:

Pv en ow naast elkaar

Pv staat vooraan

Bijzin:

Pv en ow niet naast elkaar

Pv staat achteraan.

Is het deel voor de komma een hoofdzin of een bijzin? Hoewel het morgen gaat regen, gaan we toch naar het buitenzwembad.

1. hoofdzin
2. bijzin

Is het deel achter de komma een hoofdzin of een bijzin? Ik ga morgen naar de bioscoop, tenzij het mooi weer wordt.

1. hoofdzin
2. bijzin

Is het deel achter de komma een hoofdzin of een bijzin? Omdat de auto stuk is, gaan we dit jaar met het vliegtuig op vakantie.

1. hoofdzin
2. bijzin

Is het deel achter de komma in de volgende zin een hoofdzin of een bijzin? Josh kaft zijn boeken, omdat hij ze netjes wil houden.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Is het deel achter de komma in de volgende zin een hoofdzin of een bijzin? Josh kaft zijn boeken, want hij wil ze netjes houden.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Is het deel achter de komma in de volgende zin een hoofdzin of een bijzin? Als Tom nu niet aan het werk gaat, gaat hij niet over.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Is het deel voor de komma in de volgende zin een hoofdzin of een bijzin? Terwijl Maartje aan het sporten was, had haar broertje haar kamer versierd.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Uitleg theorie: zinnen onjuist begrenzen

• - Verschil hoofdzin en bijzin
• - Zinnen beginnen met een hoofdletter en eindigen met een punt
  
• - In samengestelde zinnen wordt een bijzin meestal van de hoofdzin gescheiden door een komma
  

Uitleg theorie

• Het begrenzen van zinnen kan op twee manieren fout gaan:
  
• 1. Soms staat een zinsdeelzin (bijzin) los die eigenlijk uitmaakt van een grotere samengestelde zin (losstaand zinsdeel)
  
• 
  
• Op het kamp sneden de leerlingen de groenten. Terwijl hun docenten de macaroni kookten in grote pannen.
  

Uitleg theorie

• 2. Soms worden twee zelfstandige zinnen ten onrechte samengevoegd (zinnen aan elkaar plakken)
  
• Jaarlijks trekken grote aantallen Nederlandse vakantiegangers naar het buitenland, velen van hen verblijven daar in een tent of een caravan.
• 
  
• Twee hoofdzinnen kan je aan elkaar plakken met en, want, maar, of, dus. Als er geen verbindingswoord wordt gebruikt, moet je twee hoofdzinnen van elkaar scheiden door een punt.
  
• Let op kenmerken hoofdzinnen en bijzinnen!

Zoek de persoonsvormen in onderstaande zinnen. 

1. Piet zit met een colaatje in de tuin.

2. Mijn moeder doet boodschappen, daarna gaat ze naar de               kapper.

3. Waarom moeten wij altijd ons huiswerk maken?

Zoek de persoonsvormen in onderstaande zinnen. 

1. Peter zit met een colaatje in de tuin.

2. Mijn moeder doet boodschappen, daarna gaat ze naar de               kapper.

3. Waarom moeten wij altijd ons huiswerk maken?

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

VB: Evelien werkt bij de bakker. 

Samengestelde zin: zin met meer dan 1 persoonsvorm

VB: Evelien werkt bij de bakker, want zij bakt graag koekjes. 

Grote gezinnen worden zeldzaam, maar er bestaan nog altijd gezinnen met 6 kinderen

1. enkelvoudig
2. samengesteld

Samengestelde zinnen:

Twee of meer hoofdzinnen:

• Hoofdzin + hoofdzin

Hoofdzin + meerdere bijzinnen:

• Hoofdzin + bijzin + bijzin (kan ook andere volgorde zijn).

Meerdere hoofdzinnen + meerdere bijzinnen

• Hoofdzin + hoofdzin + bijzin (kan ook andere volgorde zijn).

Welke 5 voegwoorden horen bij HZ+HZ?

Skatend op het schoolplein kwam Henry ten val.

1. 1x HZ
2. 2x HZ
3. BZ + HZ
4. HZ + BZ

Wat heb je hier?

Hij mag altijd eerst, tenzij hij voetbaltraining heeft.

1. HZ + BZ
2. BZ + HZ

Toen ze genoeg getraind had, liep ze de marathon.
Wat is de bijzin?

1. Toen ze genoeg getraind had.
2. liep ze de marathon

Ze vond dat ze een goede tijd had neergezet.
Wat is de bijzin?

1. Ze vond
2. Ze vond dat
3. dat ze een goede tijd had neergezet.

Lees de volgende zin. Het gedeelte tussen haakjes is een:

Als je dat nog een keer zegt, ( word ik boos ).

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Zinnen correct begrenzen

• Een zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt.
• In een samengestelde zin worden de zinnen vaak van elkaar onderscheiden door een komma, een puntkomma of een dubbele punt.
• Je kunt zinnen ook samenvoegen, maar dan moet je een voegwoord gebruiken (want, omdat, maar, ....)

Zinnen correct begrenzen

• Hoofdzin + hoofdzin: je zet een punt tussen de twee zinnen. 

Tijdens de vakantie heeft Monique veel uitgeslapen. Ze hoefde haar wekker niet te zetten.

• Hoofdzin + bijzin: zet een komma of gebruik een voegwoord. 

Tijdens de vakantie heeft Monique veel uitgeslapen, omdat ze haar wekker niet hoefde te zetten.

Ik wil graag online onderwijs, omdat ik in de klas zitten niet fijn vind.

1. correct begrensd
2. incorrect begrensd

Marjan neemt een hond. Ofschoon ik dat niet leuk vind.

1. correct begrensd
2. incorrect begrensd

Stemrecht krijg je vanaf je achttiende, ik vind dat je al moet kunnen stemmen als je zestien bent.

1. correct begrensd
2. incorrect begrensd

Terwijl de politie een bon schrijft, zit de automobilist mopperend achter het stuur.

1. correct begrensd
2. incorrect begrensd

Correct begrenzen:

1. Zet voegwoorden tussen twee hoofdzinnen!
(en, dus, maar, want, of)

2. Laat een bijzin nooit alleen staan.
(begint vaak met: omdat, terwijl, want, et cetera)

Markeer spelfouten in je tekst, verbeter de woorden. (Verbeter deze zin.)

Mijn fiets is stuk. Omdat ik over een stuk glas ben gereden.
(Verbeter deze zin.)