VWO 4 - Literatuur MA VLI

Franse Literatuur Middeleeuwen
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
FransMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 40 slides, met tekstslides en 11 videos.

Onderdelen in deze les

Franse Literatuur Middeleeuwen

Slide 1 - Tekstslide

Le Moyen Age
onder te verdelen in 3 perioden:
Vroege ME (ong. 500 - 1000)
Hoge ME (1000-1300)
Late ME (1300-1500)

De ME kunnen gezien worden als de overgang tussen de Klassieke oudheid en de Renaissance

Slide 2 - Tekstslide

Tijdsbeeld

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Video

Feodaliteit / standenmaatschappij
Wie ?

wat?

gevolgen voor literatuur?

Slide 5 - Tekstslide

Les très riches heures du Duc de Berry

Slide 6 - Tekstslide

Zoek informatie op het internet over dit boek en maak notities over:
- vorm
- inhoud
-stijl
-makers
-doel(groep)
-bijzondere weetjes

Slide 7 - Tekstslide

Les très riches heures
du Duc de Berry:

1411-1416
206 blz, 66 grote- en 65 kleine afbeeldingen ('miniatures')

Manuscript
gebeden en getijdenboek
Jean 1er de Berry 
(zéér) rijke Adellijke gaf de opdracht aan o.a. les frères de Limbourg.

Vandaag de dag nog te zien in Musée Condé in Chantilly (FR).

Doel: informeren + imponeren

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide



Een getijdenboek is een boek, in dit geval een handschrift, dat leken in de middeleeuwen gebruikten voor hun privédevotie. 

De gebeden werden op vaste tijden van de dag uitgesproken en werden daarom getijden (horae, uren) genoemd.

Slide 10 - Tekstslide

Inhoud: o.a.


- jaarkalender (maanden)
- sterrenbeelden / astronomie
-psalmen / gezangen
- bijbelse scènes
- gebeden
- heliligenlevens
- plattegrond Rome, etc

Slide 11 - Tekstslide

gotische schilderkunst
Voor de miniaturen, de margeversiering, de initialen, de lijnvullers, maar ook voor het schrijven van de tekst werd beroep gedaan op talloze kunstenaars.


Slide 12 - Tekstslide


Les Très Riches Heures is een van de belangrijkste verluchte manuscripten uit die tijd en het wordt soms, "le roi des manuscrits enluminés" ("de koning van de verluchte manuscripten") genoemd.  





(boekverluchting = de kunst of het ambacht die zich bezighield met de illustratie en de versiering van middeleeuwse handschriften en andere documenten).

Slide 13 - Tekstslide

Eerste officiële tekst
Les Serments de Strasbourg (842)

- oudste Franse tekst (+Duits)
- ruzie tussen 3 broers
- verdeling van het rijk van (grootvader) Karel de Grote
- 2 talige eed van trouw aan elkaar

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Video

Louis le Pieux (Lodewijk de Vrome) sterft in 840

wil zijn rijk niet opsplitsen

zonen:
1. Lothaire (oudste)
wordt Keizer / opperkoning benoemd


ten nadele van zijn broers, die hem moeten gehoorzamen

2. Louis le Germanique (Lodewijk de Duitser)
3 Pepin d'Aquitaine (sterft)
4. Charles le Chauve (Karel de Kale)
Dat wordt dus oorlog

Slide 16 - Tekstslide

Serment de Strasbourg (de eed van Straatsburg)
Lodewijk en Charles trekken samen ten strijde tegen hun broer Lothaire en stellen een eed op in 842 in 2 talen*
waarin zij ten overstaan van hun legers beloven
- elkaar te helpen                - hun broer Lothaire te bevechten 
waarna in 843 het rijk in 3 delen wordt verdeeld.                                                         
* waarom in 2 talen?                        (= oudste Franse tekst)

Slide 17 - Tekstslide

(geel= afhankelijke gebieden)

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Vroege Middeleeuwen:

Heiligenlevens:

A. La Séquence de Sainte Eulalie  (881)

sequentie= gezongen tekst tijdens kerkdienst

500-1000
B. La vie de Saint Alexis
(11e eeuw)

Slide 20 - Tekstslide

Sainte Eulalie
- meerdere bronnen: Romeinse maagd en/of Gelovige Eulalia van Mérida  (Spanje)

- 29 verzen van 10 lettergrepen (Gregoriaans)

- Feest op 10 december

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Video

Saint Alexis
Heilige in Rome  (11e eeuw), begraven in Odessa (Oekraine)
Thema: (gekozen) armoede /Navolging Jezus
wonder: Maria spreekt tot hem
17: (som van 4 )priemgetal(len), brengt glorie, roem em rijkdom in 2e helft van het leven, veel betekenissen in numerologie

Feestdag 17 juli.

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Video

Late/ Hoge Middeleeuwen
1000-1300  
Chanson de Roland  / Chanson de geste (1075)
( = gaat om belangrijk historische gebeurtenis) , gezongen aan allerlei hoven                                                                
Epische literatuur= Ridders zijn helden                                                   Roman courtois = Hovelingen staan  centraal                                    
het katholieke geloof overwint      
Eerste NIET puur religieuze werk in het (oud) Frans                                                                

Slide 25 - Tekstslide

Het verhaal
- 778 Slag bij Roncevaux (Pyreneeën, Spanje)                         
- Roland is ridder van Karel de Grote                                          
- Karel de Grote (christen) tegen de Basken,                                   
veranderd in Saracenen (Moslims)                                                 
- te weinig manschappen,                                                                          
veranderd in in de val gelokt / ingesloten                                       
geromantiseerd verhaal met historische kern

Slide 26 - Tekstslide

RONCEVALLES

Slide 27 - Tekstslide

Thema's : waar?

1 Heldenmoed
2 (Katholieke) geloof
3 Vriendschap
4 Wraak
5 Verraad
6 deugd
7 Trouw vorst/land

noteer dit!



      vormkenmerken: waar?

1 mondeling
2 chronologisch
3 strofen wisselend
en parallel
4 herhaling
5 klinkerrijm
             6 eigennamen met toevoeging

noteer dit!

Slide 28 - Tekstslide

groepsopdracht

- Maak  5 (ongeveer) even grote groepen

- elke groep krijgt een nummer (dat is een bladzijde  van het pakket)

 - je mag een laptop of telefoon gebruiken om dingen op te zoeken.

+``


Zoek in je fragment(en)  naar bewijzen voor de thema's
en noteer deze

doe dat ook voor de vormkenmerken

vertel hierover de volgende les !

Slide 29 - Tekstslide

Slide 30 - Video

Tristan et Iseut (1307 )
Vragen: zoek op (bundel/internet en / of) en noteer zelf:


GENRE:
INHOUD:
OVERIGE INFO:
overeenkomsten chanson de Roland?

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Video

INSPIRATIE BRON

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Video

le Roman de Renart
genre: (allegorische vertelling=)
metafoor =
wanneer (+ periode)?
verhaallijn?
doel? wijze les?
licht concreet toe ahv fragment  (Renart en de Palingen )
overige info?     (fragment in classroom)

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Video

François Villon 1431-1463
- werken?
leven?
thema(s)?
toon?
vorm?
hoezo modern?
......

Slide 37 - Tekstslide

op de drempel van de nieuwe tijd
Lais (1456) + le grand testament (1461)
(waarbij past)  la ballade des pendus (1462)

gedichten in traditionele versvorm
spot en ironie
vroom en schuldbewust (envoi)
beeldend

Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Video

Slide 40 - Video