Blok 3: Arbeidsomstandigheden -SCHU

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Blok 3: Arbeidsomstandigheden

iPad in de tas

Deze les 28 januari

• Word ik vervangen?
• Uitleg Blok 3 en filmpje
•  Leerdoelen schrijven 
• Aan het werk
• Quizlet oefenen
• Afsluiten

Leerdoelen

Beschrijven hoe de leefomstandigheden begin negentiende eeuw waren.

Oorzaken noemen van armoede in Nederland

Uitleggen waardoor de bevolking groeide in de 19e eeuw

je gaat 15 minuten oefenen met:

1. kaarten 

2. combineren

iPad in de tas

Waar denk je aan als je aan arbeidsomstandigheden denkt?

filmpje 9.40

Armoede

• Vanaf 1815 was er grote armoede in Nederland
• Arbeiders verdienden weinig
• Veel werklozen en bedelaars
• Kinderen werden te vondeling gelegd

Slechte leefomstandigheden

• Kleine tochtige woningen
• Geen stromend water of toilet
• Veel mensen in 1 woning
• Slecht eten, beschimmeld brood en rotte aardappels was immers te betalen
• Ziektes en lage weerstand

Fabrieken gingen zich ontfermen over hun werknemers

Urbanisatie

Het verhuizen van het platteland naar de stad noemen we Urbanisatie.

Tijdens de industriële revolutie was dit enorm groot en leefde mensen in slechte woningen.

Pas in 1901 kwam er een woningwet, waarin werd beschreven waar een goede woning aan moet voldoen.

Omstandigheden verbeterden, de bevolking groeit door:

Eind negentiende eeuw werd het ook beter in de steden

Riolering en waterleidingen werden aangelegd

Landbouw ging meer voedsel opleveren door machines en kunstmest

Graan kwam uit Amerika en werd goedkoper

Minder honger en minder ziektes

Hygiëne

Gezondheidszorg werd beter

Artsen gingen handen wassen

Epidemieën kwamen steeds minder vaak voor.

Sterftecijfer daalde, maar geboortecijfer bleef hoog  

leerdoelen blok 3

Beschrijven hoe de leefomstandigheden begin negentiende eeuw waren.

Oorzaken noemen van armoede in Nederland

Uitleggen waardoor de bevolking groeide in de 19e eeuw

Uitleggen waarom er in Nederland in 1848 een nieuwe grondwet kwam.

Belangrijke veranderingen in de grondwet beschrijven

Drie maatschappelijke stromingen in de politiek beschrijven

voorbeelden van wetten noemen die leef- en arbeidsomstandigheden van de arbeiders verbeteren

Vetgedrukte leerdoelen schrijven we uit. Deze les

Jullie krijgen kopietje van de overige leerdoelen

Schrijf over!

Beschrijven hoe de leefomstandigheden begin negentiende eeuw waren.

--> slechte woningen

--> mislukte oogsten --> voedsel duur en slecht

--> vuil drinkwater

--> Hierdoor ook veel ziektes en epidemieën

Oorzaken noemen van armoede in Nederland

--> arbeiders te weinig loon 

--> veel werkloosheid

--> geen uitkeringen voor ouderen, invaliden etc.

Quizlet (link delen met lln)

https://quizlet.com/nl/871190310/mundo-boek-9-grondstoffen-blok-2-en-3-schu-flash-cards/?i=5drtl4&x=1jqt

oefenen par 2 en 3 boek grondstoffen:

5 minuten met kaartjes

5 minuten met combineren

Wie is het snelst

Aan de slag

Opdrachten maken: 2, 4, 5, 9, 12, 14, 15, 16, 17, 18

Ben je klaar?

Verder werken, Blok 2 al af?

Leerdoelen kopietje in schrift geplakt

Straks nog formatieve toets bespreken!!

les 30 januari of 4 februari?

• Herhaling - quizlet
• Afronden Blok 3
• Zelfstandig werken
• Afsluiten

leerdoelen

Uitleggen waardoor de bevolking groeide in de 19e eeuw

Sociale kwestie

Uitleggen waarom er in Nederland in 1848 een nieuwe grondwet kwam.

Belangrijke veranderingen in de grondwet beschrijven

Drie maatschappelijke stromingen in de politiek beschrijven

voorbeelden van wetten noemen die leef- en arbeidsomstandigheden van de arbeiders verbeteren

Wat weet je nog van de vorige les?

Willem II

In 1840 werd Willem II koning van Nederland

Hij had veel macht en besliste bijna alles

Hij had wel ministers, maar die werden ontslagen als ze hem tegen werkten.

Onrust in Europa

Overal in Europa groeide verzet tegen de koningen

Liberalen: vonden dat het volk meer vrijheid en macht moest krijgen

De overheid had alleen als taak orde en rust te handhaven

in 1848 braken er in Europa vele opstanden uit waarbij de liberalen de macht grepen en de koningen afzetten

grondwet 1848

Willem II was bang voor een opstand.

Thorbecke kreeg de taak een liberale grondwet te schrijven.

Vanaf dat moment kreeg de koning minder macht.

Grondwet 1848

• Ministeriële verantwoordelijkheid: Ministers maken de wetten en het parlement moet alle wetten goedkeuren.
• Leden van het parlement worden voortaan gekozen door het volk.
• In het begin mochten alleen de rijke mannelijke burgers stemmen, later werd het kiesrecht uitgebreid.
• Deze grondwet wordt gezien als het begin van de democratie

Liberalen -  vrijheid

Vrijheid en kiesrecht belangrijk

Vonden dat arme mensen niet mee konden beslissen over de politiek.

Socialisten - gelijkheid

Komen op voor de arbeiders

Verschil tussen arm en rijk kleiner maken

Bescherming tegen uitbuiting door oprichten van vakbonden.

Liberalen

Socialisten

Confessionelen- geloof

Een derde stroming zijn de confessionelen (christelijke groepen)

Confessionelen zitten tussen de liberalen en socialisten in

Conservatief

Sociale kwestie

In de 19e eeuw ging het veel over de slechte leef- en werkomstandigheden van arbeiders: sociale kwestie.

De eerste sociale wet was het Kinderwetje van Van Houten in 1847.

Kinderarbeid werd verboden tot 12 jaar.

Later kwamen er meer sociale wetten die nu nog steeds bestaan.

sociale kwestie

wie: grote groepen arbeiders

wat: slechte leef en werkomstandigheden

wanneer: eind 19e Eeuw

schooltv.nl

leerdoelen blok 3

Uitleggen waardoor de bevolking groeide in de 19e eeuw

Sociale kwestie

Uitleggen waarom er in Nederland in 1848 een nieuwe grondwet kwam.

Belangrijke veranderingen in de grondwet beschrijven

Drie maatschappelijke stromingen in de politiek beschrijven

voorbeelden van wetten noemen die leef- en arbeidsomstandigheden van de arbeiders verbeteren

Vetgedrukte leerdoelen schrijven we uit. Deze les 1 (vorige les de schuingedrukte al gedaan)

Schrijf over!

Uitleggen waardoor de bevolking groeide in de 19e eeuw

- betere leefomstandigheden door rioleringen en schoon drinkwater

- meer landbouwopbrengst door bv kunstmest, machines en import uit VS --> goedkoper

- betere hygiene --> minder epidemieën

Sociale kwestie

slechte leef en werkomstandigheden van arbeiders aan het eind van de 19e Eeuw

Aan de slag

Opdrachten maken: 2, 4, 5, 9, 12, 14, 15, 16, 17, 18

Ben je klaar?

Nakijken of 

Verder werken, Blok 2 al af?

Leerdoelen kopietje in schrift geplakt

Pak je iPad en je boek

Log in

Draai je iPad om

Pak allemaal je iPad en ga naar lesson up