Grammatica: werkwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

werkwoordelijk gezegde

Werkwoordelijk gezegde

• alle werkwoorden in de zin (incl. pv)
• "te" of "aan het" horen bij het wg als ze voor een ww staan.
• als er een uitdrukking in de zin staat, bv. Hij staat wortel te schieten dan hoort de hele uitdrukking bij het wg. 

wederkerende werkwoorden

Wederkerend = komt terug.

Het werkwoord slaat terug op het onderwerp.

Voorbeeld wederkerend ww

Ik vergis me wel eens.

Je kunt een ander niet vergissen, alleen jezelf. Daarom noem je dit een verplicht wederkerend werkwoord. 

Bij het werkwoord hoort een wederkerend voornaamwoord (me)

toevallig wederkerend ww

Er zijn ook werkwoorden die wederkerend gebruikt kunnen worden, zoals verwonden. 

Ik verwondde me aan de groenteschaaf. (wederkerend)

Ik verwondde mijn broertje met de grasmaaier. (niet-wederkerend)

Welk werkwoord is een verplicht wederkerend werkwoord?

1. vertragen
2. verspreken
3. vertrouwen
4. vervangen

welke van deze werkwoorden is geen verplicht wederkerend werkwoord?

1. verslapen
2. uitsloven
3. gedragen
4. wassen

verplicht wederkerend ww

• slaat terug op het onderwerp
  
• wederkerend voornaamwoord (me, zich, ons, je)
• het wederkerend voornaamwoord kan niet vervangen worden door een ander woord (pers. vnw/ zn). 

WG en wed ww.

Het wederkerend voornaamwoord (me, zich, je) van een verplicht wederkerend werkwoord hoort bij het werkwoordelijk gezegde.

Wanneer het een toevallig wederkerend werkwoord is, hoort dit voornaamwoord niet bij het gezegde en is het een lijdend voorwerp.

Hoe herken ik een wed.ww?

1. Vervang het wederkerend vnw door een persoon of ding.
2. Voeg "zelf" toe aan het wederkerend vnw.
   

voorbeeld

• Ik verwondde me tijdens het koken.
  
• Ik verwondde mezelf tijdens het koken
  
• Ik verwondde mijn zus tijdens het koken.

verwonden is een toevallig wederkerend werkwoord: 'me' is een LV

Ik heb me vergist bij het berekenen van die makkelijke som.
Is 'me' lv of wg?

Chahid slooft zich altijd enorm uit voor Frans.
Is 'zich' wg of lv?

Hij klampt zich vast aan een stuk drijfhout.
Is zich wg of lv?

Derk levert zich niet uit aan het arrestatieteam.
Is 'zich' wg of lv?

kortom...

Het wederkerend vnw van een verplicht wederkerend ww hoort bij WG!!

Controle: Kun je het wed. vnw. vervangen door een persoon of ding? Dan is het ww geen verplicht wed. ww. en is het wed vnw een LV.

Oefenen!