H2 §7 Brandstof uit de diepte

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2

§7 Brandstof uit de diepte

Pak je:

• lesboek + schrift open op tafel
• opdrachtenboek

Lesboek blz. 50-51

Leerdoelen

• De leerlingen kunnen in eigen woorden het inkolingsproces uitleggen.
• De leerlingen kunnen uitleggen wat een dalingsgebied is.
  
• De leerlingen begrijpen waarom aardgas niet uit de bodem ontsnapt.
  
• De leerlingen kunnen het verschil uitleggen tussen reservoirgesteente en moedergesteente.
  
• De leerlingen kunnen het verschil uitleggen tussen dagbouw en schachtbouw. 

Lesboek blz. 50-51

Planning

Leerdoelen

Instructie

Check in duo's

Terugblik

Lesboek blz. 50-51

0

Een indeling van de geschiedenis in geologische tijdperken.

Geologische tijdschaal

Lesboek blz. 50-51

Hoelang leven wij mensen al op aarde?

prokaryoten en eukaryoten zijn organismen

Ontstaan steenkool

• 299 - 359,2 miljoen jaar geleden

Lesboek blz. 50-51

Ontstaan steenkool

'Nederland' was een moeraslandschap.

Gelegen rond de evenaar

Lesboek blz. 50-51

Video - opdracht

Hoe?

• Alleen in stilte

Wat?

• Noteer de drie stappen van het inkolingsproces.

Lesboek blz. 50-51

Inkolingsproces - steenkool

Stap 1:

Bomen en planten sterven af. Afgestorven plantenresten verteren niet onder moeraswater. Er ontstaat veen.

Stap 2:

Het gebied daalt. Rivieren en zee zetten dikke lagen zand en klei af. Het veen komt dieper te liggen. Druk en temperatuur stijgen. Het veen verandert in bruinkool. 

Stap 3:

Door nog meer toename van druk worden water en gassen uit het veen geperst. Hierdoor krijgen we door de tijd steenkool. 

Lesboek blz. 50-51

Begin inkolingsproces 

Ondiepe zee -> ontstaan zoutsteen  

Subtropische zee -> ontstaan kalksteen 

Inkolingsproces

1

2

3

4

plantenresten kwamen onder water

vervolgens bruinkool

en als laatste ontstond steenkool

daar ontstond veen

Dalingsgebied

• een gebied dat miljoenen jaren lang wegzakt en wordt opgevuld met sedimenten.

Lesboek blz. 50-51

Nederland is een deel van een groot dalingsgebied. Hoe kun je dat in de doorsnede zien?

Opdracht inkolingsproces

Hoe?

• Alleen
• Fluisterstem met buurman/vrouw

Wat?

• teken de drie stappen van het inkolingsproces in drie stripkaders

Lesboek blz. 50-51

Upload een foto van je tekening

Opdracht inkolingsproces

Opdracht inkolingsproces

Bron 43 inkolingsproces

Lesboek blz. 50-51

Aardgas

Lesboek blz. 50-51

Steenkool

Als je het nieuws via krant, tv, radio of

internet ook maar een beetje volgt, dan kom

je veel berichten tegen die op de een of andere

manier met energie te maken hebben.

Vaak gaan die berichten over problemen die

met energie te maken hebben.

Noem twee dingen die nu in

het nieuws zijn over energie. Raadpleeg

internet, TV of krant. Vermeld de bron!

1. Noteer eerst de titel
2. Noteer dit is in het nieuws omdat: + uitleg
3. Noteer de bron:

1. Noteer eerst de titel
2. Noteer dit is in het nieuws omdat: + uitleg
3. Noteer de bron:

Waarom vinden we in Nederland alleen in het noorden aardgas in de bodem?

Dagbouw - ENCI groeve

Schachtbouw - schacht 4 staatsmijn Emma

Dagbouw

• Gesteente aan de oppervlakte
• graafmachines
• ontstaan gigantische kuilen → aantasting van milieu

schachtbouw

• gesteente dieper dan 300 meter
• verticaal naar beneden
• duur
• gevaarlijk
• ongezond → stoflongen, lawaai, hoge temperaturen 

leg in je eigen woorden uit wat het verschil tussen dagbouw en schachtbouw is

Noem een voordeel en een nadeel van dagbouw.

Welke soort
mijnbouw is op de
afbeelding te zien?

1. dagbouw
2. schachtbouw

Check-in duo's - eerste fase

Wat?

• Nakijken §7

Hoe?

• Samen tot één antwoord komen
• Fluisterstem

www.rijksoverheid.nl