H2 §8 Brandstof uit de diepte

Hoofdstuk 2
§8 Brandstof uit de diepte
Pak je:
  • lesboek + schrift open op tafel
  • opdrachtenboek
Lesboek blz. 50-51
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 34 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Hoofdstuk 2
§8 Brandstof uit de diepte
Pak je:
  • lesboek + schrift open op tafel
  • opdrachtenboek
Lesboek blz. 50-51

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Planning
Leerdoelen
Instructie
padlet
Terugblik
Lesboek blz. 50-51

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
  • De leerlingen kunnen in eigen woorden het inkolingsproces uitleggen.
  • De leerlingen kunnen uitleggen wat een dalingsgebied is.
  • De leerlingen begrijpen waarom aardgas niet uit de bodem ontsnapt.
  • De leerlingen kunnen het verschil uitleggen tussen reservoirgesteente en moedergesteente.
  • De leerlingen kunnen het verschil uitleggen tussen dagbouw en schachtbouw. 



Lesboek blz. 50-51

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

0

Slide 4 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Een indeling van de geschiedenis in geologische tijdperken.
Geologische tijdschaal
Lesboek blz. 50-51

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoelang leven wij mensen al op aarde?

Slide 6 - Tekstslide

prokaryoten en eukaryoten zijn organismen
Ontstaan steenkool
  • 299 - 359,2 miljoen jaar geleden
Lesboek blz. 50-51

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ontstaan steenkool
'Nederland' was een moeraslandschap.

Gelegen rond de evenaar

Lesboek blz. 50-51

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Video - opdracht
Hoe?
  • Alleen in stilte
Wat?
  • Noteer de drie stappen van het inkolingsproces.
Lesboek blz. 50-51

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Inkolingsproces
Stap 1:
Bomen en planten sterven af. Afgestorven plantenresten verteren niet onder moeraswater. Er ontstaat veen.

Stap 2:
Het gebied daalt. Rivieren en zee zetten dikke lagen zand en klei af. Het veen komt dieper te liggen. Druk en temperatuur stijgen. Het veen verandert in bruinkool. 

Stap 3:
Door nog meer toename van druk worden water en gassen uit het veen geperst. Hierdoor krijgen we door de tijd steenkool. 

Lesboek blz. 50-51
timer
7:00

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Slide 12 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Dalingsgebied
  • een gebied dat miljoenen jaren lang wegzakt en wordt opgevuld met sedimenten.
Lesboek blz. 50-51

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht inkolingsproces
Hoe?
  • Alleen
  • Fluisterstem met buurman/vrouw
Wat?
  • teken de drie stappen van het inkolingsproces in drie stripkaders
Lesboek blz. 50-51

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht inkolingsproces

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht inkolingsproces

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bron 46 inkolingsproces
Lesboek blz. 50-51

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aardgas
Lesboek blz. 50-51
Steenkool

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom vinden we in Nederland alleen in het noorden aardgas in de bodem?

Slide 19 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Als je het nieuws via krant, tv, radio of
internet ook maar een beetje volgt, dan kom
je veel berichten tegen die op de een of andere
manier met energie te maken hebben.
Vaak gaan die berichten over problemen die
met energie te maken hebben.

Noem twee dingen die nu in
het nieuws zijn over energie. Raadpleeg
internet, TV of krant. Vermeld de bron!

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1. Noteer eerst de titel
2. Noteer dit is in het nieuws omdat: + uitleg
3. Noteer de bron:

Slide 21 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

1. Noteer eerst de titel
2. Noteer dit is in het nieuws omdat: + uitleg
3. Noteer de bron:

Slide 22 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen - terugblik
  • De leerlingen kunnen in eigen woorden het inkolingsproces uitleggen.
  • De leerlingen kunnen uitleggen wat een dalingsgebied is.
  • De leerlingen begrijpen waarom aardgas niet uit de bodem ontsnapt.



Lesboek blz. 50-51

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dagbouw - ENCI groeve
Schachtbouw - schacht 4 staatsmijn Emma

Slide 24 - Tekstslide

Dagbouw: de winning van steen- en bruinkool in de openlucht.
Schachtbouw: winning van steenkool door aanleg van verticale en horizontale gangen.

Ten eerste moeten verschillende technische problemen overwonnen worden, zoals de afvoer van het grondwater en de circulatie van lucht. Dit eerste vereist pomp- en/of bevriezingsinstallaties; om aan het tweede te voldoen worden er bij grote diepte gewoonlijk meerdere schachten geboord, zodat er een luchtinlatende en luchtuitlatende schacht is.
Ook is de productieprijs hoger. Dat komt doordat de arbeiders, grondstoffen en materiaal steeds naar beneden of omhoog gebracht moeten worden en dat kost veel energie. Niettemin hebben de meeste schacht- en diepbouwmijnen een eigen energiecentrale.
Ook het risico op dodelijke ongevallen is groter. Als de mijngangen niet voldoende gestut zijn, kunnen ze onder het enorme gewicht van de bovenliggende grond inzakken. In koolstofhoudende lagen kunnen er bovendien gassen voorkomen die snel ontbranden (zoals aardgas of methaangas). Mijngasexplosies zijn erg gevaarlijk, zie bijvoorbeeld de Mijnramp van Marcinelle.
Door de enorme druk zijn de ondergrondse lagen samen gedrukt en vergruisd. Bij het losmaken van die lagen komt er dus veel stof vrij. Sommige stofdeeltjes worden door het slijm uit de longen gehaald, maar dat gebeurt niet bij bijvoorbeeld steengruis. Op lange termijn leidt dat tot stoflongen.

Dagbouw
  • Gesteente aan de oppervlakte
  • graafmachines
  • ontstaan gigantische kuil

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

schachtbouw
  • gesteente dieper dan 300 meter
  • verticaal naar beneden
  • duur
  • gevaarlijk
  • ongezond → stoflongen, lawaai, hoge temperaturen 

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 27 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Welk land heeft de grootste steenkoolvoorraad?

Slide 28 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Noem twee landen die per inwoner veel steenkool verbruiken.

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Waar in Nederland is dit?
Waarom is dat daar?

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Check-in duo's - eerste fase
Wat?
  • Nakijken §8
Hoe?
  • Samen tot één antwoord komen
  • Fluisterstem
timer
10:00

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Padlet -  de mijnen
Wat?
  • Padlet invullen over gekozen onderwerp
Hoe?
  • in duo
  • fluisterstem
timer
10:00

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies