Leesvaardigheid leesstrategie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Deze les

• Leesstrategieën.
• kernzin/hoofdzaken/bijzaken

Lesdoel: je weet aan het eind van de les wanneer je welke strategie toepast bij het lezen van een tekst.

Tekstsoort

Er zijn verschillende tekstsoorten

• informerende tekst: nieuwsbericht, sportverslag,m interviewverslag
• overtuigende tekst: bespreking van een film of app, ingezonden brief 
• amuserende tekst: strip, roman, toneelstuk
• activerende tekst: advertentie, poster/affiche

Verschil onderwerp en hoofdgedachte; weet je het nog?

onderwerp	hoofdgedachte
vind je, door te kijken naar het tekstgeraamte	vinden met nauwkeurig lezen
een woord of paar woorden	een hele zin let op: geen vraagzin!
waar de tekst over gaat	wat de schrijver over het onderwerp wil vertellen
geen ww!

De leesstrategieën

De manier waarop we een tekst lezen hangt af van onze bedoelingen met de tekst. Je kan één tekst op verschillende manieren lezen, maar dan telkens met een verschillend doel.

Die verschillende manieren van lezen noemen we leesstrategieën.

Je wilt een graag een wat moeilijkere tekst lezen, hoe pak je dat aan?
Schrijf dit op, er is geen goed of fout!

Leesstrategieën

De volgende vijf strategieën moet je (uiteindelijk) kennen:

1. voorspellen
2. ophelderen
3. vragen stellen
4. samenvatten
5. terugkijken

Voorspellend

Doel: Snel vaststellen of een tekst bruikbaar is.

1. Lees de titel;
2. Bekijk plaatjes en opvallende woorden;
3. Bekijk de anders gedrukte woorden;
4. Lees de eerste alinea;
5. Lees de tussenkopjes;
6. Bekijk de bron.

De leesstrategie waarbij je de titel, inleiding, tussenkopjes en bron leest en de plaatjes bekijkt, noemen we

1. studerend lezen
2. zoekend lezen
3. intensief lezen
4. voorspellend lezen

Welke strategie gebruik je bij het leren van een toets

1. Globaal lezen
2. Voorspellen
3. Zoekend lezen
4. Samenvatten

Met welke leesstrategie begin je als je een tekst voor je krijgt?

1. voorspellen
2. ophelderen
3. vragen stellen
4. terugkijken

Welke leesstrategie gebruik je om de betrouwbaarheid te beoordelen?

1. oriënterend lezen
2. globaal lezen
3. intensief lezen
4. kritisch lezen

Kernzin, hoofd- en bijzaken

Instructie hoofdzaken en bijzaken

In elke tekst staat belangrijke en minder belangrijke informatie:

• Hoofdzaken geven de belangrijkste informatie over het onderwerp van de tekst.
• Bijzaken geven minder belangrijke informatie. Ze maken de hoofdzaken in de tekst duidelijker (voorbeeld, herhaling of uitleg).

Instructie kernzin

In een alinea staat bijna altijd een kernzin: de belangrijkste informatie van de alinea:

• Vaak is de kernzin de eerste zin van de alinea.
• De andere zinnen zijn een toelichting (uitleg of voorbeeld) bij de kernzin.

Samenvatten van een tekst

stap 1: lees de tekst goed door

stap 2: onderstreep de hoofdzaken ->let op voorkeursplaatsen

stap 3: noteer de belangrijkste info uit de tekst

De hoofdzaak van een alinea staat vaak in de kernzin van de alinea.

1. juist
2. onjuist

De kernzin is de belangrijkste zin van de alinea

1. juist
2. onjuist

hoofdzaken

bijzaken

kernzin

samenvatting

deelonderwerp

globaal lezen

Je leest de eerste en aatste zin van elke alinea lezen

onderwerp van een alinea

de belangrijkste informatie uit de tekst

belangrijkste zin van de alinea

zijn minder belangrijk in een tekst (toelichting, uitleg, voorbeelden)

staan in de kernzinnen, inleiding of slot

Opdracht

Ga naar blz. 61 en begin met het voorbereiden van de toets. Je mag fluisterend ;) samenwerken, 

Hiervoor heb je tot 13.55 uur

Daarna oefenen met het lezen van een tekst en beantwoorden van vragen.