T3H Les 16

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Was ist ein Modalverb?

Een modaal werkwoord  (Modalverb)

• Modale ww geven een noodzakelijkheid, waarschijnlijkheid, mogelijkheid of wenselijkheid aan. 

Also dies sind ...

• dürfen   (= mogen)
• können (= kunnen)
• müssen (= moeten als noodzaak)
• wollen  (= willen)
• wissen (= weten - geen modaal ww, maar net zo vervoegd)

Modalverben auf Deutsch:

wissen

Wat zijn de verschillen?

1. ich  en  er/sie/es  hebben geen uitgang

2. in het enkelvoud staat een andere klinker dan in het meervoud (behalve sollen)

Bij welke vorm hebben modale werkwoorden geen uitgang?

1. ich en du
2. ich en er/sie/es
3. ich en wir
4. er/sie/es en ihr

Du ...(moet)... zuhören.

1. musst
2. sollst
3. müsst
4. sollt

wollen, jullie

1. ihr wollen
2. ihr wollt
3. ihr wolle
4. ihr willt

können - du ....

1. kannst
2. könnt
3. könnst
4. kennst

Sollen oder müssen?

1. Soll ich das Fenster öffnen
2. Muss ich das Fenster öffnen?

mogen

1. Er mag schon rauchen
2. Er darf schon rauchen
3. Er soll schon rauchen
4. Er muss schon rauchen

mogen

1. Ich mag ihn sehr
2. Ich darf ihn sehr

Er (wissen)

1. weiß
2. weiße
3. wiss

Zou willen

1. Magst du Eis?
2. Möchtest du Eis?

Ich kann Deutsch sprechen.

Lisa mag einen Apfel.

Der Hund darf hier reingehen.

Möchten Sie etwas essen?

Paul will zu Lisa gehen.

Pia muss dringend zur Toilette.

"Du sollst deine Zähne putzen!"

Ich (können, tt) ……………. dir helfen.

Er(wissen, tt) …….. noch nicht so viel.

Er (wollen, tt) ……. nachher einkaufen gehen.

Ihr (sollen, tt) ……... eure Hausaufgaben machen.

Du (dürfen, tt) ……… heute früher nach Hause gehen.

Ihr (sollen, tt) ……... eure Hausaufgaben machen.

Imperativ

Was war das?

Bij welke personen kun je dit gebruiken?

Imperativ (gebiedende wijs)

Vorm van een werkwoord dat gebruikt wordt in zinnen waarmee een gebod of bevel wordt uitgedrukt. 

Tegen 1 persoon: du vorm

Tegen meerdere personen: ihr vorm

Beleefdheidsvorm: Sie vorm

Uitzondering sein

sei 

seid

seien Sie

Toepassing

Met de gebiedende wijs gebieden wij iemand iets te doen!

Beispiel:

Halten Sie!Steigen Sie ein!Fahren Sie mich zum Bahnhof!

3- vormen

gebiedende wijs- ev

gebiedende wijs- mv

gebied. wijs- beleefdheidsvorm

Gebieden wijs e.v

Deze wordt gevormd door de stam van de  -du- vorm te nemen.

Soms met -e bij werkw met een d-t / m-n in de stam

Beispiel:Antworte, bitte- Atme durch!Waarom -du vorm?ich sprechedu sprichst-> geb.wijs enk wordt-> sprich!

Gebiedende wijs -mv

Voor deze vorm gebruik je de -IHR vorm

-Sprecht Kinder!

-Hört mich AN (luister naar mij)

-atmet!  (adem!)

(ihr vorm is stam plus -t )

Beleefdheidsvorm

Dit is de -u vorm.

Hele werkwoord+ Sie

Dus:

Schlafen Sie,  

Atmen Sie, Herr Aan het Rot

samengevat

e.v= stam du- vorm       (Let op! +e bij stam op d/t, m/n)

m.v= ihr- vorm

Beleefdheidsvorm= hele werkwoord+ Sie

Mal üben!

Beleefdheid (kommen) ...
Komt u naar huis

1. kommt nach Hause
2. kommen Sie nach Hause
3. kommt Sie nach Hause
4. kömmen Sie nach Hause

lassen(=laten)
... mich in Ruhe, Peter!

1. lasst
2. lasse
3. lass
4. lassen Sie

Let op!

Bij een stam op een d,t

krijg je een extra-e

antworten- antwort-> ihr antwort-et

warten (=wachten)
Ilse und Erika, .... auf mich!

1. warten
2. wart
3. warst
4. wartet

gebied. wijs e.v van sprechen

1. sprech
2. sprecht
3. sprich

gebied. wijs beleefdheidsvorm
denken

1. denken
2. denk
3. denken Sie

gebied. wijs beleefdheid
sprechen

1. spricht
2. sprechen Sie
3. sprechen

Wat is er nu anders?

             zwak werkwoord:            modaal  werkwoord 'können':

ich               wohn e                          ich                kann -

du                wohn st                         du                kann st

er/sie/es   wohn t                           er/sie/es    kann -

wir               wohn en                        wir                könn en

ihr                wohn t                            ihr                könn t

sie/Sie       wohn en                         sie/Sie       könn en

Vergelijk de stamvorm en de uitgangen

Bij een modaal werkwoord in het Duits:

• Enkelvoud (ich, du, er/sie/es) verandert de stamklinker
  
• Ich + er/sie/es krijgen geen uitgang