5.2 Formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Inversie

Foutieve inversie

Er vindt inversie plaats terwijl dit eigenlijk niet mag. Gebeurt vaak na de voegwoorden en en maar.

Foutief:

Vorige week was hij ziek en zijn we daarom nog niet klaar met de opdracht.

Correct:

Vorige week was hij zieken we zijn daarom nog niet klaar met de opdracht.

Incongruentie (congruentiefout)

Het onderwerp en de persoonsvorm van een zin staan niet in hetzelfde getal:

De lading boomstammen werden naar de werkplaats getransporteerd.

De lading is enkelvoud.

Een aantal voorbeelden

Noteer de juiste vorm. De voorbeelden komen op hoog tempo langs.

Bespreking

En? Wat is het goede antwoord?

Aan de slag

Opdracht 13 & 14

Huiswerk voor vrijdag

Opdracht 15. p. 107

Correcte samentrekking

1. Thomas kreeg een telefoon en Thomas kreeg een playstation cadeau.

2. Thomas kreeg een telefoon en een playstation cadeau.

Foutieve samentrekking

1. Het weggelaten woord heeft een andere betekenis dan het woord dat er nog staat.

Jenny gaf haar man de jam en haar zoontje een pak slaag

Foutieve samentrekking

2. Het weggelaten deel heeft een andere grammaticale functie dan het deel dat er nog staat.

Zij heeft haar vriendin opgebeld en gezegd dat ze niet komt.

Foutieve samentrekking

3. Het weggelaten deel heeft een ander getal dan het deel dat er nog staat.

Hier wordt vaak ingebroken en verschillende auto's vernield.

Even oefenen

1. De gescheiden man keek vooral uit naar nieuwe relaties,maar daardoor nauwelijks om naar zijn kinderen.

2. Onze vertrekkende directeur wordt straks door deburgemeester toegesproken en een korte vakantiereis naar de Seychellen
aangeboden.

3. De pinkerstdagen beloven heel zonnig te worden en gaan wedus maar doorbrengen in onze stacaravan aan de kust.

4. Zo'n documentaire over Rusland vind ik erg interessant en zou ik nog wel een keer willen zien.

Aan de slag

Opdracht 17 p. 108

Hoe zat het ook alweer?

Terwijl ik naar de les Nederlands loop, check ik mijn whatsappberichten.

Hoofdzin/bijzin?

Terwijl ik naar de les Nederlands loop, check ik mijn whatsappberichten.

Hoofdzin: check...whatsappberichten
bijzin: (terwijl)...loop

samengestelde zinnen:
Hoofdzin en bijzin?

De hoofdzin kun je herkennen aan:
Onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar. Er past geen woord tussen.
Bij een bijzin kan er wel een zinsdeel tussen staan.

Beknopte bijzin

Bijzin zonder onderwerp.

Luid zingend liep ze naar de les.

Wat is het verborgen onderwerp?

Welke bijzinnen zijn beknopt?

1. Na het gat ontdekt te hebben waarschuwde hij de dijkbewaking

2. Terwijl ik de hond uitliet bekeek ik de bomen.

3. Uit de wind gehouden kon hij de eindstreep halen

Foutieve beknopte bijzin

Het verborgen onderwerp is niet hetzelfde als het onderwerp in hoofdzin.

Na koffie gedronken te hebben, reed de bus verder

Aan de slag

Opdracht 18. p. 108

Huiswerk

Opdracht 19 p. 108

Leesboek meenemen voor stillezen.