5.4 - A - Het ontstaan van Staten

H5, §5.4           Staatsvorming
Het ontstaan van zelfstandige staten na het uiteenvallen van het West-Romeinse Rijk SPQR
1 / 11
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

In deze les zitten 11 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

H5, §5.4           Staatsvorming
Het ontstaan van zelfstandige staten na het uiteenvallen van het West-Romeinse Rijk SPQR

Slide 1 - Tekstslide

Wat is ook weer een 'geldeconomie'?

Slide 2 - Open vraag

Slide 3 - Video

Leerdoelen vandaag
  • Je kunt de belangrijkste gevolgen opnoemen van de opkomst van de geldeconomie. 

  • Je kunt uitleggen waarom de paus en vorsten in de late middeleeuwen een conflict hadden met elkaar

Slide 4 - Tekstslide

Vandaag bespreken
  • Vorsten, ambtenaren en huurlegers
  • Steeds meer centraal bestuur
  • Ruzie tussen paus en vorsten
  • Zelfstandig werken
  • Afsluiting 

Slide 5 - Tekstslide

Vorsten, ambtenaren en huurlegers
  • Koningen hadden weinig meer te zeggen over de steden. Alleen via belasting konden zij profiteren van de rijkdom. 
  • Gevolg I: Koningen konden ambtenaren in dienst nemen die hielpen bij het bestuur. 
  • Gevolg II: koningen konden een huurleger betalen zonder het leenstelsel. 
  • Voordelig!

Slide 6 - Tekstslide

Meer centralisatie qua bestuur
  • Vorsten trekken niet meer rond, maar besturen hun gebied vanuit één plek. Je noemt dit een centraal bestuur. 
  • Vanuit hier werd er rechtgesproken, wetten uitgevaardigd en belastingen geïnd. 
  • De koning kreeg veel verzet hier tegen. 
  • Zo ontstonden de eerste staten

Slide 7 - Tekstslide

Ruzie tussen paus en vorsten
  • Vorsten benoemden bisschoppen die het rijk voor hen bestuurden. (zij mochten niet trouwen).
  • De paus vond dat hij als enige bisschoppen mocht benoemen. 
  • Daarna kwam er een scheiding tussen kerk en staat: de paus bemoeide zich alleen met de kerk, de vorst bestuurde het land (= 'investituurstrijd')
  • Cuis Regio, Euis religio (waar een vorst de baas is, bepaalt de vorst welke godsdienst

Slide 8 - Tekstslide

Dalton vaardigheid: Zelfstandig werken
  • We lezen gezamenlijk de paragraaf. 

  • Aan de slag met opdrachten 4 t/m 11.
  • Gereed? Dan aan de slag met samenvatten

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Video

Maak de juiste combinaties
Bestuur vanuit één gebied
Een land met duidelijke grenzen
Geld is het belangrijkste betaalmiddel
Conflict tussen paus en vorst wie bisschoppen mag benoemen
Leger van soldaten die zijn ingehuurd
Centralisatie
Staat
Huurleger
Geldeconomie
Investituurstrijd

Slide 11 - Sleepvraag