Inleiding fin de siècle

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Planning

1. Komende lessen en info toets p3

2. middeleeuwen / renaissance / 18e eeuw / 19e eeuw

3. inleiding fin de siècle

4. video fin de siècle

5. bestuderen en samenvatten par. 40 + 41

Koppel de begrippen aan de juiste periode.

middeleeuwen

renaissance

18e eeuw

19e eeuw

fin de siècle

gemeenschapskunst

realisme

rationalisme

romantiek

impressionisme

naturalisme

elegie

classicisme

empirisme

imaginair reisverhaal

Fin de siècle 1875-1914

In de periode 1875 – 1914 ontstond het moderne Europa.

van agrarische samenlevingen -> industriestaten

drie moderne politieke hoofdstromingen:

liberalen, confessionelen en socialisten.

Fin de siècle 1875-1914

Oorzaken ontstaan modern Europa:

Technische vernieuwingen

telefoon, gloeilamp, benzinemotor etc.

 Grote economische groei ->

Kapitalisme in zijn puurste vorm

Fin de siècle 1875-1914

Kapitalisme leidde zowel tot enorme wantoestanden als tot verbetering van het lot van de arbeiders.

Enerzijds wilde men zo goedkoop mogelijk blijven produceren en moesten de loonkosten laag blijven.

Anderzijds begon men in te zien dat men beter kon concurreren met gezonde en geschoolde arbeiders.

Gevolg: opkomst socialisme / sociale wetgeving

Fin de siècle 1875-1914

In de cultuurgeschiedenis wordt de periode 1875-1914 het 

Fin de siècle genoemd.

Het was een soort afsluitende periode, waarin tegelijkertijd de kiemen van een nieuwe periode aanwezig zijn.

Fin de siècle 1875-1914

Onrust door:  

Socialisme

Charles Darwin: evolutietheorie

Freud: onderbewuste

Het onderbewuste is dat deel van de geest dat wij niet onder controle hebben maar dat een groot deel van ons denken en handelen bepaalt.Dit alles tastte het wereldbeeld en de gevestigde orde aan.

Dit alles tastte het wereldbeeld en de gevestigde orde aan.

Fin de siècle 1875-1914

Anderzijds: zelfvoldaanheid

Industriële revolutie

Economische groei

In de natuurwetenschappen was men van mening dat het echte werk nu wel gedaan was. Men vond dat de ‘fysica’ klaar was.

Fin de siècle 1875-1914

Door enerzijds de angst voor het nieuwe en anderzijds de zelfvoldaanheid met wat al bereikt is, ontstond het 

Fin de siècle-gevoel: men stond aan het eind van een grote cultuurperiode en op de drempel van een nieuwe onbekende eeuw die met angst en verwachting tegemoet werd gezien.

Fin de siècle 1875-1914

Deze ‘dubbele’ houding leidde vaak tot een vlucht uit de realiteit (escapisme) in een wereld van kunst, overbeschaving, luxe en genotzoekerij. (bohémiens)

Het fin de siècle wordt ook wel 

la belle époque (het mooie tijdperk) genoemd.

Fin de siècle 1875-1914

In de kunst kwam het escapisme tot uiting als estheticisme: de opvatting dat kunst uitsluitend iets moois dient te zijn en geen andere functie dan kunst mag hebben.

L’art pour l’art: kunst omwille van de kunst. Het gaat niet om de inhoud maar om de vorm!

Impressionisme

Het impressionisme is een voortzetting van en een reactie op het realisme van de 19e eeuw.

Impressionisme

Impressionisme: de kunstenaar probeert de zintuiglijke indrukken (impressies) van kleur, licht en vorm weer te geven; hij probeert niet de werkelijkheid weer te geven, maar de werkelijkheid zoals hij ze ervaart.

Impressionisme

Het impressionisme is nauw verbonden met het estheticisme: 

onderwerp, ideeën en sociale relevantie zijn van minder belang. Het gaat om de sfeer van het uitgebeelde.

Impressionisme

Hoofddoel van de schilders was het vastleggen van de wisselende effecten van licht en kleur. Dit leidde tot een andere schildertechniek.

Impressionistische kunstenaars: o.a. Manet, Renoir, Monet, Rodin.

Impressionisme

Het zo nauwkeurig mogelijk uitbeelden van nuances, indrukken en gevoelens gebeurde in de literatuur door het toepassen van bepaalde stijlmiddelen.

Mei - 

Herman Gorter

Impressionisme

Stijlmiddelen:

Het gebruik van veel bijvoeglijk naamwoorden;

Het gebruik van neologismen (nieuwe woorden);

Het gebruik van archaïsmen (ouderwetse woorden);

Het gebruik van beeldspraak;

Het gebruik van alliteraties en enjambementen.

Impressionisme

Het literaire impressionisme is vooral een poëziestroming.

Proza met impressionistische kenmerken werd woordkunst of lyrische proza genoemd.

Huiswerk

Bestuderen en samenvatten par. 40 + 41 Dautzenberg

Op de Classroom komt te staan wat je dinsdag en vrijdag in de les moet doen als je online les hebt. Op school zijn de spreekbeurten! 

Di 18 mei: Sophie, Rosanne, Rodin, Meya, Rick