5.5 Gaswisseling, opname en transport bij planten dl1

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H5.5 Zelfstudieles

- Lees eerst H5.5 goed door

- Vervolg de LessonUp en beantwoord de gestelde vragen

Huiswerk voor vrijdag:

- Examenvraag na de uitleg

- Opdrachten : 66, 69, 72, 82

Dit IS een les, als je het niet serieus neemt moet je de les inhalen op een ander moment

Nectar H5 Planten

Deze les: 

- §5.5 Gaswisseling, opname en transport bij planten dl1

Huiswerk: 

- Opdracht 66 t/m 71 van §5.5

Leerdoelen §5.4

1. Je legt uit hoe fotosynthese de basis vormt voor voortgezette assimilatie en dissimilatie bij planten.
2. Je herkent de voorwaarden voor het fotosyntheseproces.  
3. Je vergelijkt bruto- en nettoproductie bij planten en benoemt de samenhang tussen hun assimilatie- en dissimilatieprocessen.

Planten gebruiken glucose als...

1. Brandstof
2. Bouwstof
3. Brandstof en bouwstof

Via de huidmondjes van het blad kunnen zuurstof en koolstofdioxide de plant in en uit

1. Waar
2. Niet waar

Welke formule voor fotosynthese klopt?

1. 6 O2+ 6 H2O-> lichtenergie + C6H12O6 + 6 CO2
2. 6 CO2 + 6 H2O -> lichtenergie + C6H12O6 + 6 O2
3. 6 CO2 + 6 H2O + lichtenergie -> C6H12O6 + 6 O2
4. 6 O2+ 6 H2O + lichtenergie -> C6H12O6 + 6 CO2

Wat houdt voortgezette assimilatie in?

Aanwezigheid van zonlicht is de enige mogelijk beperkende factor bij fotosynthese

1. Waar
2. Niet waar

De nettoproductie houdt in: alle glucose die...

1. ...een plant produceert
2. ...een plant produceert en zelf gebruikt
3. ...een plant produceert die een plant niet zelf gebruikt
4. ...een plant produceert zonder de glucose die hij opneemt

Hoe groot is de O2 productie door fotosynthese bij verlichtingssterkte R ?

1. 0,25
2. 0,50
3. 0,75

Producenten staan aan de basis van elke voedselketen!

Leerdoelen §5.5

1. Je beschrijft de gaswisseling bij planten en legt uit hoe planten hun waterbalans onder verschillende omstandigheden handhaven. 
2. Je beschrijft hoe planten water en voedingszouten in plantenwortels opnemen en transporteren. 
3. Je vergelijkt de transportroute van planten voor water en mineralen met de sapstromen voor organische stoffen. 

Hoe beschermen woestijnplanten zich tegen uitdroging?

Hoe kan een plant zich beschermen tegen uitdroging?

1. dikke waslaag, weinig huidmondjes,behaarde bladeren
2. verzonken huidmondjes behaarde bladeren, dikke waslaag
3. klein bladoppervlak huidmondjes onderkantblad,
4. zowel a,b als c

Planten

Aanpassingen aan droogte:

 - minder huidmondjes

- tijdelijk huidmondjes sluiten 

- waslaag over bladeren

- alleen in 's nachts huidmondjes openen.

Water en mineralen - verdamping

Verdamping in de bladeren zorgt voor een aanzuigende werking en levert een deel van de kracht die nodig is om water omhoog te pompen in een boom.

Opname van water

Transport in houtvaten

Transport van water en mineralen vanaf wortels omhoog

-> stuwende kracht door:

• verdamping via huidmondjes zorgt voor zuigkracht
• worteldruk: nitraat en fosfaat actief opgenomen, hierdoor hogere osmotische waarde, die water uit bodem trekt

Houtvaten

• vervoeren water en mineralen
• van wortel naar blad

water omhoog gepompt door: worteldruk, capillaire werking, verdamping

Bastvaten

• vervoeren water en organische stoffen (sacharose) 
• van blad naar de rest van de plant

waterdruk door osmose

Transport door bastvaten

Transport door bastvaten vindt plaats onder invloed van drukverhoging door osmose bij cellen die suikers maken en drukverlaging door osmose bij cellen die suikers opnemen.

Bij te veel waterverlies

woestijnplant

Kleine bladeren, groene stengel, haren, overdag huidmondjes sluiten

   alle planten: 

huidmondjes sluiten

Gevolg?

Afbeelding 3 toont een dwarsdoorsnede van een tak.

Welke van de letters geeft/geven bastvaten aan?

Afbeelding 3 toont een dwarsdoorsnede van een tak.

Welke van de letters geeft/geven houtvaten aan?

Leerdoelen §5.5

1. Je beschrijft de gaswisseling bij planten en legt uit hoe planten hun waterbalans onder verschillende omstandigheden handhaven. 
2. Je beschrijft hoe planten water en voedingszouten in plantenwortels opnemen en transporteren. 
3. Je vergelijkt de transportroute van planten voor water en mineralen met de sapstromen voor organische stoffen. 

Examenopdrachten

Gele pagina's geven informatie aan die gebruikt moet worden

Hierna volgt de vraag en de plek waar het antwoord kan worden ingevuld

Groenten telen op Mars

Wouter onderzoekt voor zijn profielwerkstuk de mogelijkheid om
voedselgewassen te verbouwen op Mars. Hij raakte geïnteresseerd nadat
hij een nieuws-item zag waarin ecoloog Wieger Wamelink van
Wageningen Universiteit vertelt met succes tomaten, bonen, worteltjes en
aardappelen te hebben gekweekt op ‘marszand’. Nadat Wouter contact
opnam met de onderzoeker, kreeg hij marszand om zelf enkele
experimenten mee uit te voeren.

Groenten telen op Mars

Naast de samenstelling van de bodem zijn er op Mars nog meer abiotische factoren die de plantengroei zullen beïnvloeden. De gemiddelde temperatuur op Mars is –55 °C. De luchtdruk op Mars is zeer laag, waardoor water heel snel zal verdampen via de huidmondjes.
Ook de samenstelling van de atmosfeer is anders dan op aarde (tabel 1).

Examenvraag

Het verschil in abiotische factoren heeft gevolgen voor processen in de plant. Hierover worden drie uitspraken gedaan:

1. Door de samenstelling van de Mars-atmosfeer zullen de huidmondjes van planten op Mars langer open moeten zijn dan op aarde.
2. Zuurstof vormt op Mars een beperkende factor voor de fotosynthese.
3. De temperatuur vormt op Mars een beperkende factor voor de enzymactiviteit in planten.

2p 9) Schrijf de nummers 1, 2 en 3 onder elkaar en noteer erachter of de
betreffende uitspraak juist of onjuist is.

Schrijf de nummers 1, 2 en 3 onder elkaar en noteer erachter of de betreffende uitspraak juist of onjuist is.