KT1 - Bijnieraandoeningen

• KT1 theorie
• MBO
• Studiejaar 1

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Module 3B

Leerjaar 1

Lesindeling

1. Welkom + osiris
2. Vorige les 
3. Lesindeling en Lesdoelen 
4. Theorie Bijnieren
   
5. Afsluiting + huiswerk 
   

Vorige les

Overgooien! 

Laat de studenten in een cirkel staan en laat ze een bal overgooien. de studnet die de bal valt beantwoord de vraag: Zorg dat er een beetje tempo in zit. 

1. Wat is het verschil tussen diabetes type 1 en 2?

2. Welke symptomen horen bij diabetes en hoe kun je deze verklaren?

3. Waarom moeten patiënten met diabetes hun voeten controleren?

4. Waarom krijgen patiënten met DM2 meestal geen insuline toegediend?

5. welke soorten insuline ken je?

6. wat is de nuchtere glucosewaarde? (referentie)?

7. wat is de niet-nuchtere glucosewaarde (referentie)?

8. wat is de stofnaam van de merknaam novorapid? (insuline aspart)

9. wat is een bijwerking van insuline therapie? (hypo)

10. waar wordt glycogeen opgeslagen?

11. welk hormoon is betrokken bij de bloedsuiker?

12. wat is glucagon?

13. wat is glycogeen?

14. wat is glucose?

15. wat zijn de symptomen van een hypo

16. wat zijn de symptomen van een hyper

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Uitleggen welke functie de bijnieren hebben en wat er gebeurt als de bijnieren te hard of niet hard genoeg werken. 

Bijnieren: glandulae suprarenales

2 kleine organen boven op de nieren. 

Bijniermerg produceert adrenaline 

• zorgt dat het lichaam klaar is voor vechten/vluchten

Bijnierschors produceert corticosteroïden 

Dit is een verzamelnaam voor verschillende hormonen

• Aldosteron: Verhoogt bloeddruk via heropname van zout(mineraalhuishouding)
• Cortisol: (stresshormoon) Verhoogt bloedsuikerspiegel en remt ontstekingsreacties en is betrokken bij stofwisseling
• Geslachtshormonen: Androgenen (mannelijk) en oestrogenen

Een bijnier bestaat uit een binnenste gedeelte (merg) en een buitenste gedeelte (schors).

Wat zou er gebeuren als de bijnieren te hard werken?

Syndroom/ziekte van Cushing

Syndroom/ziekte van Cushing: Teveel Cortisol (stresshormoon) in het bloed

• Door goedaardige tumor op hypofyse (ziekte)
• Door (bijnier)tumoren, gebruik van corticosteroïden of stress (syndroom)

Symptomen:

• Toename van vet in gezicht en romp
• Verhoogde bloedsuiker 
• Snel blauwe plekken en striae
• Vermoeidheid en depressie

• Spier- en gewrichtsklachten
• Dunne armen en benen

corticosteroiden gebruik je bij chronische aandoeningen, bijv reuma of copd/astma

En dan?

Diagnostiek:

• Urineonderzoek
• Beeldvorming (MRI of CT)

Behandeling:

• Operatie van hypofyse/bijnier
• Bestraling
• Minderen met medicatie

En als ze niet hard genoeg werken?

Ziekte van Addison

Ziekte van Addison: Te weinig Cortisol en Aldosteron in het bloed

• Door onvoldoende werking van bijnierschors (auto-immuunziekte)
• Door onvoldoende aansturing van hypothalamus/hypofyse

Symptomen: 

• Lage bloeddruk, lage bloedsuiker
• Bruine/witte verkleuring van de huid
• Vermoeidheid, zwakte
• Misselijkheid, braken, gewichtsverlies

Addison Crisis

Levensbedreigende situatie:

• Plotselinge verergering van klachten door stress: cortisol daalt te snel...
  
  

Symptomen:

• lage bloeddruk, snelle hartslag
  
• snelle ademhaling, zweten
• lage bloedsuikers
  
• kans op een beroerte, hersenschade
• kans op een hartaanval, orgaan falen en coma

Jicht - opdracht

Open op de volgende pagina thuisarts.nl. Jij gaat een patiënt voorlichting geven over Jicht. Jicht is geen aandoening van het hormoonstelsel maar kan wel goed behandeld worden met medicatie die gemaakt is van bijnierschorshormonen. 
Om de voorlichting goed te kunnen geven heb je informatie nodig. Zoek uit:
-Wat is jicht?
-Hoe ontstaat jicht?
- Wat zijn de symptomen?
- Wat is de behandeling? (Leg hierin de link naar bijnierschorshormonen)
- Welke adviezen geef je de patiënt mee?

www.thuisarts.nl

Jicht - artritis urica

• Komt vooral bij mannen voor
• Ontstaat binnen een dag
• Teveel aan urinezuur in het lichaam
• Ontsteking in een gewricht welke wordt veroorzaakt door het onvermogen van het lichaam om urinezuren af te voeren.
  
• symptomen: rood en dik gewricht, pijn
• advies/medicatie: NSAID's, prednisolon, Op indicatie: colchicine, injectie. Koelen, hoog houden, bewegen, voeding inventariseren

Deze zuren komen vrij bij aanmaak en afbraak van cellen, een continu proces in ons lichaam. Bij de afbraak van de purinen (in de kern van de cel) ontstaat urinezuur, Dit wordt uitgescheiden in de urine.

Huiswerk

• Maken MBO-Leren/Medilect
• Opdracht maken en inleveren: opdracht bijnieren
• Leren alle leerstof tot nu toe