P10 - Les 4 - Pathologie bijnierenschors

Les  - Anatomie Fysiologie & Pathologie
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 3

In deze les zitten 37 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les  - Anatomie Fysiologie & Pathologie

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Deze les
Fysiologie en pathologie van de bijnieren

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Korte herhaling...
 meerkeuze vragen

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat betekent hyperparathyreoïdie
A
te snel werkende schildklier
B
Te snel werkende bijnier
C
Te snel werkende bijschildklier
D
Te snel werkend bijnierschors

Slide 4 - Quizvraag

Op korte termijn is een lage bloeddruk gevaarlijker, omdat iemand buiten bewustzijn kan raken en de weefselperfusie zo laag kan worden dat er orgaanfalen optreedt. Op de lange termijn geeft een continu verhoogde bloeddruk meer klachten.
Wat is een belangrijke functie van de schildklierhormonen?
A
stimuleren van de celstofwisseling
B
remmen van ontstekingsreacties
C
zorgen voor een calciumbalans in het bloed
D
handhaven van een goede bloeddruk

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke hormonale aandoening is het meest waarschijnlijk bij een patiënt die erg afgevallen is, een opgejaagd gevoel heeft en het erg warm heeft.
A
hypothyreoïdie
B
hyperthyreoïdie
C
Opvliegers
D
Menopauze

Slide 6 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk orgaan produceert het thyreoïdstimulerend hormoon (TSH)?
A
de schilklier
B
de hypothalamus
C
de hypofyse
D
de bijschildklieren

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bijnieren: Ad Renes 
Merg: Produceert (nor)adrenaline in acute stresssituaties
  • Verhoogt spierspanning/hartslag/bloedtoevoer spieren
  • Verwijdt de pupillen, vernauwt niet-essentiële vaten
  • Verhoogt vrijmaking van glucose uit glycogeen

Schors: 
  • Aldosteron: Verhoogt bloeddruk via heropname van zout
  • Cortisol: Verhoogt bloedsuikerspiegel en remt ontstekingsreacties
  • Geslachtshormonen: Androgenen (mannelijk) en oestrogenen

Slide 9 - Tekstslide

Cortisol staat onder invloed van stress en dag-nachtritme. 
- verhoogt bloedsuikerspiegel door remmen van opname glucose en bevorderen aanmaak van glucose.
- bevordert hiervoor afbraak van vet
- bevordert hiervoor afbraak van eiwit

Slide 10 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Bijnieren:
Kleine klieren die bovenop de nieren liggen
2 delen: bijnierschors en bijniermerg
Bijnierschors: endocrien weerfsel maakt aldosteron, cortisol en geslachtshormonen
Aldosteron: regelt zoutgehalte in bloed. Natrium en kalium werken samen en vullen elkaar aan en moeten in het bloed in evenwicht zijn.
Cortisol; heeft invloed op suikergehalte in het bloed. ACTH uit de hypofyse zet de bijnier aan om cortisol te maken. Cortisolgehalte is verhoogt in stresssituaties (gevaar of ziekte), cortisol zorgt ervoor dat deze reacties niet te heftig verlopen, bv bij allergische reactie dan kunnen corticosteroiden (bv prednison)toegediend worden om de allergische reactie af te zwakken.
Geslachtshormonen: Androgenen (mannelijke) en Oestrogenen (vrouwelijke geslachtshormonen. Beiden worden bij ieder mens geproduceerd alleen bij andere sekse in lage concentraties.
Bijniermerg: zenuwweefsel, produceert onder invlode van zenuwsignalen 2 hormonen: adrenaline en noradrenaline. In situaties van actute stress worden deze hormonen uitgescheiden. Zijn eiwithormonen en werken hierdoor zeer snel. Het lichaam kan daardoor meteen reageren op noodsituaties (fight or flight reactie). Noradrenaline heeft ongeveer dezelfde effecten als adrenaline en noradrenaline kan omgezet worden in adrenaline

Hypothalamus
CRH
Hypofyse
ACTH
Bijnieren
Aldosteron
Cortisol en Adrenaline
Stress
Vocht-balans

Slide 12 - Tekstslide

CRH: Corticotropin-releasing hormone (rol: neurotransmitter)
ACTH =Adreno CorticoTroop Hormoon 
(= bijnierschors-stimulerend) 
Adrenaline wordt gemaakt in het
A
bijniermerg
B
bijnierschors
C
Nieren
D
Hersenen

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe noemen we de bijnierschors?
A
medula
B
cortex
C
Adrenaline
D
Vortex

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Cortisol wordt gemaakt in het
A
bijniermerg
B
bijnierschors
C
nieren
D
Beenmerg

Slide 15 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Een van de functies van adrenaline is:
A
vertraging van de ademhaling
B
vernauwen van de pupillen
C
opslaan van glucose in de spieren
D
verhogen van de hartslag

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Cortisol is ook een stresshormoon net als adrenaline.
A
waar
B
niet waar

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Door aldosteron wordt meer vocht door de nieren uitgescheiden.
A
waar
B
niet waar

Slide 18 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

breakout ...

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht 
Van het ziektebeeld dat je groep heeft gekregen zoeken jullie uit:
  • Wat is het?
  • Hoe ontstaat het, wat zijn de mogelijke oorzaken?
  • Wat zijn de symptomen/klachten?
  • Wat zijn de mogelijke gevolgen?
  • Welke behandelingen er zijn?
  • Verwerk dit in het gezamenlijke Word-document in Teams
  • Dit presenteren jullie als groep gedurende 5 minuten voor de klas

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht
Groep 1: Ziekte van Addison

Groep 2: Ziekte van Cushing

Werk met je groep de opdracht uit in Teams
Presenteer je ziektebeeld via Teams

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 22 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Groep 1: Ziekte van Addison

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

 Als de bijnieren niet hard genoeg werken?

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 25 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Ziekte van Addison
Ziekte van Addison: Te weinig Cortisol in het bloed
  • Door onvoldoende werking van bijnierschors (auto-immuunziekte)
  • Door onvoldoende aansturing van hypothalamus/hypofyse

Symptomen: 
  • Lage bloeddruk, lage bloedsuiker
  • Bruine/witte verkleuring van de huid
  • Vermoeidheid, zwakte
  • Misselijkheid, braken, gewichtsverlies

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 27 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Addison Crisis
Levensbedreigende situatie:
  • Plotselinge verergering van klachten door stress: cortisol daalt te snel...

Symptomen:
  • lage bloeddruk, snelle hartslag
  • snelle ademhaling, zweten
  • lage bloedsuikers
  • kans op een beroerte, hersenschade
  • kans op een hartaanval, orgaan falen en coma

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Groep 2: Ziekte van Cushing

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zou er gebeuren als de bijnieren te hard werken?

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Syndroom/ziekte van Cushing
Syndroom/ziekte van Cushing: Teveel Cortisol in het bloed
  • Door goedaardige tumor van hypofyse (ziekte)
  • Door (bijnier)tumoren, gebruik van corticosteroïden of stress (syndroom)

Symptomen:
  • Toename van vet in gezicht en romp
  • Verhoogde bloedsuiker 
  • Snel blauwe plekken en striae
  • Vermoeidheid en depressie
  • Botontkalking
  • Spier- en gewrichtsklachten
  • Dunne armen en benen

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

En dan?
Diagnostiek:
  • Urineonderzoek
  • Beeldvorming (MRI of CT)

Behandeling:
  • Operatie van hypofyse/bijnier
  • Bestraling
  • Minderen met medicatie

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een Addison crisis ontstaat niet door:
A
koorts
B
infectie
C
verveling
D
spanning

Slide 34 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De ziekte van Addison is een vorm van bijnier insufficiëntie.
A
waar
B
niet waar

Slide 35 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk hormoon wordt teweinig gemaakt bij de ziekte van Addison?
A
Adrenaline
B
Cortisol
C
Testosteron
D
Oestrogeen

Slide 36 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe wordt de ziekte van Cushing behandeld?
A
substitutie medicatie
B
operatief verwijderen van het gezwel
C
operatief verwijderen hypofyse
D
(deel van) bijnieren verwijderen en substitutie medicatie

Slide 37 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies