Blok 2 Grammatica 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Programma

• Opening
  
• Lesdoelen
  
• Uitleg
  
• Oefenen
  
• Verwerking
  
• Afsluiting

Lesdoelen

• Aan het einde van de les weet je wat er in een bouwplan kan komen te staan.
• Aan het einde van de les kan je aan de hand van een bouwplan zinnen maken. 
• Aan het einde van de les ken je de rol van werkwoorden in zinnen. 

Wat hebben we al gedaan?

• Je weet uit welke twee basisdelen een zin bestaat. 
• Je kan een zin opdelen in zinsdelen.
• Je kan vraagwoorden inzetten om een zin langer te maken.

• We breiden deze vaardigheden en kennis deze les uit.

Hoe bouw je een zin?

Bouwplan:

Wie/wat voert de handeling uit?       De docent

Wat is de handeling?                              kijkt...na

Wat (is nodig)?                                           het huiswerk

Hoe?                                                                streng

Wanneer?                                                      vanavond

Waar?                                                               thuis

Uiteindelijke zin: De docent kijkt vanavond het huiswerk streng na. 

De rol van werkwoorden zijn heel belangrijk voor de lengte van een zin...

Nee!

Een beetje!

Ja!

Let op!

Rol van werkwoorden

• Bedenk hoeveel vragen je over het werkwoord moet stellen.

       -->Hoeveel informatie moet er in de zin verwerkt worden?

Bijvoorbeeld:

1. Neerleggen --> Wie legt neer? Wat legt hij/zij neer?
   
2. Hardlopen --> Wie/wat loopt hard?
   

Kortom, je bouwt de zin om het werkwoord.

Oefening

• Wat? Maak een zin.
  
• Hoe? Gebruikt tenminste 4 onderdelen uit het bouwplan.
  
• Tijd? 5 minuten
  
• Hulp? Duo
  
• Klaar? Maak extra zinnen
• Resultaat? Bespreken

Is er een vaste zinsvolgorde in het Nederlands?

Extra

Verschil onderdelen en volgorde

Gebruikelijke volgorde Nederlands:

Onderwerp – persoonsvorm – rest van de zin – infinitief/perfectum

                                                                (wanneer, wat, waar)

1. Ik wil naar huis fietsen.
   
2. Ik ga morgen brood kopen bij de bakker.
   
3. Wij hebben gisteren een marathon gezwommen. 

Hoe herken ik zinsdelen?

Stappenplan:

1. Zoek de persoonsvorm
2. Maak van de overgebleven woorden begrijpelijke delen
3. Bekijk hoeveel zinsdelen de zin heeft.

Voorbeeld

1. Zoek de persoonsvorm.

Ik koop grote oliebollen bij de markt. 

2. Gebruik de verplaatsingstest.

[ik] koop grote oliebollen bij de markt.

[grote oliebollen] koop...

[bij de markt] koop...

3. Wat zijn de zinsdelen?

Ik - koop - grote oliebollen - bij de markt.

Oefening

Zoek de zinsdelen:

1. Volgens wetenschappers is de aarde rond.
2. Morgen spelen we een voetbalwedstrijd. 
3. Er staat Nederlands op het rooster.

Extra: maak extra zinnen en deel deze op in zinsdelen

Verwerking

• Wat? Opdrachten 9 t/m 13 maken
• Hoe? Boek of Learnbeat B (14 t/m 21)
• Tijd? 5 minuten voor het einde van de les
• Hulp? Duo of docent
• Klaar? Opdrachten maken/ander vak/lezen

-Drie dingen die je geleerd hebt.
-Twee dingen die je interessant vond.
-Bedenk één vraag.