4.4 Het oude regime/ Ancien Régime

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Leerdoel: ik kan uitleggen hoe de Franse bevolking leefde voorafgaand aan de Franse revolutie.

Ancien Régime

1. 1e stand geestelijken: priester, bisschop, paus.
2. 2e stand adel: graven, hertog, markies.
3. 3e stand burgers/boeren: rijke burgerij=> advocaten, dokters, kooplieden.       Gewone burgerij=> ambachtslieden, werklieden. Boeren.

• Ancien Régime= periode voor de Franse revolutie met het absolutisme en een standensamenleving.
  

Hoe noem je de situatie op het plaatje hiernaast?

1. Machtspiramide
2. Middeleeuwse bestuurorganisatie
3. Ancien regime
4. Standensamenleving

Tijdens het Ancien regime was er sprake van een standensamenleving. Wie vormden de eerste stand?

1. De heren
2. De boeren
3. De geestelijken
4. De adel

Hoe wordt de tijd voor de Franse revolutie ook wel genoemd?

1. tijd van absolute vorsten
2. oude tijd
3. Ancien regime
4. de tijd voor de Franse revolutie

Wat was de meest gehate wet van Frankrijk?

1. De Guillotine
2. De Baguette
3. Le Tour Eiffel
4. De gabelle

Standensamenleving= samenleving met sociale verdeling, waar de ene stand meer rechten heeft dan de andere.

• Steeds meer discussie over verschillen tussen rechten en plichten standen:

1. Geestelijken: bezaten land, betaalden geen belasting, invloed op bestuur. Taak: zielenzorg. Verlichte denkers wilden tolerante samenleving met gelijke rechten voor godsdiensten. 
   
2. Adel: bezaten meeste land, betaalden geen belasting, invloed op bestuur. Inkomsten:  pacht. Taak: oorlog voeren, rechtspraak en bestuur. Voor absolutisme meer macht.

1e en 2e stand staan op de 3e stand. Op steen: Taille=grondbelasting, impots=belasting, et corvees=herediensten

Een filmpje over het paleis van Versailles is een:

1. Indirecte bron
2. Directe bron

Grote verschillen tussen groepen 3e stand

3. 3e stand burgerij/boeren:

• Bezitten het minst, betalen alle belasting, geen invloed op bestuur. 


• Rijke burgers het meest ontevreden=> geen invloed op bestuur, terwijl ze zorgden voor de wetenschappelijke  ontwikkeling, welvaart. Willen invloed in bestuur.
  
• Boeren ontevreden: doen al het werk, betalen pacht, grond-, zoutbelasting (gabelle).  Willen eerlijke belasting en verdeling van de landbouwgrond.

Lodewijk XVI (16e) en de problemen in Frankrijk

• Problemen in Frankrijk 1788:  enorme staatsschuld, belastinghervormingen mislukt.
• Koning en vrouw Marie-Antoinette werden openlijk bekritiseerd, omdat zij maar geld bleven uitgeven. Marie-Antoinette werd het symbool voor alles wat mis ging in Frankrijk, ze kreeg nare bijnamen zoals ‘Madame Déficit’ (Mevrouw Staatsschuld) en er werden leugens over haar verspreid.

Klachten worden verzameld.

• Herfst 1788: de Staten-Generaal werd weer bijeen geroepen. Doel: de belastingen anders te gaan heffen, zodat er meer inkomsten zouden zijn voor de schatkist. 
• De 3 standen gingen per stand de  klachten verzamelen. Overal werd gediscussieerd en de discussie ging over meer dan alleen belastingen. Er kwam een klachtenboek: het Cahier des Doléances.

• Grote problemen voorjaar 1789: Oogsten mislukt en erg koude winter. Hongersnood in Frankrijk. 
• In die gespannen situatie kwamen de Staten-Generaal op 4 mei 1789 in Versailles bijeen.

Soorten oorzaken en gevolgen (vaardigheid)

• Sociaal-economisch: gaan over middelen van bestaan, geld, landbouw, nijverheid, handel, werkgelegenheid, sociale verschillen over bezit en macht. 
• Politiek-bestuurlijk: hoe het bestuur werkt, hoe de macht is verdeeld, hoe beslissingen tot stand komen en hoe dat alles invloed heeft op de gebeurtenissen. 
• Cultureel-mentaal: gebruiken , gewoontes, over hoe mensen hun leven zin geven, hun waarden en normen. 

Welke gevangenis bestormden de Franse burgers?

1. Bastogne
2. Bastille
3. Versailles
4. Arc de Triomf

a: Leg uit wat we zien in de afbeelding.
b: Leg uit wat de kritiek van de tekenaar is.