De jongerensoos les 2

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

De jongerensoos

Lesbrief 18

Wat is Sociaal-cultureel werker?

Sociaal-cultureel werk

Je werkt voor en met mensen die informatie, trainingen of hulp nodig hebben.

Het gaat niet om zorg geven, maar eerder om aandacht, educatie en ontspanning.

Je werkt met kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen.

Je werkt vaak in een leefstijlcentrum (buurthuis of dorpshuis).

Aangeboren of aangeleerd?

Aangeboren kenmerken

Erfelijk gedrag, het zit in je genen

Bijvoorbeeld:

• Talent

• Verlegenheid

• ADHD

Aangeleerde kenmerken

Gedrag dat je door je omgeving aangeleerd krijgt.

Bijvoorbeeld:

• Je eet met mes en vork.

• Je komt op tijd in de les.

• Je hebt respect voor anderen

Soms is gedrag zowel aangeboren als aangeleerd....

Voorbeeld: boerenkool eten

Aangeboren = de behoefte aan eten

Aangeleerd = de manier waarop je eet (bv met bestek) en wat je eet (bv “Hollandse pot”) 

Voorbeeld: Nederlands praten

Aangeboren = de klank

Aangeleerd = de taal

Omgeving en cultuur

• Je leert van je directe omgeving: familie of school. 

• Maar je leert ook alle regels en gebruiken van maatschappij waartoe je hoort

• Je gaat je gedragen naar deze cultuur

Cultuur

Alle normen, waarden en gewoonten 

die mensen samen in een bepaalde groep 

of samenleving met elkaar delen.

Waarden en normen 

Waardes: Dit zijn de dingen die we belangrijk vinden in het leven, zoals respect, eerlijkheid, vrijheid, vriendschap en vertrouwen.

Normen: Dit zijn de regels die we volgen om die waarden in de praktijk te brengen. Het zijn concrete afspraken over hoe je je moet gedragen.

Waarden en normen

Elke cultuur heeft zijn eigen waarden en normen.

Waarden	Normen
Wat je belangrijk vindt	Regels over gedrag
> Behulpzaamheid	> Als iemand valt help je hem overeind
> Respect voor de spullen van iemand anders	> Als je iets geleend hebt, zorg je dat het niet kapot gaat > Je mag niet stelen
> Rekening houden met anderen	> Als je in de trein zit, draai je geen harde muziek

Socialisatie

• Het bewust of onbewust aanleren van normen, waarden en gewoonten die bij jouw groep of samenleving horen heet socialisatie.
  

• Hierin zit het woord sociaal wat te maken heeft met hoe mensen met elkaar omgaan

Generatieconflict

Soms botsen de waarden en normen van kinderen heel erg met die van hun ouders. Er ontstaat dan een generatieconflict: een meningsverschil door een verschil in leeftijd. 

• Bv. ouders die niet snappen waarom je altijd met je telefoon bezig bent. Zij hadden er namelijk geen toen ze jong waren. 
  

Jongeren en risico's nemen

• Waarom nemen jongeren meer risico's
• Welke risico's nemen jongeren
• Wat kan je doen om het gedrag te veranderen 

Risico's roken

• Verschillende soorten kanker
• slechte adem, tanden
• hart en vaat ziekten
• Vroeg geboorte van een kind
• Achteruitgang van je longen, lucht/zuurstof
• Gerimpelde huid 
• Verslaving

Risico's drugs

• Out gaan (bewusteloos)
• Hersenschade
• Verslaving
• Je weet niet meer wat er gebeurt 
• Verwaarlozing van jezelf

Risico's drank

• Bewusteloos raken
• Vergiftiging
• Verslaving
• Niet meer weten wat je doet
• Hersenbeschadiging
• Beschadiging lever 

Risico's sex

• Taak 2
• Draaiboek thema seksualiteit
• Taak 3: informatie kunnen geven over voorbehoedsmiddelen en soa's

sense.info

sense.info